گوشه ای از فضایل حضرت علی علیه السلام در نیم نگاهی به کتاب البحر المحیط
ه - برخی گفتهاند: مراد، کسانی از اهل کتابند که اسلام آوردند مانند عبداللَّهبن سلام و تمیم داری و سلمان فارسی. اما این سخن مردود است زیرا این سوره مکّی است و اینان در مدینه ایمان آوردند. ابوحیّان اندلسی گفتهاست: جمهور دانشمندان برآنند که این سوره مکّی است.(البحر المحیط ۹ / ۴۰۱.) و طبری گفتهاست: ابوبشر گوید: به ابوسعید خدری گفتم: این کس عبداللَّهبن سلام است؟ گفت: این سوره مکّی است، پس چگونه میتواند عبداللَّهبن سلام باشد؟(جامع البیان / ۱۰۴.) و قرطبی گوید: ابنجبیر گفتهاست: این سوره مکی است و عبداللَّهبن سلام بعد از نزول این سوره در مدینه اسلام آورد، بنابراین آیه با او انطباق ندارد.(الجامع لأحکام القرآن ۹ / ۳۳۶.)
آلوسی گوید: از شبهه ابنجبیر این گونه جواب دادهاند که <این سوره مکی است ولی برخی از آیات آن مدنی است، و این آیه از آیات مدنی آن است>. ولی تو میدانی که اثبات این مطلب نیازمند نقل است و باید از طریق نقل ثابت شود (و چنین نقلی نرسیدهاست)... و شعبی منکر است که آیهای از قرآن درباره عبداللَّهبن سلام نازل شدهباشد.(روح المعانی ۱۳ / ۱۵۸.) فخر رازی گوید: اثبات نبوت با گفتار یکی دو نفری که از دروغ گفتن معصوم نیستند روا نیست، و این سؤالی است که مطرح است.(تفسیر کبیر ۱۹ / ۷۰.)
- سبط ابنجوزی گوید: “چون آیه ندع ابناءنا و ابناءکم نازل شد رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم علی و فاطمه و حسن و حسین - علیهم السلام - را فراخواند و گفت: خداوندا، اینان اهل منند”. و عین همین عبارت را ابوحیّان اندلسی و احمد حنبل و گنجی شافعی آوردهاند.(تذکرة الخواص / ۱۸.)(البحر المحیط ۲ / ۴۷۹.)(مسند ۱ / ۱۸۵.)(تذکرة الخواص / ۱۸.) این اقوالی که در شأن نزول آیه آوردیم قطرهای از دریا و ذرهای از صحرای بیکران است؛ برای اطلاع بیشتر رجوع کنید به کتاب “احقاقالحق” ۳/۷۹-۴۶. - قرطبی گوید: از ابنعباس روایت است که مراد علیبن ابیطالب علیه السلام است. واز علی علیه السلام روایت است که فرمود: هیچ مردی از قریش نیست مگر اینکه یک یا دو آیه درباره او نازل شدهاست. مردی گفت: درباره شما چه نازل شده؟ فرمود: آیه: وَ یَتْلُوهُ شاهِدٌ مِنْهُ.(الجامع لأحکام القرآن ۹ / ۱۶. و نیز تفسیر البحر المحیط ۵ / ۲۱۱ و تفسیر درّ المنثور ۳/۳۲۴ و تفسیر جامع البیان طبری ۱۲ / ۱۴ در همه این مصادر به سندهای گوناگون.)
سایت فطرت