هیچ جوری نمی‌توانی!
موضوع: شرح فراز «أوصیاء نبیّ الله»
در مطلب قبلی تحت عنوان «چطور خودم رو گول بزنم» از لحاظ کلامی-عقلی به ضرورت وجود وصی پس از پیامبر خاتم صلّی الله علیه و آله پرداخته شد. اکنون نگاهی به برخی احادیث و نقل‌های اهل تسنّن (و بعضاً شیعه) می‌اندازیم.
چنانکه در مطلب پیشین بیان شد تعیین جانشین پیامبر -مانند تعیین خود پیامبر- باید تنها توسط خداوند متعال صورت پذیرد.
همچنین با توجه به ترادف شیون وصی و نبی:
۱. وصی به اموری چون تعلیم وتبیین وحی و کتاب الهی تلاش برای هدایت و تزکیه مردم تلاش برای اجرای احکام دین و... می‌پردازد.
۲. در راستای تحقّق مورد بالا داشتن علم و آگاهی کافی از کتاب خدا و سنّت پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله شرط ضروری و غیر قابل اغماض برای این وصی است به طوری که باید همانند پیامبر از تمام مردم عالم تر باشد.
در کتب اهل تسنّن این حدیث از پیامبر صلّی الله علیه و آله بسیار نقل شده است که «اوصیای بعد از من ۱۲ نفرند و همه از قریش هستند.» به طوری که تلاش برخی ها برای تحریف یا تأویل این حدیث ناکام مانده است.
بخاری در صحیحش(معتبرترین کتاب نزد اهل تسنّن) به سند خود از «جابر بن سمرة» روایت کرده که گفت: از رسول خدا صلّی الله علیه و آله شنیدم که می‌فرمود:
«بعد از من دوازده امیر و حاکم خواهد بود» و چیز دیگری هم فرمود که من نشنیدم (از پدرم پرسیدم) جواب داد که پیامبر فرمود: «همگی آن ها از قریش هستند.»[۱]
ابن عباس می‌گوید: از حضرت رسول در هنگامی که لحظات آخر عمر را سپری می‌کرد پرسیدم: نعوذ بالله اگر شما از دنیا رفتید به چه کسی رجوع کرده از او پیروی کنیم حضرت رسول صلی الله علیه و آله به حضرت علی علیه السّلام اشاره نمود و فرمود:
«وی با حق است و حق نیز با اوست پس از وی یازده امام خواهند بود که اطاعت از آنها مانند اطاعت از من واجب است.» [۲]
حال آشکارست که خلفای ستمگر اموی و عباسی نمی‌توانند جانشینان نبیّ اکرم باشند چرا که با اینکه آنان از قریش بودند ولی تعدادشان از دوازده نفر بیشتر بود. علاوه بر این بسیاری از این روایات تصریح دارد بر این مطلب که حکومت دوازدهمین امام به آخرالزّمان متّصل خواهد شد.
