مقدمه
مظلومیت فاطمه زهرا و شهادت جانگداز او در عالم اسلام امری است که از نور خورشید هم واضحتر است. با این وصف از کسی که نمیخواهد خورشید را نظاره کند و یا اصولا چشم دیدن خورشید را ندارد نباید انتظار داشت به چنین حقیقتی اعتراف کند. زیرا خداوند در قرآن درباره اینان فرموده است: «لهم أعین لا یبصرون بها» برای آنان چشم هست ولی نمیبینند.
آری پروردگار ما از قدرت بینایی این افراد خبر داده است و دیگر نیازی نیست که ما اصرار بر دیدن و اعتراف اینها داشته باشیم. اما با گفتن حقیقت شاید بتوانیم دل سوخته مادرمان را شاد کنیم. و محبت خودمان را نسبت به او ثابت کنیم. پیشاپیش از در گاه مادر پهلو شکستهمان عذر خواهی میکنم اگر بیش از این نمیتوانم در مسیر او قدم بردارم. از او دفاع کنم و مرهمی بر زخم او بگذارم.
۱) تهدید عمر به آتش زدن خانه حضرت فاطمه علیها السلام
عدهای از بیعت سرپیچی کرده بودند و در نزد علی در خانه فاطمه جمع شده بودند. پس ابوبکر عمر را به دنبال آنها فرستاد. و این هنگامی بود که حضرت علی و زبیر برای مشورت در امر خلافت نزد حضرت زهرا رفت و آمد میکردند عمربن خطاب با خبر شد و گفت:
«ای دختر رسول خدا! به خدا در نزد ما کسی محبوبتر از پدرت نیست و پس از او محبوبترین تویی! و به خدا قسم این امر مرا مانع نمیشود که اگر علی و زبیر نزد تو جمع شوند دستور دهم که خانه را با آنها به آتش بکشند.»
اسلم گفت: چون عمر از نزد فاطمه بیرون رفت، حضرت علی و زبیر به خانه برگشتند. پس فاطمه فرمود: «میدانید که عمر نزد من آمد و به خدا قسم یاد کرده اگر شما (بدون اینکه با ابوبکر بیعت کنید) به خانه برگردید خانه را با شما آتش میزند؟؟ و به خدا سوگند که او به سوگندش عمل خواهد کرد.»
۱-کتاب المصنف ابن ابی شیبه ج ۷ ص ۴۳۲ حدیث ۳۷۰۴۵.
۲-سیوطی مسند فاطمه ص ۳۶.
۳-ابن عبدالبر در کتاب الاستیعاب ج۳ ص ۹۷۵
۴-تاریخ طبری ج ۱ ص ۱۱۱۸.
۵-الامامه و السیامه، ابن قتیبه، ج ۱ ص ۲۰-۱۹
۶-ازالة الخلفا، دهلوی هندی، ج ۳۶۲/۲
۷-عقدالفرید، ابن عبدربة المالک، ج ۲ فصل سقیفه
۸- تاریخ ابن اثیر، ج ۲ ص ۳۳۵.
۹-شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید ج ۲ ص ۵۶ چاپ بیروت از قول جوهری عالم قرن ۴ و صاحب کتاب «السقیفه و فدک»
۲) آمدن عمر با آتش به سوی خانه حضرت زهرا علیها السلام
ابوبکر به علی پیام فرستاد تا با وی بیعت کند اما علی نپذیرفت. پس عمر با مشعلی آمد. فاطمه ناگاه عمر را با مشعلی در خانه اش یافت. پس فرمود:
«یابن خطاب اتراک محرقا علی بابی؟! قال نعم.»
ای عمر! آیا میخواهی خانهام را بکشی؟ عمر گفت: بلی...
۱-تاریخ ابی الفداء ج ۱ ص ۱۵۶.
۲-عقدالفرید، ابن عبدربه ج ۳ ص ۶۴ چاپ مصر.
۳-کنز العمال ج ۱۳ ص ۱۴۰ که همین موضوع را تایید میکند.
