معرفی کتاب شب‌های پیشاور
مقدمه:
یکی از ویژگیهای عالمان و افراد دانا نسبت به دیگران، ویژگی تحقیق و مطالعة کتب است، به تعبیر دیگر، انسان برای آگاه شدن و عالم شدن، نیاز به مطالعه و تحقیق دارد. و چون ما مسلمانان باید اعتقادات خود را از روی تحقیق و نه با تقلید به دست آوریم، باید به این مهم، یعنی امر مطالعه و تحقیق در عقایدمان اهتمام بیشتری داشته باشیم و به این کتبی که در این زمینه نوشته شده است مراجعه و آن‌ها را به دقت مطالعه کنیم.
یکی از بهترین کتاب‌هایی که در زمینة اصول عقاید و به خصوص اصل امامت و ولایت امیر‌مؤمنان(علیه السلام) نوشته شده و محور بحث آن حقّانیّت تشیّع در برابر اهل تسنّن است کتاب معروف ‹‹ شب‌های پیشاور ›› است. این کتاب که بسیاری از حقایق مذهبی در آن با بیانی دقیق آمده است مجموعة مناظرات عالِم برجسته و متبحّر ‹‹ علّامه سلطان الواعظین شیرازی ›› با اهل تسنن شهرِ پیشاورِ پاکستان است و در آنجا، سلطان الواعظین با استدلال‌های محکم و متین به دفاع از اعتقادات تشیع پرداخته و به خوبی آن‌ها را اثبات نموده است. نکتة جالب در مناظرات ایشان با اهل تسنن این است که ایشان برای اثبات مسائل طرح شده از کتب فریقین (شیعه و سنی) مدرک کافی ارائه نموده که همین امر، موجب قوت بحث، و نیز شگفتی عالمان اهل تسنن گشته است به گونه‌ای که در انتها، بسیاری از بزرگان آنجا، مذهب حقّة تشیّع را اختیار کرده و راه مستقیم را انتخاب نموده‌اند.
ماجرا این است:
برای روشن شدن بیشتر ماجرا، بهتر است چگونگی انجام مناظرات و نیز شیوة جمع‌آوری آن‌ها به صورت این کتاب را از زبان خود علامه ‹‹ سلطان الواعظین شیرازی متوفای ۲۰شعبان ۱۳۹۱ ه.ق برابر با ۱۹ مهر ۱۳۵۰ ه.ش ›› که در ابتدای کتاب و در مقدمة آن، به این موضوع پرداخته‌اند بیاوریم. ایشان که در کتاب با لقب ‹‹ داعی ›› شناخته می‌شوند می‌فرمایند:
‹‹ پس از ورود به کَراچی و بَمبیی که دو شهر مهم بندری هندوستان بودند برخلاف انتظار، خبر ورود داعی را جراید مهم نشر دادند.. چون خبر ورود داعی به شهرهای آنجا بوسیلة جراید منتشر شد با جدیت و اصراری که برای حرکت به سمت ایران داشتم از اطراف و اکناف، پیوسته نامه‌های دعوت می‌رسید. مخصوصا از طرف حجه الاسلام جناب آقای ‹‹ سید علی رضوی لاهوری ››، مفسّر سی جلد تفسیر معروف ‹‹ لوازم التنزیل ››، از شهر ‹‹ لاهور ›› که از مفاخر علمای شیعه در پنجاب ساکن لاهور می‌باشند، داعی را وادار که پیوسته در حرکت و به زیارت اخوان مؤمنین نایل گردم. از جمله از طرف مؤمنین و برادران خاندان محترم قزلباش که از رجال مهم شیعه در پنجاب هندوستان هستند به ‹‹ پیشاور ›› که آخرین شهر مهم سرحدی پنجاب به افغانستان می‌باشد دعوت شدم. چون اکثریت اهالی پیشاور مسلمان و از برادران اهل تسنن هستند لذا در مدت سه ساعت که منبر بودم روی سخن با آن‌ها و در اثبات امامت بیشتر دقت و صرف وقت می‌نمودم. لذا محترمین علمای آن‌ها که در مجلس تبلیغ حاضر می‌شدند تقاضای مجلس خصوصی نمودند، چند شبی تشریف می‌آوردند در منزل و ساعاتی به مباحثات می‌گذشت.
