ویژگیهای یاران امام مهدی(عج)
یاران خاص مصلح جهان دارای ویژگیهایی هستند و ما در این بحث به مهمترین آنها میپردازیم.
۱- جوانی
سیمای امام مهدی(علیهالسلام) سیمای کسی است که قریب چهل سال از عمر او گذشته باشد و یاران خاصّ او نیز از جوانانند یعنی سن اکثر آنها هماهنگ با مولای آنهاست که جوان به شمار میآید.
امیرالمؤمنین(علیهالسلام) فرمود: «اصحاب المهدیّ شباب لا کهول فیهم، الّا مثل کحل العین و الملح فی الزّاد و اقل الزاد الملح(۱)؛ اصحاب مهدی(علیه السلام) جوانند، کاملسن، در میان آنها نیست مگر مثل سرمه چشم و نمک در غذا و کمترین چیز در غذا، نمک است».
اما چه حکمتی در جوانی آنها نهفته است خداوند به حقایق امور آگاه است. شاید دلیل آن این باشد که آنها تا پایان حاکمیت آن حضرت با او همراه باشند و سن جوانی این امکان را به آنها میدهد که تا او زنده است آنها نیز در کنار آن حضرت باشند و شخصیت جدیدی جایگزین آنها نگردد. چرا که کسی پس از آنها به رتبه بلند آنها نمیرسد و هر جایگزینی میتواند سبب تنزّل کیفی دولت کریمه ولی عصر شود.
این که سخنی از مرگ اصحاب امام مهدی(علیهالسلام) که زمام امور عالم را به دست میگیرند نشده است؛ قرینهای بر قوّت این احتمال است. این دلیل وقتی قوت بیشتری میگیرد که حکومت آن حضرت هفت سال باشد که هر سال آن معادل ده سال باشد چنان که روایاتی در این باره وارد شده است و البته ارقام بالاتری هم درباره مدت حاکمیت او وجود دارد، اگر چه مدت نوزده سال را قویتر دانستیم که در این صورت یاران امام زمان(علیهالسلام) به همان سن و موقعیتی که دارند و جهان را اداره میکنند پس از امام مهدی(علیهالسلام) از منصوبین امام حسین(علیهالسلام) پس از رجعت او به دنیا خواهند بود و حکومت آل محمّد(علیهمالسلام) را با همان موقعیت و شکوه قبلی ادامه خواهند داد.
حضور یاران خاصّ امام مهدی(علیهالسلام) در دولت کریمه امام حسین(علیهالسلام) که روایات متعددی بر آن وارد شده است نقطه قوّتی بر آن حکومت الهی خواهد بود و این حضور بدون جوان بودن اصحاب مهدی(علیهالسلام) امکانپذیر نمیباشد.
۲- معنویت
بدون شک کسانی که به افتخار بزرگ صحابی ولی عصر(علیهالسلام) نایل میشوند باید از رتبه بالایی در معنویت، عرفان و عبادت برخوردار باشند.
امام صادق(علیهالسلام) فرمود: «یاران مهدی(علیهالسلام) کسانی هستند که شب بیدارند و در نماز خود، نغمهای مانند صدای زنبور دارند. شب را بیدارند و به عبادت میپردازند و روز مانند شیرند. مطیعتر از کنیز برای مولای خویشند و همانند چراغ نورانی هستند. گویا قلبهای آنها چراغهایی است و از خوف خدا بیمناکند».(۲)
۳- شهادت طلبی
شهادتطلبی، ویژگی خدشهناپذیر همه کسانی است که از سطح عامه مردم اوج گرفته و بر قلههای کمال تکیه زدهاند. وقتی انسان به برخی از مراتب کمال بار یابد، غنچههای شهادتطلبی بر شاخههای درخت ایمان او شکفته میگردد و همواره مرغ دلش در کنار این گلهای ملکوتی، نغمه سرایی میکند تا به عالم بالا پر کشد.
یاران امام مهدی(علیهالسلام) که مقام آنها همواره مورد درخواست اولیای خدا و از آرزوهای مقدس آنها بوده است نیز آرزوی شهادت در راه خدا میکنند تا به عالیترین جلوه ایثار یعنی دادن جسم و جان خود در راه خدا بار یابند. امام صادق(علیهالسلام) فرمود: «یدعون الشّهادة و یتمنّون ان یقتلوا فی سبیل الله و شعارهم یا لثارات الحسین(۳)؛ اصحاب مهدی (علیهالسلام) طلب شهادت میکنند و آرزو دارند که در راه خدا کشته شوند و شعار آنها در جنگ یا لثارات الحسین است».
البته پاداش شهدای عصر ظهور بسیار زیادتر از شهدای زمانهای دیگر است.
