شخصیت حضرت زینب با دیگر زنان در کربلا, قابل مقایسه نیست.
می توان گفت بعد از امام حسین شخصیت دوم در این صحنهء جاودانه,حضرت زینب بود.
آن حضرت, دختر بزرگ امام علی بن ابی طالب و شخصیتی علمی و ایمانی محسوب می‌شد.
او زنی بود که دو فرزند خود به نام‌های عون و محمد را قبل از این که پسران امام حسین به میدان بروند, به میدان فرستاد. این دو برادر (محمد و عون) نزد امام حسین (دایی شان) آمدند و گفتند: به حق مادرت فاطمهء زهرا! به ما اجازه بده به میدان برویم. امام اجازه داد. این دو برادر با شجاعت عجیبی به دشمن حمله کردند تا به شهادت رسیدند. امام حسین به بالین این دو نوجوان آمد و ایشان رابه سینه چسباند و کشان کشان به خیمهء شهیدان برد. همهء زنان و کودکان بر بالای جنازهء آن دو جمع شدند و گریه کردند, اما حضرت زینب حاضر نشد و فرمود:می ترسم بالای جنازهء کودکانم بیایم و از بی طاقتی گریه کنم و برادرم ناراحت شود.
از بین زنان حاضر در واقعهء عاشورا, کسی مانند زینب ـ که این قدر با شناخت عالی و با معرفت باشد ـ وجود نداشت. او را عقیلهء بنی هاشم, عقیلة الطالبین,عارفه, عالمه, محدّثه, فاضله, کامله, عابدهء آل علی لقب داده اند. این بانوی بزرگ دارای قوّت قلب, فصاحت زبان, شجاعت, زهد و ورع, عفاف و شهامت فوق العاده بود. او پیام آور کربلا, افشاگر ستمگری‌های حکام اموی, سرپرست کاروان اسیران اهل بیت و مراقب امام زین العابدین بود. خطبه‌های آتشین او در کوفه و شام,احیاگر خون شهیدان بود. او را <قهرمان صبر> لقب داده اند.
صبح ازل طلیعهء ایام زینب است پاینده تا به شام ابد نام زینب است
در راه دین لباس شهامت چون دوختندزیبنده آن لباس بر اندام زینب است
بارزترین بُعد زندگی حضرت زینب, پاسداری از فرهنگ عاشورا بود, که باخطابه‌های آتشینش, پیام خون شهیدان را به جهانیان رساند.
حضرت زینب از فصاحت و ادب برخوردار بود و هنگام مشاهدهء سربریده ءبرادر, خطاب به او سرود: <یا هلالاً لمّا استتمّ کمالاً...>, بعدها در سوگ امام حسین اشعاری با این مطلع سرود: <علی الطف السلام و ساکنیه...; سلام بر کربلاو بر آرمیدگان آن دشت باد! که روح خدا در آن قبه ها و بارگاه ها است. جان‌های افلاکی و پاکی که در زمین خاکی, مقدّس و متعالی شدند. کربلا آرامگاه جوانمردانی است که خدا را پرستیدند و در آن دشت ها و هامون ها خفتند. سرانجام, گورهای خاموششان را قبّه‌هایی افراشته در برخواهد گرفت و بارگاهی دارای صحن‌های گسترده و بازخواهد شد>.(1)
1.جواد محدّثی, فرهنگ عاشورا, ص 216.
//
واحد پاسخ به سوالات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
