چگونه اجماعی برای انتخاب خلیفه...

چگونه اجماعی برای انتخاب خلیفه صحیح است؟

توضیح سوال: تعریفی دیگر توسط برخی از علما اهل سنت(جرجانی) بر ای اجماع آورده شده که اجماع یک نفر یا دو نفر کافی است و دلیل صحت این مطلب را شیو ه به خلافت رسیدن ابوبکر و عثمان می‌داند که کسی هم به آن اعتراضی نکرده است. ۱

پاسخ ۱: اینکه کسی به آن اعتراض نکرده کذب محض است. زیرا حتی کسانی هم که قایل به وقوع اجماع برای خلافت او هستند, تصریح دارند که علی(علیه السلام) فاطمه زهرا (علیه السلام) وبنی هاشم وسعدبن عباده و گروهی از بزرگان صحابه مثل سلمان ابو ذر مقداد و... به این امر اعتراض شدید نمودند. ابن حزم اندلسی می‌گوید((لعنه الله علی کل اجماع یخرج عنه علی بن ابیطالب ومن بحضرته من الصحابه)) ۲ 

پاسخ۲: پیامبر فرمودند((لا تجتمع امتی علی الخطا))۳ امت من هرگز برخطا اجتماع نمی‌کنند. این عبارت رسول خدا نشان می‌ده که هرگز خطایی در امت اسلام واقع نمی‌شود که همه امت اسلامی به آن راضی باشند در واقع نشان می‌دهد این امر (یعنی انتساب ابوبکر و عمر و عثمان) امر اجماعی نبوده است. از مصادیق مخالفان امت اسلامی, غیر از علی (علیه السلام) و بزرگان صحابه, اعتراض شیعه به این انتخاب است. 

پاسخ ۳: اگر اجماع یک نفر برانتخاب فردی به خلافت صحیح باشد چرا دستور پیامبرخاتم در این امر مطاع نباشد که علی (علیه السلام) را به خلافت برگزید. پاسخ ۴: این شیو ه از انتخاب هر چند مستند به انتخاب خلیفه اول توسط خلیفه دوم و انتخاب خلیفه سوم براساس انتخاب (اجماع) عبدالرحمن باشد ام, عقلا غیر قابل قبول است و اساسا نمی‌تواند نام اجماع را بگیرد و مخالف تعاریف متعدد و عقلانی علما اهل سنت در مورد اجماع است. 


۱ -شرح مواقف /ج۴/ص۳۵۲/المقصد الرابع فی الامامه ومباحثها 
۲ -المحلی /ج۹/ص۳۴۵ احکام الوصایا در مساله ۱۷۶۷ 
۳ -الملل و النحل /ج۱/ ص۱۱