۴-انساب الاشراف ج ۱ ص ۵۸۶حدیث ۱۱۸۴.
۵-اسماعیل عماد الدین در کتاب ((المختصر فی اخبار البشر)) ج ۱ ص ۱۵۶ چاپ مصر.
۳) هجوم عمر و عدهای به در خانه حضرت زهرا علیها السلام
اسامی تعدادی از افراد که به خانه فاطمه الزهرا (سلام الله علیها) هجوم آوردند.
عمربن خطاب، خالدبن ولید، عبدالرحمن بن عوف، ثابت ابن عمیس شماس، زیدن بن لبید، سلمة بن سالمة بن وقش، زیدبن ثابت، اسیربن حضیر
علمای اهل سنت نوشته اند:
همه افراد داخل خانه بیرون آمدند مگر علی که گفت: من قسم خوردهام که در خانه بمانم تا قرآن را جمعآوری کنم. عمر قبول نکرد ولی اعتراض فاطمه باعث شد تا عمر برگردد. او برگشت و ابوبکر را تحریک کرد تا پیگیر مسئله باشد و او قنفذ غلام خود را چندین بار دنبال علی فرستاد ولی جواب منفی شنید. بالاخره عمر با جمعی از مردم به خانه فاطمه رفتند. تا فاطمه صدای آنها را شنید، ناله کرد. ای پدر، یا رسول الله، بعد از تو عمربن خطاب و ابوبکر بن ابی قحافه چگونه با ما رفتار میکنند.
۱-عقدالفرید، ج ۲۸ ص ۳۲۲ و ج ۳ ص ۱۶۳.
۲-تاریخ ابن شحنه، ج۷ ص ۱۶۴.
۳-الامامه و السیاسة، ج ۱ ص ۱۳.
۴-اعلام النساء، ج ۳ ص ۱۲۰۷.
۵-شرح نهجالبلاغه ابن ابی الحدید، ج ۱ ص ۱۳۴ و ج ۲ ص ۱۹.
۶-اثبات الوصیه مسعودی ص ۱۲۳
۷-الملل و النحل ج ۱ ص ۵۷ چاپ بیروت که عقیده نظام را در این رابطه بیان کرده است.
اسناد هجوم به خانهی حضرت زهرا سلام الله علیها در منابع اهل سنت و شیعه
۴) تذکر به عمر! و بی اعتنایی او در آتش زدن خانه
عمر به خانه علی و فاطمه رسید و آنها را صدا زد اما آنها اعتنایی نکردند و از خانه خارج نشدند. عمر هیزم خواست و گفت: سوگند به خدایی که جان عمر در دست اوست یا بیرون میآیید و یا خانه را با اهلش به آتش میکشم.
به عمر گفتند: یا اباحفص! فاطمه در این خانه است، حتی اگر فاطمه داخل خانه باشد؟ عمر جواب داد. ((اگر چه فاطمه باشد))
و نیزمقاتل ابن عطیه مینویسد: ((هنگامی که ابوبکر از مردم با تهدید و شمشیر وزیر بیعت گرفت، عمر، قنفذ و جماعتی را به سوی خانه علی و فاطمه فرستاد و عمر بر خانه فاطمه هیزم جمع کرد و در خانه را آتش زد.))
۱-اعلام النساء عمر رضا کحاله چاپ بیروت در قسمت حرف فاء ذیل نام فاطمه
۲-الریاض النضره محب طبری ج ۱ ص ۱۶۷ و ۳۴۱.
۳- تاریخ الخمیس دیار بکری ج ۱ ص ۱۷۸.
۴-الامامه و السیاسه ابن قتیبه ج ۱ ص ۱۲.
