آدمی به رحمت خداوند امیدوار است، خداوند صراحتا در قرآن بیان کرده است: لا تقنطوا من رحمة الله و همچنین در روایات آمده که ناامیدی از رحمت خداوند جزء بزرگترین گناهان است. پس بندگان هرچقدر گناهکار و خطاکار باشند باید به رحمت خداوند امیدوار باشند؛ زیرا خداوند در قرآن بارها به توبه و انابه سفارش کرده و فرمونده که انّ الله یغفر الذنوب جمیعا و همگی میدانیم که انجام اعمال حسنه و نیک باعث از بین رفتن گناهان می‌شود. (انّ الحسنات یذهبن السّیئات)
البته اگر توفیق عمل خیر به شخص داده شود؛ زیرا توفیق از ناحیه خداوند است. (و ما توفیقی الّا بالله) یکی از بهترین اعمال نیک که میتواند پاک کننده گناهان باشد، عزاداری و زیارت قبور اهل بیت حضرت رسول (صلی الله علیه وآله) می‌باشد. زیرا بارها در روایات و احادیث آمده که اشک بر سیدالشهدا و زیارت قبورخاندان عصمت و طهارت پاک کننده گناهان است.
در داستان حاتم طایی نقل شده که از حاتم پرسیدند: آیا از خودت بخشنده‌تر دیده ای؟ گفت: آری. مردی که تنها دارایی‌اش گوسفندی بود و درشبی که من مهمانش بودم آن گوسفند را برای من ذبح کرد. گفتند: تو در مقابل برایش چه کردی؟ گفت: پانصد گوسفند به او هدیه دادم. گفتند: پس بخشنده تری! گفت: نه! چون او هرچه داشت به من داد اما من اندکی از آنچه داشتم به او دادم.
حال در داستان روز عاشورا، حضرت امام حسین علیه السلام هر آنچه از جان و مال و فرزند و عزیزانش داشت در راه پروردگارش فدا کرد پس خداوند هر چقدر پاداش و ثواب برای زائرین و عزادارانش در نظر بگیرد جای تعجب ندارد. ولی مطمئنا این بخشش و امیدواری به آمرزش گناهان شرایط و ضوابطی هم دارد. خلوص نیت افراد، میزان حسن خلق، تقوی و معرفت هر شخص در پذیرش توبه و بخشش فرد مؤثر است. پس بخشش و آمرزش گناه حاصل از عزاداری یا زیارت مشروط به مقتضیات است. و از آنجا که ما اجازه قضاوت درباره افراد را نداریم، نمی‌توانیم خط‌کش شرایط قبولی را بگذاریم. از طرفی همانطور که فرمودند برای انسان مومن حالت خوف و رجا همیشه وجود دارد، امید به بخشش و ترس از بخشیده نشدن! امام صادق علیه السلام در روایتی میفرمایند هیچ بنده مومنی نیست جز آنکه در دل او دو نور وجود دارد،یکی نور خوف و هراس و دیگری نور امید و رجا که کاملا با هم مساوی اند.به طوری که هرگاه این را وزن کنن برآن دیگری اضافه نشود وهرگاه آن دیگری را وزن کنند،بیش از این یکی نباشد (اصول کافی،ج ۲،ص ۵۷ ). پس شرط قبولی زیارت و عزاداری دست من انسان نیست، قبولی هر عملی از جانب خداوند است. لذا ما در جایگاه تشخیص و قضاوت قبولی زیارت وعزاداری افراد نیستیم.
حال اگر فرض بر بخشیده شدن زائر یا عزادار باشد، آیا ضمانتی برای آینده وجود دارد؟ مطمئنا چنین نیست؛ هر لحظه با انجام گناهی ممکن است دوباره پرونده اعمال شخص آلوده شود؛ پس پاک شدن گناهان بوسیله زیارت یا عزاداری تضمینی برای پاک ماندن نیست. از طرفی زائرین و عزاداران حسینی جزء محبین خاندان عصمت و طهارت هستند، مطمئنا هیچ محبی دوست ندارد که ولی و امامش از او دلگیر و ناراحت باشد. همانطور که امام صادق علیه السلام به یکی از اصحابشان فرمودند: اعمال نیک از همه نیکواست ولی از تو نیکوتراست چون تو به ما نسبت داری و کار زشت از همه زشت است ولی از تو زشت تر (سفینة البحار شیخ عباس قمی جلد ۱،ص ۷۰۸ )
بنابراین با در نظر گرفتن تمام موارد گفته شده زیارت و عزاداری اباعبدالله علیه السلام با شرایط و ضوابطی پاک کننده گناهان است ولی چون مقتضیات گفته شده برای اشخاص مختلف متفاوت است، کسی در جایگاه تشخیص و قضاوت قبولی زیارت و عزاداری دیگران نیست و با وجود آیات و روایات امیدبخش، این امید به بخشش، تجری به گناهی ایجاد نمی‌کند.
امام صادق علیه السلام فرمودند: به درستی کسی که به سوی مرقد حسین بن علی(علیه السلام) برود، در حالی که حقّش را می‌شناسد مثل کسی است که از گناهانش خارج شود. پس هنگامی که به باب الحسین(علیه السلام) رسید، قدم از قدم برنمی دارد، مگر این که خداوند برایش ده حسنه می‌نویسد و ده گناهش پاک می‌گردد. (کامل الزیارات ،جلد ۱، ص ۱۸۷)
/+
