دومین نشست علمی با موضوع فدک با حضور حجت‌الاسلام سید یحیی مرتضوی به عنوان نماینده اهل تشیع و حمید رفیعی به عنوان نماینده اهل سنت؛ امروز ۱۹ آذرماه ۹۲ در مرکز تخصصی شیعه شناسی برگزار شد.
نماینده اهل تشیع ابراز کرد: در منابع اهل سنت آمده است که فدک جزء ملک شخصی حضرت زهرا (سلام الله علیها) بوده و پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) فدک را به حضرت زهرا (سلام الله علیها) بخشیده است؛بنابراین چرا خلیفه اول فدک را از حضرت زهرا (سلام الله علیها) پس گرفت؟
نماینده اهل تسنن گفت: ابابکر بعد پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) خلیفه مسلمانان بوده و بر خلیفه واجب است که بیت المال را حفظ و اموال عمومی را ساماندهی کند؛ بنابراین خلیفه اول فدک را از حضرت زهرا (سلام الله علیها) پس گرفت و آن را به بیت المال بازگرداند.
نماینده اهل تشیع اظهار کرد: خلیفه بر خلاف «قاعده ید» فدک را از حضرت زهرا (سلام الله علیها)پس گرفت؛ خلیفه اول یا «قاعده ید» را می‌دانست؛ بنابراین با گرفتن فدک ظلم بزرگی انجام داده است؛ یا اینکه حکم قاعده ید را نمی‌دانست؛ که در این صورت جهل بزرگی برای خلیفه است و جانشین پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) نباید جهل به این قاعده داشته باشد؛ در ضمن حضرت زهرا (سلام الله علیها) برای اینکه اثبات کند فدک بخشش پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) خدواند است برای آن شاهد آورد.
نماینده اهل تسنن با رد این نظریه گفت: خلیفه اول اجتهاد کردند که در قضیه فدک نیازی به شاهد نیست؛ در ضمن همه شاهدهای حضرت زهرا (سلام الله علیها) در قضیه فدک صاحب نفع بودند، مانند حضرت علی (علیه السلام) و دو فرزند ایشان که برای فدک شهادت دادند.
نماینده اهل تشیع اظهار کرد: از نظر فقهی و حقوقی شوهر می‌تواند شاهد بر ملکیت زن باشد و در جایی از فقه این شهادت رد نشده است؛ در ضمن در منابع معتبر اهل سنت آمده است: «علی مع حق و حق مع علی » که این حدیث عصمت حضرت علی (علیه السلام) را اثبات می‌کند؛ حال چگونه است خلیفه اول شهادت امام علی (علیه السلام) را نپذیرفتند؟
نمایند اهل تسن در رد این نظریه گفت: اولا اهل تسنن عصمت حضرت علی (علیه السلام) را قبول ندارند؛ در ضمن بحث قضاوت، حکم فقهی و شرعی است و قاضی باید طبق حکم فقهی قضاوت کند کاری به مقام و جایگاه اشخاص نداشته باشند؛ همانطور پیامبر در بعضی قضاوتها اجتهاد کردند؛ خلیفه در این قضیه اجتهاد کرد که شهادت حضرت علی (علیه السلام) مورد قبول نیست.
نماینده اهل تشیع اظهار کرد: آیا شما مقام پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) و خلیفه اول را یکی می‌دانید؟ یعنی شما شأن پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) را اینقدر پایین می‌دانید؟
نماینده اهل تسنن ابراز کرد: اهل سنت جایگاه پپیامبر را بسیار بالاتر از خلیفه اول می‌داند؛ اهل سنت در اینجا یک قیاس بین پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) و خلیفه اول انجام دادند و مکتب اهل تسنن قاعده قیاس را قبول دارند.
نماینده اهل تشیع اظهار کرد: در منابع اهل سنت آمده است که تنها فرزند پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)، حضرت زهرا سلام علیها است؛ بنابراین اموال پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) طبق قاعده ارث به حضرت زهرا (سلام الله علیها) میرسد؛ فدک هم مال شخصی پیامبر بود و به حضرت زهرا (سلام الله علیها) میرسد.
نماینده اهل تسنن ابراز کرد: در حدیث معتبر آمده است که پیامبران از خودشان ارث باقی نمی‌گذارند و هر مالی که از خودشان باقی می‌گذارند، صدقه برای مردم است؛ بنابراین فدک هم نمی‌تواند ارث پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) به حضرت زهرا (سلام الله علیها) باشد.
نماینده اهل تشیع در رد این نظریه گفت: بسیار از علمای اصولی، کلامی و حدیثی اهل سنت این نظر را دارند که خلیفه اول تنها کسی است که این حدیث را در مقابل حضرت زهرا (سلام الله علیها) آورده است و در هیچ منبع معتبری دیگری این حدیث وجود ندرد؛ مگر در قرآن نیامده است که حضرت داوود از حضرت سلیمان ارث برده است؟ مگر بجز این است که فرزندان یعقوب از حضرت یعقوب ارث برده اند؟ چرا امول پیامبر (سلام الله علیها) میان زنان پیامبر از جمله عایشه تقسیم شد ولی وقتی نوبت به حضرت زهرا (سلام الله علیها) رسید باید بگویند که پیامبران از خودشان ارث باقی نمی‌گذارند؟
نماینده اهل تسنن اظهار کرد: در جلد اول کتاب معتبر کافی حدیثی در این مضمون آمده است که علما وارثان پیامبر هستند و پیامبران از خودشان درهم و دنیاری باقی نمی‌گذارند؛ بنابراین این حدیث قرینه بر این است که منظور از ارث در این آیات علم و حکمت پیامبران است نه مال و اموال پیامبران.
نماینده اهل تشیع در رد این نظریه گفت: این حدیث در مورد بحث و فضای علمی است و ربطی به ارث رسیدن مال و اموال پیامبران ندارد.
نماینده اهل تسنن گفت: اگر ادعای شما مبنی بر اینکه فدک بخشش یا ارث پیامبر به حضرت زهرا(سلام الله علیها) بوده است، پس چرا فدک در زمان حضرت علی (علیه السلام) و امام حسن (علیه السلام) به ایشان برگرداننده نشد؟
نمایند اهل تشیع در جواب این سوال و در پایان سخنانش گفت: اگر حرف اهل سنت را بپذیریم که فدک جزء بیت المال است؛ بنابراین به طور طبیعی تمام اموال بیت المال به خلیفه میرسد؛ بنابراین فدک هم به حضرت علی (علیه السلام) رسیده بود و دیگر نیازی به اعلام کردن نبود و اگر قایل شدیم که فدک هبه یا ارث حضرت زهرا (سلام الله علیها) بوده است، در این ۲۵ سال خانه نشینی حضرت علی (علیه السلام) افراد و خانواده‌های بسیاری از در آمد فدک سهم بردند؛ حضرت علی (علیه السلام) چگونه فدک را از آنها پس میگرفت؟
وی خاطرنشان کرد: در ضمن حضرت علی (علیه السلام) می‌خواستند که درآمد فدک را بین مسلمانان و فقیران مسلمان تقیسم کنند و این غرض حاصل شده بود و دیگر نیاز نبود که بحث قضیه فدک در آن زمان در جامعه مطرح شود.
رسا نیوز