۵- الامه و الخلافه مقاتل ابن عطیه ص ۱۶۰
۵) گریه فاطمه و به زور بیرون کشیدن حضرت علی از خانه و تهدید او به قتل
در روایات اهل سنت آمده است که:
... تا آنکه (عمر و اصحابش) پشت درب خانه فاطمه جمع شدند و دق الباب کردند. پس چون مردم صدای فریاد و گریه فاطمه را شنیدند در حالی که گریه میکردند متفرق شدند لکن عمر و اصحابش همانجا ماندند پس علی را با زور از خانه خارج کرده و او را به طرف ابوبکر کشاندند پس به او گفتند بیعت کن! علی گفت: اگر بیعت نکنم چه میکنید؟ گفتند: اگر بیعت نکنی به خدایی که جز او خدایی نیست گردنت را خواهیم زد؟!
۱-الامامه و السیاسه، ابن قتیبه ج۱ ص ۱۳.
۲-اعلام النساء، عمررضا کحاله ج ۴ ص ۱۱۵.
۳-انساب الاشراف بلاذری ج ۱ ص ۵۸۷.
۴-اثبات الوصیه مسعودی ص ۱۴۲.
۵-شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید معتزلی ج ۶ ص ۴۸.
۶-السیره النبویه ابن کثیر ج ۴ ص ۴۹۵.
۷-السقیفه و الخلافه عبدالفتاح عبدالمقصود ص ۱۵.
لگد عمر بر حضرت زهرا علیها السلام
ابن ابی دارم که ذهبی وی را «الامام الحافظ الفاضل.. کان موصوفا بالحفظ و المعرفه» خوانده، نقل کرده است:
«ان عمر رفس فاطمه حتی اسقطت بمحسن»
ترجمه: «عمر لگدی بر حضرت زهرا زد تا محسن سقط گردید.»
و او این حدیث را مورد تقریر و تایید خود قرار داده است.
۱- سیر اعلام النبلاء ج ۱۵ ص ۵۷۸
۲- اثبات الوصیه مسعودی ص ۱۴۲ تحت عنوان حکایه السقیفه.
۷) شهادت حضرت محسن علیه السلام
عبارات و احادیث مختلفی از علمای اهل سنت در این قسمت نقل شده که دو نمونه از آن ها را عینا نقل میکنیم و برای بقیه آدرس کتاب موردنظر را مینویسیم. قابل ذکر است که برخی از جاها ((علت شهادت حضرت محسن ضربه قتفذ و برخی از جاها ضربه عمر)) ذکر شده است:
ابن شهرآشوب سروی نقل میکند:
((فرزندان فاطمه عبارتند از حسن و حسین و زینب و ام کلثوم و همانا محسن که از ضربه قنفذ عدوی کشته شد.))
مسعودی در اثبات الوصیه مینویسد:
((.. آنان در هجوم به خانه فاطمه سیده زنان را در پشت درب چنان فشار دادند که محسن را سقط کرد.))
و نظام معتزلی معتقد است که بدون شک عمر در روز بیعت چنان فاطمه را زد که محسن را از شکم انداخت.
۱- کتاب المناقب ج ۳ ص ۱۳۲ به نقل از کتاب ((المعارف)) ابن قتیبه دینوری
۲-اثبات الوصیه مسعودی ص ۱۴۲.
۳-((الملل و النحل)) شهرستانی ج ۱ ص ۵۷ چاپ بیروت.
۴-ذهبی در کتاب المیزان الاعتدال ج ۱ ص ۱۳۹ رقم ۵۵۲.
۵-صفدی در الوافی بالوفیات ج ۶ ص ۱۷.
۶-الاسفرایینی التمیمی در الفرق بین الفرق ص ۱۰۷.
۷-الحمویی الجوینی الشافعی در فراید السمطین ج ۲ ص ۳۵.
۸-ابن ابی الحدید معتزلی در شرح نهج البلاغه ج ۱۴ ص ۱۹۲ چاپ بیروت.
۸) غضب حضرت زهرا علیها السلام بر ابوبکر
علمای اهل سنت نقل کرده اند که حضرت زهرا فرمودند:
((آنان (ابوبکر و عمر) جرمی مرتکب شدند که خدا خود بازخواستشان میکند و آنان را به حساب میکشد.))
۱-تاریخ خلفا ابن قطیبه ج ۱ ص ۱۹.