یک روز که از منبر فرود آمدم خبر دادند که دو نفر از اکابر علمای کابل از ضلع ‹‹ مُلتان ›› به نام‌های ‹‹ حافظ محمد رشید و شیخ عبد السلام ›› وارد و تقاضای ملاقات نمودند، وقت دادیم ۱۰ شب پی در پی بعد از نماز مغرب می‌آمدند و در هر شبی ساعات ممتد که غالبا به ۶ و ۷ ساعات می‌کشید (و بعضی شبها تا مقارن طلوع فجر مشغول بودیم) وقتمان به مباحثات و مناظرات می‌گذشت و در پایان شب آخر ۶ نفر از رجال و ملاّکین و اصناف محترم اهل تسنن، مذهب حقة تشیع را اختیار نمودند و چون چهار نفر از خبرنگاران جراید و مجلات مهم با حضور قریب ۲۰۰ نفر از رجال محترمین فریقین (شیعه و سنی) مناظراتو مقالات طرفین را می‌نوشتند و روز بعد در جراید و مجلات نشر می‌دادند ـ داعی از روی جراید و مقالات و مجلات گفتارهای شبانه را یادداشت نموده و اینک آن مقالات و مناظرات را پیش رو دارید فلذا این کتاب را موسوم نمودم به ‹‹ شب‌های پیشاور ››. و آنچه در این مناظرات مورد بحث و گفتگو است برگرفته از آیات قرآن مجید و اخبار معتبره و بیانات اساسی و پایه‌ای محققین و اساتید سخن و دانشمندان بزرگ و رؤسای دین و افاضات غیبی بوده است. ››
این کتاب بسیار گرانبها، یکی از بهترین کتبی است که به حق، در جهت کشف حقایق شیعه و دفاع از عقاید آن‌ها در برابر اهل تسنن کوشش کرده و به این دلیل که راه را از بیراهه مشخص می‌نماید از ویژگی ممتازی برخوردار است. و ویژگی دیگر آنکه، مباحث مطرح شده در این کتاب همان مباحث اختلافی بین شیعه و سنی می‌باشد که به خاطر آن‌ها اهل سنت، شیعیان را همیشه و در طول تاریخ مورد طعن و سرزنش و تکفیر قرار داده‌اند. و همانطور که گفتیم در این کتاب شریف علامه سلطان الواعظین با استدلالهایی بسیار قوی و نیز با تسلط و ارایة مدارک از کتب شیعه و سنی، حقّانیّت عقاید شیعه را ثابت و بر گفتار بی‌اساس دشمنان، خطّ بطلان کشیده‌اند، اما آنچه در اینجا مطرح می‌گردد این است که ممکن است اهل سنت و یا عده‌ای از به ظاهر دوستان اهل بیت، صحبت از اتحاد، و تفرقه نینداختن بین دو مذهب شیعه و سنی نمایند، و نوشتن چنین کتاب‌هایی و اقدام به نشر آن را زمینةتفرقه بین دو مذهب بدانند. ما بدون ورود به این مبحث و پاسخ به این افراد سعی می‌کنیم به جوابی که علامه در مقدمة کتاب و در ردّ اعتراضِ برخی از این محافظه‌کاران نوشته‌اند بسنده کنیم. ایشان می‌فرمایند:
‹‹ اعتراضی است که ممکن است افراد سادة محافظه کارِ ظاهربینِ طالبِ اتحاد اسلامی بنمایند که سزاوار نیست بوسیلة نُطق و قلم، تحریک احساسات شود، و این قبیل کتب، ممکن است تحریک احساسات نماید و بالاخره موجب تفریق کلمه و دودستگی گردد. آری، اگر ابتدا قلم بدست گرفته و خارج از علم و منطق و ادب جملاتی نوشته و حملاتی نموده و تهمتهایی به کسی یا چیزی بزنیم قطعا سزاوار نیست ولی شخصا با نظر محافظه‌کاران ظاهربین، یعنی آن اشخاصی که معتقدند با ذکر حقایق نباید موجب جدایی در بخش اهل تسنن گردید و این امر، تا جایی پیش رود که هیچ نوع مباحثات علمی و منطقی مطرح نشود و در مقابلِ تهمت‌ها و اهانت‌ها هم هیچ جواب داده نشود موافق نیستم و این روش را کاملا به زیان عالم تشیع می‌دانم.
زیرا به شهادت تاریخ دیده شده هر قدر از طرف ما سکوت و پرده‌پوشی و محافظه‌کاری گردیده از طرف بعضی آن‌ها بدون رعایت هیچ اصلی از اصول علم و دانش و ادب و تمدّن و تدیّن، پیوسته حملات شدیدی توأم با تهمت و اهانت قلما و لسانا و عملا به ما شده و جامعة شیعة پیروان اهل بیت طهارت را مورد تاخت و تاز خود قرار داده‌اند. و عجب آنکه با این همه تخطّی و فحّاشی و اهانت‌ها و تهمت‌ها باز خود را صاحب حق بدانند و اگر فردی یا افرادی از جامعة شیعه در مقام جواب، و دفاع از حقوق حقّة خود برآید او را مورد حملات قرار داده و هزاران کلمات زشت و تهمت‌ها که عادات دیرینةآن‌ها است به او بزنند.