زمخشری که از دشمن ترین افراد نسبت به خاندان پیامبر بود و جمهور او را مرد امین و معتمد مأمون می‌شناسند روایت می‌کند که پیامبر صلّی الله علیه و آله فرمود:
«فاطمه جان قلب من دو پسرش میوه دل من و شوهرش نور چشم من هستند. و ایمّه ی از فرزندان او امناء پروردگار منند و ریسمان کشیده شده بین خدا و خلقند هر کس به آن ها تمسک جوید نجات مییابد و هر که از آنان تخلف ورزد فرو می‌افتد.»[۳]
هم در روایات عامه و هم در روایات شیعه روایات متعددی به وصایت و ولایت حضرت امیر علیه السّلام تصریح می‌کنند. از جمله ی آن ها روایت زیر است که شیعه و سنّی آن را نقل کرده اند:
رسول خدا صلّی اللَّه علیه و آله فرمودند:
«هر کس خوشحال می‌شود از اینکه حیاتش همچون حیات من بوده و مماتش همچون ممات من باشد و در بهشت جاودانی که پروردگارم (درختانش) را کاشته جای گزیند باید بعد از من ولایت علی (علیه السّلام) را بپذیرد و او را دوست داشته باشد با دوست او دوست بوده و به امامان پس از وی اقتدا نماید که همانا ایشان عترت من هستند خداون ایشان را از گوشت و خون من خلق نموده و فهم و علم مرا به ایشان اعطا فرموده است. وای بر کسانی از امّت من که فضیلت آنها را تکذیب کنند که شفاعت من به ایشان نخواهد رسید.»[۴]
از آنجا که شیون پیامبر به وصیشان منتقل می‌شود در تاریخ می‌بینیم همان منافقانی که در ابتدا با پیامبر صلّی الله علیه و آله بر سر تنزیل قرآن می‌جنگیدند بعدها آشکارا با امیرالمیمنین علیه السّلام بر سر تأویل قرآن جنگیدند. دشمنان پیامبر صلّی الله علیه و آله کسانی بودند که اصل نزول قرآن را قبول نداشتند و کافر و مشرک بودند امّا دشمنان امیرمیمنان علیه السّلام در ظاهر مسلمان بودند اما ایمان نداشتند لذا این گروه در زمان پیامبر صلّی الله علیه و آله در گروه منافقان بودند.
خدای متعال به روشنی در داستان شهادت حضرت صدّیقه سلام الله علیها چهره ی منافقان را آشکار می‌کند. بسیار قابل تأمّل است که فقط چند روز بعد از شهادت پیامبر صلّی الله علیه و آله درِ خانه دخترشان را بسوزانند.
-----------------------------------------------------------------------
[۱] الطرایف ج۱ ص۱۷۰
در ملحقات احقاق الحق ج۱۳ تحت عنوان «تنصیص الرسول علی ان الخلفاء بعده اثنا عشر» این حدیث را با ۳۶ طریق از طرق عامه از جابر بن سمره روایت کرده است. همچنین برای احادیثی از اهل تسنن که به دوازده نفر بودن ائمه تصریح دارند بنگرید: احقاق الحق ج۱۳ تحت عنوان «جملة من الاحادیث الوارده فی عدد الایمة الاثنی عشر من غیر طریق جابر من کتب العامة»
[۲] اعلام الوری باعلام الهدی ص۳۸۵ در حدیث لوح که یک هدیه است برای حضرت صدیقه سلام الله علیها نام تک تک اوصیای پیامبر صلّی الله علیه و آله آمده است.(حدیث مشهور به حدیث لوح کافی ج۱ ص۵۲۸)
[۳] الطرایف ج۱ ص۱۱۸- ترجمه الهامی با تصرف
این حدیث در منابع اهل تسنّن نیز آمده: زمخشری(المناقب خطی ص۲۱۳) شیخ جمال الدین حنفی موصلی(بحر الناقب خطی ص۱۱۶) حموینی(الفراید) حافظ محمّد بن ابوالفوارس(اربعین خطی ص۱۴) شیخ سلیمان(ینابیع المودّة ص۸۲) موفّق خوارزمی(مقتل الحسین ص۵۹). همچنین ر.ک: احقاق الحق ج۴ ص۲۸۸-ج۹ ص۱۹۸
[۴] امالی طوسی ص۵۷۸ این حدیث و بیست و سه حدیث دیگر را ابن ابی الحدید سنّی در شرح نهج البلاغه اش نقل می‌کند و می‌گوید: «اینها به جز روایات مشهوری چون حدیث غدیر منزلت و... است که شیعیان در مقابل اهل تسنّن به آنها احتجاج می‌کنند.» (شرح نهج البلاغة ابن أبی الحدید ج۹ ص۱۶۶)
نوشته شده توسط گروه زیارت جامعه
سایت ابوتراب
<<< لینک مبدأ >>>