و از دیگر مطالبی که گواه خشم و غضب حضرت فاطمه بر ابوبکر و عمر و... میباشد خطبه ایشان در مسجد است که فرمودند:
((... ای پسر ابوقحافه (ابوبکر) آیا در کتاب خداست که تو از پدرت ارث ببری و من از پدرم ارث نبرم! عجب افترای بزرگی و چه بدعتی است که در دین میگذارید؟... به زودی خواهید دید که هر خبری را جایگاهی و هر مظلومی را پناهی خواهد بود.))
۱-بلاغات النساء ابوالفضل احمد ابن ابی طاهر متولد ۲۰۴ ص ۲۳ و ۲۴ چاپ بیروت.
۲- شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید ج ۴ ص ۷۸.
۳-المناقب احمد ابن موسی که سند آن منتهی به عایشه است.
۴-السقیفه ابوبکر احمد بن عبدالعزیز جوهری که به سندهای مختلف این خطبه را نقل کرده است.
و نیز در کتب مختلف اهل سنت نقل شده است که:
((... فوجدت فاطمه علی ابی بکر فی ذلک فهجرته فلم تکلمه حتی توفیت...))
ترجمه: ((فاطمه بر ابوبکر غضب نمود. پس با وی قهر کرد و با او سخنی نگفت تا وفات کرد.))
۱-بخاری ج ۵ ص ۱۷۷ چاپ احیاء التراث وج ۳ ص ۳۸ کتاب المغازی و نیز در ج ۲ ص ۵۰۴ کتاب الخمس مشابه همین عبارت آمده است.
۲-سنن الکبری بیهقی ج ۶ ص ۳۰۰ چاپ بیروت.
۳-و نیز در کتاب مسلم ج ۴ ص ۳۰ کتاب الجهاد و السیر مشابه همین آمده است. و ج ۱ ص ۷۲ و ج ۵ ص ۱۵۳.
۴-کفایه الطالب گنجی شافعی ص ۲۲۵.
۵-تیسیر الوصول الی جامع الاصول شیبانی ج ۱ ص ۲۰۹.
۶-الکامل فی التاریخ ابن اثیر ج ۲ ص ۱۲۶.
۷-تاریخ الرسل و الملوک ج ۲ ص ۴۴۸.
۸-شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید ج ۱ ص ۱۲۲.
۹-مروج الذهب مسعودی ج ۲ ص ۱۴۴.
۱۰-تنبیه و الاشراف ص ۲۵۰.
۱۱-الصواعق المحرقه ابن حجر الهیثمی ج ۱ ص ۱۲.
۱۲- الاستیعاب ابن عبد البر ج ۲ ص ۱۴۴.
۱۳-تاریخ الخمیس الدیار البکری ج ۱ ص ۱۹۳.
۱۴الامامه و السیاسه ابن قتیبه ج ۱ ص ۱۴.
۱۵-البداء و التاریخ المقدسی ج ۵ ص ۶۶.
۹) نفرین ابوبکر توسط حضرت زهرا:
ابن قتیبه در کتاب الامامه و السیاسه ص ۱۴ مینویسد حضرت زهرا خطاب به ابوبکر فرمودند:
((و الله لأدعون علیک فی کل صلاه أصلیها))
ترجمه: ((به خدا سوگند در هر نمازی که بخوانم تو را نفرین میکنم.))
و نیز علمای اهل سنت در کتب خودشان نقل کرده اند که حضرت زهرا خطاب به آن دو نفر فرمودند:
((إنی أشهد الله و ملایکته أنکما أسخطتمانی و ما أرضیتمانی لین لقیت النبی لأشکونکما))
ترجمه: ((خداوند و ملایکه او را شاهد و گواه میگیرم که شما دو نفر (ابوبکر و عمر) مرا به غضب آوردید و رضایت مرا فراهم نکردید. اگر پیامبر را ملاقات کنم از شما شکایت خواهم کرد.))
۱-الامامه و السیاسه ابن قتیبه ص ۱۴.