واعجب از ین همه، آنکه علمای بزرگ آن‌ها هم جلوگیری از قلم‌ها ننموده و آن‌ها را منع از حملات و اهانت‌ها و فحش‌ها و تهمت‌ها نمی‌مایند، برعکس گِله از ما می‌نمایند که چرا جواب آن‌ها را می‌دهید و سکوت اختیار نمی‌کنید؟.. آیا عقولِ عقلا زیر این بار می‌رد و محافظه‌کارها قبول می‌کنند که ما پیوسته فحش‌ها و تکفیرها را بشنویم و تهمت‌ها را بپذیریم و در مقام جواب برنیاییم؟!››
این کتاب گرانقدر، اثر نفیسی است که تاکنون مورد استقبال بسیاری از جوانان عزیز قرار گرفته و از مطالعة آن بهرة فراوان برده‌اند. به امید آنکه با مطالعة این کتاب و دیگر کتب حقّة شیعه به حقّانیّت اعتقادات ریشه‌ای تشیّع بیش از پیش پی برده و با یقین قلبی و عقیدة محکم از آن اعتقادات دفاع نماییم. در پایان، به برخی از موضوعاتی که در این کتاب به بحث و مناظره درآمده است اشاره کرده، و خوانندة عزیز و علاقه‌مند را به اصل کتاب ارجاع می‌دهیم تا بسط و تفصیل این مطالب را در آنجا مشاهده و مطالعه نماید.
برخی از موضوعات مهمی که پیرامون آن‌ها بحث و مناظره شده است:
در مقدمه:
مردوخ کردستانی و ندای اتحاد
نماز خواندن ابی‌بکر با امت بر فرض صحت، دلیل حق تقدم در امر خلافت نیست
اشاره به غلط‌گوییهای کسروی و جواب آن
کتب علمای عامه در فضایل اهل بیت
اشعار امام شافعی در فضایل اهل بیت
اخبار به وجود حضرت مهدی از طریق اهل سنت
حدیث عجیبی در فضایل حضرت علی(علیه السلام) و اشاره به حضرت مهدی(عج)
در جلسه اول:
سؤال هارون الرشید و جواب امام موسی‌ابن جعفر(علیه السلام) در باب ذریه رسول الله(صلی الله علیه و آله و سلم)
دلایل کافی بر اینکه اولاد حضرت فاطمه(سلام الله علیها) اولاد پیامبرند
پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) نماز ظهرو عصر و مغرب و عشا را باهم و جدا می‌خواندند
بحثی درباره ابراهیم مجاب
فجایع اعمال بنی امیه، پیدایش قبر امیرالمؤمنین(علیه السلام)، رفع اختلاف در مدفن امیرالمؤمنین(علیه السلام)
در جلسه دوم:
اشکال بر مذهب شیعه و پاسخ آن‌ها
معنی شیعه و حقیقت تشیع، آیات و اخبار در تشریح مقام تشیع
تشیع ایرانیان در زمان خلفا و دیالمه، تشیع در دورة مغول‌ها
مناظرة علامة حلّی با قاضی‌القضاة شافعی،اساس جنگ و تفاخر نژادی
عقاید غلات و مذمّت آن‌ها و لعن عبدالله‌ابن سبا، اشکال بر صلوات و پاسخ آن
در معنی «یس» و مراد از «آل یس»، وجوب صلوات در تشهد
در جلسه سوم:
عقاید زیدیه، کیسانیه، قدّاحیّه، غلات، شیعة امامیه
اشکال دربارة خبر معرفت و پاسخ آن، اخبار خرافی در صحیحین
نسبت شرک به شیعه، اقسام شرک، شیعه از هیچ راهی مشرک نیست
آل محمد مجرای فیض هستند، راویان احادیث صحیصین مردود هستند، اهانت به پیامبر در صحیحین
اسناد حدیث ثقلین، حدیث سفینه، رفع استسقای عمر بوسیلة اهل بیت، توسل
فتوای علمای اهل سنت بر قتل و غارت شیعیان، شهادت قاضی سید نورالله شوشتری
آداب زیارت، بوسیدن شرک نیست، به خاک افتادن برادران یوسف، بقای روح
دلایل کفر یزید، جواز علمای اهل سنت بر لعن یزید، آل محمد شهدای زنده هستند
در جلسه چهارم:
کشف حقیقت بر اهل سنت، بحث در اطراف امامت، بحث در مذاهب اربعة اهل تسنن
امامت در شیعه، اسناد حدیث منزلت، اثبات منزلت‌های هارونی برای حضرت علی(علیه السلام)
حضرت علی(علیه السلام) در جمیع صفات شریک پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) است، بستن همة درها جز درب خانة امیر المومنین(علیه السلام)
