الشیعة فی المدینة المنورة (الاشراف، الحسینیون، النخلیون)
مولف: عبدالرحیم بن حسن بن محمد حربی
تاریخ نشر: ۱۴۲۲
تشیع در مدینه منوره قدمت زیادی دارد و تا کنون در این باره کار مستقلی جز آن چه ورنر انده در باره نخاوله مدینه نوشته بود و به فارسی هم ترجمه شد، در دست نبود. اکنون کتاب مستقلی درباره شیعیان مدینه از هر قسم و گروه آن از اشراف، نخلی‌ها و قبایل عرب اطراف نوشته شده و این بسیار مغتنم است.
بخش اول این کتاب در باره اشراف مدینه و معرفی چهره‌هایی از آنهاست.
بخش دیگر کتاب در باره نخلیون یا نخاوله است (ص ۵۱ به بعد) که به جز تفسیر این کلمه و منتسبین به آن به معرفی قبایل شیعه ای که به نخلی معروف اند، پرداخته است.
بسیاری از این قبایل از شعبه‌های اوس و خزرج هستند. قبایلی چون زوالعه، فیران، اصابعه، الزیره و الوتشه از آن جمله اند. وی در ادامه به معرفی شماری از چهره‌های برجسته این قبایل پرداخته و شرح حالی برای آنان آورده است.
بخش خاصی با عنوان «تراجم علماء النخلیین» ترتیب داده شده که شیوخ و علمای نخلی را که در جزیره العرب یا عراق تحصیل کرده اند معرفی کرده است.
از صفحه ۱۶۶ به بعد تحت عنوان «الشیعه فی المدینه المنوره» به بیان تاریخ زندگی شیعیان در این شهر پرداخته و در نخستین قسمت «شیعة المدینة المنورة فی عهد الاتراک» را مورد بررسی قرار داده است.
در این بخش به شماری از شورش‌هایی که از سوی شیعیان علیه وضعیت موجود بوده پرداخته شده است. در اصل این قسمت تاریخ جنایات عثمانی ها در حق منطقه عوالی و شیعیان آن ناحیه است.
در ص ۱۸۷ دوران سعودی مورد بحث قرار گرفته است.
بررسی رابطه نخاوله با دیگر قبایل در انتها آمده و چندین سند هم در این بخش زینت بخش کتاب شده است. همین طور تصاویری از چهره‌های برجسته شیعه در مدینه را در پایان کتاب ملاحظه می‌کنیم.
//
سایت تخصصی کتابخانه تاریخ اسلام و ایران
