آیا پیامبر (صلی الله علیه و آله) علم غیب ندارند؟
با سلام
فرموده بودید:
چرا پیامبر گفته من غیب نمیدانم و اگر میدانستم بسیاری از ضرر ها را از خود دور میکردم در صورتی که شما میگویید ایشان علم غیب دارند
پیرو سوالی که فرموده بودید باید چند نکته را یادآوری کنیم:
آیاتی که به علم غیب اشاره دارد به دو دسته تقسیم میشوند:
۱-آیاتی که علم غیب را فقط از آن خدا دانسته است مثلا در آیه ۱۸۸اعراف که میفرماید:«بگو که من مالک نفع ضرر حویش نیستم مگر آنچه (خدا)بر من خواسته و اگر من از غیب آگاه بودم بر خیر و نفع خویش همیشه میافزودم و هیچ گاه زیان و رنج نمیدیدم من نیستم مگر رسولی ترساننده و بشارت دهنده ی گروهیکه اهل ایمانند.»
۲-آیاتی که علم غیب را محدود به خداوند نکرده است مانند آیه ی۲۷-۲۶ جن که در آن میفرماید:«او دانای غیب عالمست و هیچکس بر عالم غیب او آگاه نیست(۲۶)مگر آنکس از رسولان برگزیده که بر محافظت او از پیش رو و پشت سر میفرستد» یا آیه ۱۷۹ آل عمران که میفرماید:«...و خدا همه شما را از سر غیب آگاه نسازد و لیکن برای این مقام از پیغمبران خود هر که را مشیت او تعلق گیرد برگزیند...» طبق این آیات پیامبر میتواند به إذن الله در هنگام ضرورت از علم غیب استفاده کند.
تفاوت میان این دو دسته از آیات نوع نگرش به علم غیب است. اگر از نگرش شما وارد بحث شویم باید صرفاً دسته دوم را مطرح کنیم و در اثبات علم غیب و نقض سخن شما، سخن بگوییم. اما با نگرشی دیگر به بررسی موضوع میپردازیم.
علم غیب علمی است موهبتی که از جانب خداوند به هر کس که او بخواهد داده میشود. این شخص با وجود اعطای علم غیب به وی از یک بعد دارای علم غیب هست و از یک بعد کماکان دارای این علم نیست. شاید این گزاره کمی متناقض به نظر بیاید اما این مسئله تناقض نیست بلکه دقیقاً منطبق بر همان دسته بندی آیات مورد اشاره است.
وقتی میگوییم صاحب علم غیب، علم غیب ندارد بدان معناست که او این علم را از خود و به خودی خود و مستقل از خداوند ندارد. یعنی علم غیب او از خودش نیست که از جانب خداوند است. پس پیامبر صلی الله علیه و آله علم غیب استقلالی(یعنی مستقل از اعطای خداوند)ندارند.
اما وقتی طبق دسته ی دوم آیات موضوع را بررسی میکنیم و میگوییم آن فرد علم غیب دارد، یعنی او به اذن خداوند و اعطای او دارای این علم یا هر کمال دیگری گشته است.
پس وقتی به قول شما ایشان بفرمایند:"من غیب نمیدانم و اگر میدانستم بسیاری از ضرر ها را از خود دور میکردم"منظور علم یا قدرتی مستقل از خداوند و یا قدرتی الوهی است. چرا که ادعای استقلال از خداوند در هر قدرتی ادعای خدایی کردن است و شرک.
گروه پرسش و پاسخ فطرت