۲-کفایه الطالب گنجی شافعی باب ۹۹.
۱۰) غضب حضرت زهرا بر ابوبکر و عمر و اجازه ندادن به آن ها برای شرکت در تشییع جنازه و دفن شبانه او
و باز علمای اهل سنت نقل کرده اند که:
((فلما توفیت دفنها زوجها علی لیلا و لم یوذن بها ابابکر و صلی علیها))
ترجمه: ((هنگامی که فاطمه وفات کرد همسرش او را شبانه دفن کرد و ابوبکر را خبردار نکرد و به او اجازه خواندن نماز بر او را نداد.))
و در کتابهای دیگر که آدرس داده میشود باز یا مشابه و یا عین همین مطلب نقل شده است.
۱-کتاب بخاری ج ۳ ص ۳۶ و ج ۵ ص ۹ و ج ۷ ص ۸۷..
۲-کتاب مسلم ج ۳ ص ۱۳۸۰ چاپ مصر.
۳-المصنف حافظ عبدالدین محمد بن ابی شیبه ج ۴ ص ۱۴۱.
۴-شذرات الذهب ابی فلاح الحنبلی ج ۱ ص ۱۵ چاپ قاهره.
۵-الثغور الباسمه سیوطی ص ۱۵ چاپ بمبیی.
۶-تاریخ ابی ذرعه عبدالرحمان بن عمرو الدمشقی ج ۱ ص ۲۹۰ چاپ دمشق.
۷-شرح نهج البلاغه این ابی الحدید ج ۶ ص ۵۰.
۸-تاریخ یعقوبی ج ۲ ص ۱۱۵.
۹-اکمال الرجال خطیب تبریزی ص ۷۳۵ چاپ دمشق.
۱۰-انسان العیون الشهیره بالسیره الجلیه شیخ علی ابن برهان الدین شافعی ج ۳ ص ۳۶۱ چاپ قاهره.
۱۱-سنن الکبری بیهقی ج ۴ ص ۲۹ چاپ حیدر آباد.
۱۲-مقتل الحسین ابوالموید موفق ابن احمد ص ۸۳.
۱۳-مجمع الزواید الهیثمی ص ۲۱۱.
۱۴-طبقات الکبری ابن سعد ذهبی ج ۲ ص ۱۲۸ چاپ بیروت.
۱۵-تهذیب الاسماء حافظ النوری ج ۲ ص ۳۵۳.
۱۶-حلیه الاولیاء ابی نعیم اصفهانی ج ۲ ص ۴۲ چاپ مصر.
۱۱) اعتراف ابوبکر به این جنایت عظیم:
در این قسمت به گفتههای خود ابوبکر که به انجام این جنایت اعتراف کرده میپردازیم:
متقی هندی میگوید ابوبکر گفت:
((ای کاش به خانه فاطمه حمله ور نشده بودم و آنجا را به حال خود وا میگذاشتم اگر چه علیه من پیمان جنگ میبستند.))
و در آدرسهایی که در پایین میآوریم مشابه همین عبارات و یا عین عبارات ایوبکر ذکر شده است.
۱-کنز العمال ج ۵ ص ۶۳۱.
۲-تاریخ الامم و الملوک ابن جریر طبری ج ۲ ص ۶۱۹.
۳- مروج الذهب مسعودی ج ۲ ص ۱۹۴.
۴-المعجم الکبیر طبرانی ج ۱ ص ۶۲.
۵-شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید ج ۲ ص ۴۷.
۶-ازاله الخلفاء دهلوی هندی ج ۲ ص ۲۹.
۷-میزان الاعتدال ذهبی ج ۲ ص ۲۱۵.
۸-لسان المیزان ابن حجر عسقلانی ج ۴ ص ۲۱۹.
۹-الامامه و السیاسه ابن قتیبه دینوری ج ۱ ص ۱۸.
۱۰-الاموال حافظ ابوعبید ص ۱۹۴.
بررسی مدارک احراق بیت یا آتش زدن خانه حضرت زهرا سلام الله علیها در منابع اهل سنت
////