سه حقیقت بسیار مهم اخلاقی

سه خصلت اخلاقی انفاق، خوشرویی و انصاف در برگیرنده صفات خوب انسانی هستند که انسان با رعایت کردن آنها مرحله ای از انسانیت و تکامل را طی می‌کند.

امام صادق(علیه السلام) مردم را به سه خصلت بسیار مهم اخلاقی توجه می‌دهند که اگر این سه خصلت به وسیله همه مردم به کار گرفته شود مشکل تهیدستان حل می‌شود، و همه تلخی ها روحی و باطنی و نزاع‌های خانمانسوز و برخوردهای نامناسب خاتمه می‌یابد و هر کسی به هر حقی که دارد می‌رسد، و خیمه حیات از شیرینی و آرامش و امنیت و کرامت پر می‌شود آن همه خصلت به اندازه ای با ارزش و سودمند است که امام صادق(علیه السلام) می‌فرمایند: هر کسی یکی از این سه خصلت را به محضر حق بیاورد حضرت حق بهشت را بر او واجب می‌کند آن سه خصلت عبارت است از:

انفاق

قرآن مجید و روایات از انسان به صورت مکرر خواسته که بخشی از مال خود را برای حل مشکل تهیدستان و کارهای خیر و امور عام المنفعه هزینه کنند. راستی انفاق چه خصلت باارزشی است هر کس به اندازه شأن مادی خود حتی اگر به مقدار ناچیزی باشد باید در راه حق انفاق کند و حضرت محبوب آنان را نیز جزء انفاق کنندگان ثبت کند و در قیامت به پاداش عظیم و اجر کریم و ثواب بی نهایت برساند.

همان طور که در قرآن سوره حدید آیه ۷ خداوند می‌فرماید: به خدا و پیامبرش ایمان بیاورید و از مال و ثروتی که شما را در تصرف و هزینه کردنش جانشین خود قرار داده ام انفاق کنید و کسانی از شما که ایمان آورده اند و انفاق کرده اند دارای پاداش بزرگ هستند.

امام صادق(علیه السلام) می‌فرمایند: از مال خود در راه خدا هزینه کن و یقین داشته باش که آنچه را هزینه کرده ای جایگزین دارد.

این نکته بسیار مهم را نیز نباید از یاد برد که عمل به آیات انفاق و روایات مربوط به آن در صورتی برای انسان میسر است که از بیماری خطرناک بخل سالم باشد؟ زیرا این خصلت نکوهیده و خطرناک برای باطن انسان همچون ترمز شدیدی است که نمی‌گذارد انسان یک قدم به سوی عمل به آیات خدا و فرهنگ اهل بیت بردارد و در نتیجه به خاطر تعطیل آیات خدا و فرمان‌های اهل بیت در زندگی اش دچار عذاب قیامت خواهد شد.

خوش رویی

از خصلت‌های بسیار زیبا که غم و اندوه را از دل دیگران می‌زداید نشان دادن خوشرویی است، کاری که برای انسان هیچ هزینه ای ندارد.

چقدر شایسته است انسان هنگامی که می‌خواهد با زن و فرزند اقوام و خویشان و همه ی مردم برخورد کند همه غم و اندوهش را در پس پرده باطن پنهان نماید و همه نشاط و سرسبزی و خرمی اش را در چهره ظاهر کند و با خوشرویی کامل با همگان دیدار کند.

امیرالمومنین وقتی خصلت‌های مومن را می‌شمارد و می‌فرماید: مومن شادی و خرمی اش در چهره اش نمایان و غم و اندوهش در دلش پنهان است. و می‌فرمایند: خوشرویی ریسمان محبت و عشق است خوشرویی دلیل بر بزرگواری نفس انسان است و خوشرویی آتش کینه ها را به خاموشی و فراموشی می‌سپارد و باعث احسان و نیکی به اطرافیان می‌شود.

انصاف

یکی دیگر از خصلت‌های بسیار زیبا انصاف دادن به مردم است و از نظر لغت به معنای عدالت ورزی و اجرای قسط و اقرار به حقوق مردم و ادای آنهاست و اینکه هر چیزی را که برای خود می‌خواهم برای دیگران هم بخواهم و هر زیان و ضرری را که برای خودم نمی‌پسندم برای دیگران هم نپسندم.

رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) می‌فرماید: کسی که با مال خود به تهیدست کمک کند و از سوی خود به همه مردم انصاف دهد مومن حقیقی است.

امام صادق(علیه السلام) به حذاء که از اصحابش بود فرمود: آیا تو را به قوی ترین اموری که خدا بر مردم واجب نموده خبر دهم؟ انصاف دهی به همه مردم از سوی خودشان، و کمک دادن به برادران دینی با مالشان و یاد خدا در همه حال، پس اگر طاعتی به آنان روی آورد به آن عمل کنند و اگر گناهی به آنان عرضه شد آن را ترک کنند.

و این سه خصلت مهم اخلاقی در برگیرنده صفات خوب انسانی هستند که انسان با رعایت کردن این خصلت ها مرحله ای از انسانیت و تکامل را طی می‌کند.

 



مذهب نیوز