حضرت علی اکبر (علیه السلام) فرزند حسین بن علی بن ابیطالب(علیه السلام) و لیلی بنت ابی مرة بن عروة بن مسعود ثقفی ، در اوایل خلافت عثمان بن عفان، یازدهم شعبان سال ۳۳ هجری قمری در مدینه به دنیا آمد و در سن ۲۸ سالگی در کربلا به شهادت رسید.
از نظر وجاهت وزیبایی، ملاحت و دلربایی، شبیه‌ترین مردم به رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) بود. همچنین دارای صورت و سیرتی جذاب و طبع بلند، منظره ملیح، دارای ادب و تربیت بی‌نظیر، و پیوسته با خضوع و خشوع و با صلابت و بزرگوار بود.
علی اکبر همچنین دارای صدای خوشی بود به گونه ای که گاهی که اباعبداللّه الحسین(علیه السلام) برای صوت قرآن جدّ عزیزش دلتنگ میشد، به علی میفرمود:"علی جان! برایم قرآن بخوان تا از آن لذت و بهره برم."
او در ویژگی‌های معنوی و فضایل علمی و اخلاقی، رشد جسمی و اجتماعی و کمالات روحی و مناقب نفسانی و سجایای ملکوتی در میان تمام بنی هاشم و یاران پدر بزرگوارش امام حسین بن علی(علیه السلام) کم نظیر بود. این روحیه قوی و صفات شایسته، چنان ابهت و عظمت به علی اکبر داده بود که افزون بردوستان، دشمنان اهل بیت نیز به برتریهایش اعتقاد و اعتماد داشتند و اعتراف میکردند.
روزی معاویه از اطرافیانش پرسید:"چه کسی در این زمان برای خلافت مسلمانان بردیگران برتری دارد و برای حکمرانی بر مردم از دیگران سزاوارتر است؟"اطرافیان متملق به ستایش خلیفه پرداختند و او را لایق این منصب معرفی کردند. ولی معاویه گفت:"نه چنین نیست، اولی الناس بهذا الامرعلی بن الحسین بن علی، جدّه رسول اللّه و فیه شجاعة بنیهاشم و سخاه بنی امیه و رهو ثقیف؛ شایستهترین افراد برای امر حکومت، علی اکبر فرزند حسین است که جدّش رسول خدا است و شجاعت بنیهاشم، سخاوت بنی امیه و زیبایی قبیله ثقیف را در خود جمع کرده است."
شجاعت و دلاوری علی اکبر و رزم آوری و بصیرت دینی و سیاسی او، در سفر کربلا به ویژه در روز عاشورا تجلی کرد. از میان خاندان هاشمی، نخستین کسی که در کارزار کربلا به میدان شتافت، علی اکبر بود. همچنین زمانی که امام حسین بن علی(علیه السلام) از منزلگاه «قصر بنی مقاتل» گذشت، و خوابی به او دست داد و پس از بیداری «انا لله و انا الیه راجعون» گفت و خداوند را حمد کرد، وقتی علی اکبرسبب این حمد و استرجاع را پرسید، حضرت فرمود:"در خواب دیدم سواری میگوید این کاروان به سوی مرگ میرود."علی اکبر پرسید:"مگر ما بر حق نیستیم؟"امام فرمود:"چرا."علی اکبر عرض کرد:"فاننا اذن لا نبالی ان نموت محقین؛ پس باکی از مرگ در راه حق نداریم!"
در پایان خوب است راجع به اینکه آیا حضرت علی اکبر(علیه السلام) دارای خانواده و فرزندانی بوده است یا نه، مطلبی گفته شود که با توجه به زیارت نامه‌های حضرت به نظر می‌رسد که ایشان نیز دارای عهد و عیال بوده اند.
زیارت نامه ایشان عبارت است از:"صلی الله علیک و علی عترتک و اهل بیتک و آبایک و ابنایک."همچنین سفارش امام صادق (علیه السلام) به ابو حمزه ثمالی که فرمود:"چون به قبر حضرت رسیدی، ضع خدک علی القبر! و قل: صلی الله علیک یا ابا الحسن!"که با توجه به این فراز، ایشان فرزندی به نام"حسن"داشته است.
به علاوه طبق برخی روایات، نظیر روایت"احمد بن نصر بزنطی"، حضرت علی اکبر(علیه السلام)، ام ولد (کنیز) داشته است و از او صاحب فرزند بوده است.
گرچه برخی از علمای انساب، تصریح کرده‌اند که از آن بزرگوار اولادی نمانده و نسل امام حسین (علیه السلام) تنها از طریق امام چهارم حضرت سجاد(علیه السلام) ادامه پیدا کرده است.
منابع
قصه کربلا
مقاتل الطالبین
ارشاد شیخ مفید
مصائب امام حسین(علیه السلام)
ابصارالعین فی انصارالحسین
//
سیدمحمد ناظم‌زاده