در جلسه پنجم:
پیرامون حدیث منزلت، امیرالمؤمنین(علیه السلام) و هارون(علیه السلام)
حدیث « الدّار یَوْمُ الْإنْذار »، فضیلتی دروغین برای ابوبکر، ابوهریره و مذمت او
حضرت علی(علیه السلام) از حق و از قرآن جدا نمی‌شود، مظلومیت شیعیان، تهمت به شیعیان، دروغ بودن خبر ‹‹ ابوبکر و عمر پیران اهل بهشتند ››
دروغ بودن خبر ‹‹ ابوبکر و عایشه محبوب پیامبر بودند ››، فاطمه(سلام الله علیها) بهترین زنان عالم است، اهل ذکر آل محمد هستند، خلافت خلفای اربعه، آیة غار و توضیح آن، بلعم‌بن باعورا، برصیصای عابد، نزول سکینه بر پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) بوده است
در جلسه ششم:
۳۰۰ آیه در شأن علی(علیه السلام)، علی(علیه السلام) اول مؤمن به رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم)، تربیت علی(علیه السلام) توسط پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم)، سبقت علی(علیه السلام) در اسلام، اشکال در ایمان علی(علیه السلام) در طفولیت و پاسخ آن، علی(علیه السلام) افضل از جمیع صحابه و امت، نزول آیه در شب لیلة المبیت، اعتراف علمای سنی در افضلیت خوابیدن علی(علیه السلام) در بستر بر ابوبکر در غار، اقرار عمر برتری علی(علیه السلام) را، در میدانهای جنگ رشادتی از عمر دیده نشد، شکست ابوبکر و عمر در خیبر، محبوب خدا و پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم)، حدیث رایت در فتح خیبر، رفتار عثمان برخلاف ابی‌بکر و عمر، بنی‌امیه ملعون خداوندند، غلط‌کاری‌های عثمان موجب قتل او شد، مضروب‌شدن اصحاب توسط عثمان، نزول آیة ولایت در شأن علی(علیه السلام)، شبهات و اشکالات در آیة ولایت و جواب آن‌ها، شک نمودن عمر در حدیبیه
در جلسه هفتم:
اتحاد پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) و علی(علیه السلام)، استشهاد به آیة مباهله، علی(علیه السلام) مرآت جمیع انبیا بوده است، تمسک به اجماع در عقیدة مخالفین، دوری نمودن بزرگان صحابه از بیعت با ابوبکر، حدیث ثقلین و سفینه، رد قول بر اینکه ابوبکر به دلیل کِبَر سن به خلافت برگزیده شد، علی(علیه السلام) فاروق بین حق و باطل، بیعت علی(علیه السلام) و بنی‌هاشم با تهدید و زور بعد از شش ماه بود، دوازده دلیل بر اینکه علی(علیه السلام) با زور و شمشیر به مسجد بردند، اخبار سقط جنین فاطمه(سلام الله علیها)، اشکال درحدیث « حُبُّ عَلیٍّ حَسَنَةٌ و مَنْ بَکی عَلَی الْحُسَیْن وَجَبَتْ لَهُ الْجَنَّة » و جواب آن، شیوع فحشا در بلاد اهل تسنن، اثر و نتیجة گریه و عزاداری، قیام امام حسین(علیه السلام) برای خلافت ظاهری نبود، خطبة امام سجاد(علیه السلام) در شام، مقالة مادام انگلیسی در مظلومیّت امام حسین(علیه السلام)، در ثواب و فواید زیارت، اثرات زیارت قبور ائمه
در جلسه هشتم:
فرق بین اسلام و ایمان، امر پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) در تبعیت از عترت، پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) عدد خلفا را ۱۲ تَن معرفی نموده‌اند، اشاره به مقامات امام صادق(علیه السلام)، ظهور مذهب جعفری، چرا شیعیان بر صحابه و ازواج پیامبر طعن می‌زنند، طعن و انتقاد بر صحابه موجب کفر نمی‌شود، جواب از بیعت الرضوان، جواب حدیث ‹‹ به اصحاب من اقتدا کنید ››، داستان عقبه و قصد قتل پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم)، پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) امر به پیروی از دروغگویان ننموده، مخالفت اصحاب در سقیفه، معاویه و عمرو عاص علی(علیه السلام) را سب می‌نمودند، اسناد حدیث « أَصْحابی کَالنُّجوُم » ضعیف است، شراب خوردن ۱۰ نفر از صحابه، محمد(صلی الله علیه و آله و سلم) و علی(علیه السلام) صادقین در قرآنند، حدیث غدیر و چگونگی آن، روات معتبر از اهل سنت در نقل حدیث غدیر، طبری و ابن‌‌عقده و ابن حدّاد، عمر جبرییل را نصیحت می‌کند، حدیث ‹‹ اقتدا به اصحاب مشغول است ››، قول غزالی در نقض عهد صحابه، اشکال در کلمة مولا و جواب آن، نزول آیة۳ سورة مایده در غدیر، نظر سبط ابن جوزی و ابن طلحة شافعی در معنی مولا، اشعار حَسّان در حضور پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم)، پیمان شکنی اصحاب در احد و حنین و حدیبیه،، فرار صحابه در حدیبیه، حقیقتِ فدک و غصب آن، نزول آیة « وَ آتِ ذیِ‌الْقُرْبی‌حَقَّه »، استشهاد به حدیث « لا نُوَرِّث » و جواب آن، دلایل فاطمه(سلام الله علیها) بر ردّ حدیث لا نُوَرِّث، احتجاج علی(علیه السلام) با ابوبکر، تعجب ابن ابی الحدید از گفتار ابی‌بکر، تحقیق در امر وصایت، در منابع حدیث منع وصیت، وقایع فدک، اشکال در نزول آیة تطهیر، زوجات پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) داخل اهل بیت نیستند، غضب فاطمه(سلام الله علیها)
در جلسه نهم:
اشکال بر شیعیان در تهمت و فحش نسبت به عایشه و جواب آن، اشاره به حالات عایشه، عایشه پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) را می‌آزارد، مخالفت و جنگ عایشه با علی(علیه السلام)، کشتار صحابه و مؤمنین در بصره به امر عایشه، ممانعت عایشه از دفن امام حسن(علیه السلام) در جوار پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم)، سجده و شادی نمودن عایشه در شهادت امیرالمؤمنین(علیه السلام)، دلایل دیگر بر بطلان اجماع، اعتراض بر شوری، ظلم به مقام مولا، در خلقت نورانی علی(علیه السلام)، اشکال در پدر ابراهیم که آزر بوده و پاسخ آن، اختلاف در ایمان ابی‌طالب و جواب آن، معاویه کاتب وحی نبود بلکه کاتب مراسلات بود، دلایل بر کفر و لعن معاویه و یزید، در حقیقت سنی‌ها رافضی و شیعه‌ها سنی می‌باشند، دلایل بر حلّیّت متعه، اخبار اهل سنت بر حلّیّت متعه، مولد علی(علیه السلام) در خانة کعبه بود، نزول لوح بر ابوطالب، اشکال در خطبة شقشقیه و پاسخ آن، اشاره به حالات سید رضی رحمه الله علیه
در جلسه دهم:
سؤال از مقام علمی عمر و جواب آن، عجز عمر در پاسخ به یک زن، قضاوتهای اشتباه عمر، اختلاف در سجده بر تربت، در فقدان آب برای غسل و وضو باید تیمم نمود، فتاوای اهل سنت برخلاف قرآن، علت عزل ابی‌بکر و نصب علی(علیه السلام) در قرایت آیات برایت، علم غیب را جز خدا نمی‌داند، دلایل از آیات قرآن بر علم غیب انبیا و اوصیا، در حدیث « مدینه » و حدیث « إنّا دارُ الْحِکْمَه »، نقل اخبار اهل سنت در ندای « سَلوُنی قَبْلَ أنْ تَفْقِدوُنی »، خبرهای غیبی علی(علیه السلام)، جمیع علوم به علی(علیه السلام) منتهی می‌شود، تشیّع اختیار نمودن ۶ نفر از اهل سنت، عقیدة اهل سنت در معنای اولی الامر، بشر قادر بر انتخاب امیر صالح کامل نیست، اخبار در عصمت ائمه، اشکال بر اینکه چرا اسامی ائمه در قرآن نیامده، عدد رکعات و اجزای نماز در قرآن نیامده است.
ارسال شده توسط"ققنوس"