امام باقر(علیهالسلام) فرمود: «کسی که زمان قایم ما را درک کند و با او کشته شود اجر دو شهید دارد و کسی که در برابر او کشته شود اجر بیست شهید دارد».(۴)
۴- اقتدار
قوت قلب و اقتدار اصحاب مهدی(علیهالسلام) بی نظیر است به گونهای که تاریخ نظیر آن را سراغ ندارد. امام صادق(علیهالسلام) فرمود:
وقتی امر ما فرا رسد و مهدی ما قیام کند هر یک از یاران او قویتر از شیر و برّندهتر از نیزهاند. دشمن را زیر قدمهایشان میگذارند و با دستهای خود از پا در میآورند.(۵)
و در حدیث دیگر میفرمود: «خداوند ترس را از دل شیعیان ما برمیدارد و در دلهای دشمنانمان قرار میدهد».(۶)
هم چنین فرمود: «قدرت هر یک از آنها برابر قدرت چهل مرد است و قلب او از تکههای آهن محکمتر است».(۷)
و امیرالمؤمنین(علیهالسلام) فرمود: «اصحاب مهدی(علیهالسلام)» مانند شیرهایی هستند که از جنگل بیرون آمدهاند، قلبهای آنها تکههای آهن است، اگر بخواهند کوهی را از جا در آورند از جا در خواهند آورد. روش و لباس یکسانی دارند، مثل این که همه از یک پدر هستند».(۸)
امام باقر(علیهالسلام) نیز درباره اقتدار جهانی آنها فرمود: «گویی اصحاب قایم را به چشم خود میبینم که تمام شرق و غرب عالم را تحت سیطره خود در آوردهاند».(۹)
۵- بهرهمندی ممتاز از علوم
اصحاب امام مهدی(علیهالسلام) از جایگاه فوق العادهای در اداره دنیا برخوردارند و چنین جایگاهی بر پایههای مستحکمی از جمله یک موقعیت علمی ممتاز استوار است.
امام صادق(علیهالسلام) فرمود: «آنها انسانهایی نجیب و فقها، قضات و حکام دین هستند که دست امام، قلب آنها را نوازش داده و هیچ حکمی برای آنها مشتبه نخواهد شد.(۱۰) اگر چه دست کم، عدّهای از اصحاب حضرت پیش از عصر ظهور به برخی از موقعیتهای علمی دست مییابند امّا نیاز آنها با توجه به مسیولیت خطیری که دارند جز با دستگیری خاص و امتیازهای ویژه علمی برآورده نخواهد شد. یکی از این عنایات ویژه همان است که در روایت بیان شد که دست پر مهر امام(علیهالسلام) قلبهای آنها را نوازش میدهد. ماهیت این نوازش هر چه که باشد نتیجه آن ارتقاء ویژه علمی آنان است به گونهای که جهل و اشتباه را از اندیشه و داوری آنها برطرف خواهد کرد».
عنایات دیگر علمی به اصحاب امام مهدی(علیهالسلام) این است که امام صادق (علیهالسلام) فرمود: «وقتی قایم ما قیام کند به هر کشوری مردی را میفرستد و به او میگوید: برنامه تو در کف دست توست. پس هر گاه امری پیش آمد که آن را نمیفهمی و نمیدانی چگونه باید درباره آن قضاوت کنی به کف دست خود نگاه کن و به آنچه در آن میبینی عمل کن».(۱۱)
شمشیرهای اصحاب حضرت مهدی(علیهالسلام) نیز آنان را از توانمندی علمی خاص و گستردهای برخوردار میکند.
امام صادق(علیهالسلام) فرمود: «بر هر شمشیری هزار کلمه نوشته شده است و هر کلمهای کلید هزار کلمه دیگر است».(۱۲)
۶- موقعیت بینظیر
اصحاب امام مهدی(علیهالسلام) در صدر بلند مرتبگان عالم تشیع و در میان اصحاب انبیاء و ائمه (علیهمالسلام) کسی به بلندی مقام آنها بار نیافته و نخواهد یافت چه این که امیرالمؤمنین (علیهالسلام) فرمود: «لم یسبقهم الاوّلون و لا یدرکهم الآخرون(۱۳)؛ کسی از گذشتگان بر آنها پیشی نگرفته است و از آیندگان کسی به آنها نمیرسد».
امام باقر (علیهالسلام) نیز درباره جایگاه بلند آنها فرمود: «گویا اصحاب قایم را میبینم که بر مغرب و مشرق احاطه پیدا کردهاند و چیزی نیست مگر این که مطیع آنهاست حتی درندگان زمین و آسمان به دنبال رضایت آنها هستند و بخشی از زمین بر بخشی دیگر افتخار میکند و میگوید: امروز یکی از اصحاب قایم از روی من عبور کرد».(۱۴)
ـــــــــــــــــــــــ
پینوشتها:
۱- بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۳۳و۳۳۴
۲- بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۰۸.
۳- بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۰۸.
۴- بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۰۸.
۵- بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۷۲.
۶- بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۳۶.
۷- کمال الدین، ص ۶۷۳.
۸- معجم احادیث الامام المهدی(علیهالسلام)، ج ۳، ص ۹۴.
۹- بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۲۷.
۱۰- دلایل الامامه طبری، ص ۵۶۲.
۱۱- بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۶۵.
۱۲- بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۲۸۶.
۱۳- معجم احادیث الامام المهدی (علیهالسلام)، ج ۳، ص ۱۰۰.
۱۴- بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۲۷.
ابنا