نماز جماعت از جمله اعمالیست که در قرآن و روایات معصومین به آن سفارش شده است. مانند آیه ۴۳ سوره بقره: وَأَقِیمُوا الصَّلَوةَ وَءَاتُوا الزَّکَوةَ وَارْکَعُوا مَعَ الرَّکِعِینَ (و نماز را به پای دارید و زکات را بدهید و با رکوع کنندگان رکوع کنید) که با کمی تامل در این آیه میتوان دریافت امر به رکوع کردن با دیگران دلیلی بر به جماعت خواندن نماز است. در ابتدای آیه نیز خداوند به جای"خواندن"نماز از"به پا داشتن"استفاده کرده است که از این نکته میتوان دریافت علاوه بر وظیفه نماز خواندن برپایی آن در جامعه و بین افراد نیز سفارش شده است. از طرفی برپایی نماز علاوه بر خواندن اذکار مفهوم برپایی ارکان مهم آن نیز بوده است که مهمترین آن توجه و حضور قلبی در پیشگاه خداوند است. نتیجه ی این گونه برپایی تاثیر مثبت در روح و جان آدمی است.
در بین روایات نیز موارد بسیاری دیده میشود که در موضوع ثواب آن میتوان به این روایت اشاره کرد: اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز دارد و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعتی ثواب ششصد نماز دارد و هر چه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر میشود تا به ده نفر برسند وقتی عدّه آنان از ده نفر گذشت اگر تمام آسمانها کاغذ و دریاها مرکب و درختها قلم و جن و انس و فرشتگان نویسنده شوند نمیتوانند ثواب یک رکعت را بنویسند.(محمد باقر مجلسی بحارالانوار ج۸۵ ص۱۴; توضیح المسائل مراجع ج۱ ص۷۹۵ مسئله ۱۳۹۹).
برای تعقیبات نماز در مفاتیج الجنان دعاهایی ذکر شده است اما با سیری در احادیث و روایات موجود مواردی چون سجده شکر تسبیحات حضرت زهرا(سلام الله علیها) قرایت آیه ۵۶ سوره احزاب (إِنَّ اللَّهَ وَمَلَایِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَی النَّبِیِّ یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِیمًا) و سه صلوات و... از بقیه موارد بیشتر سفارش شده اند. حاج حسنعلی نخودکی نیز در سفارشی به امام خمینی (ره) که آن را بهتر از کیمیا خواندند تلاوت آیت الکرسی تسبیحات حضرت زهرا(سلام الله علیها) سوره توحید صلوات و... را توصیه کرده اند. با تمام این تفاسیر باز هم در مساجد و نمازخانه ها و اماکنی که نماز جماعت برپا میشود بسیاری از افراد به محض تمام شدن نماز شروع به مصافحه (دست دادن) با نمازگزاران اطرافشان میکنند. با توجه به روایات و احادیث اولویت با اعمال و اذکاریست که ذکر شد. عده ای این مصافحه و تکبیرها و شعارهای سیاسی بلافاصله بعد از نماز را بدعت خوانده اند اما تمامی مراجع بدعت بودن آن را رد کرده اند و اذکاری چون تسبیحات حضرت زهرا (سلام الله علیها) را برای ابتدای فراغت از نماز سفارش کرده اند. هرچند که از مصافحه به عنوان یک امر پسندیده و مستحب بین مومنین در تمام اوقات یاد شده است و شعارهای انقلابی اسلامی را مطلوب اما خارج از عبادت دانسته اند. امام مهم اینجاست که اعمال بعد از نماز اهمیتهای متفاوتی دارند تا جایی که برخی از آنها را بهتر است قبل از به هم خوردن حالت نماز انجام داد.
از امام باقر علیه السلام روایت شده است: «از جهت حمد و ذکر خدا با چیزی بهتر از تسبیح حضرت فاطمه زهرا علیها السلام عبادت نشده است. اگر عملی بهتر از آن بود پیامبر خدا آن را به زهرا علیها السلام عطا میکرد.»سوال اینجاست که چرا با وجود دلایل و احادیث مختلف برای اثبات اولویت داشتن اعمال دیگر بر مصافحه با وجود تذکر و امر به معروف کردن باز هم متقاعد نمیشوند و بر رفتار خود اصرار دارند
احادیث دیگری در زمینه اهمیت تسبیحات حضرت زهرا (سلام الله علیها)به شرح ذیل نقل شده است:
از امام صادق علیه السلام روایت شده است:
«مَنْ سَبَّحَ اللَّهَ فِی دُبُرِ الْفَرِیضَةِ تَسْبِیحَ فاطِمَةَ الْمِایَةَ مَرَّةً وَاَتْبَعَها بِلا اِلهَ اِلَّا اللَّهُ مَرَّةً غُفِرَ لَهُ
هر کس پس از نماز واجب با تسبیح فاطمه علیهاالسلام صد بار به تسبیح خدا بپردازد و به دنبال آن یک بار «لا اِلهَ اِلَّا اللَّه» بگوید آمرزیده میشود.»
در حدیث دیگری از آن حضرت روایت شده است:
«تَسْبِیحُ فاطِمَةَعلیهاالسلام فِی کلِّ یوْمٍ فِی دُبُرِ کلِّ صَلاةٍ اَحَبُّ اِلَی اللَّهِ مِنْ صَلاةِ اَلْفِ رَکعَةٍ فِی کلِّ یوْمٍ
تسبیح فاطمه زهرا هر روز بعد از هر نماز از هزار رکعت نماز در هر روز نزد خدا محبوبتر است.»
همچنین ایشان میفرمایند: «مَنْ سَبَّحَ تَسْبِیحَ فاطِمَةَ الزَّهْراءِ علیها السلام فِی دُبُرِ الْفَرِیضَةِ قَبْلَ اَنْ یثْنِیَ رِجْلَیهِ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ
هر کس بعد از نماز واجب پیش از آنکه پاهای خود را جفت کند (قبل از به هم خوردن حالت جلوس تشهد و سلام) تسبیح فاطمه زهراعلیهاالسلام بگوید خداوند او را میآمرزد.»
از این احادیث معلوم میشود که گفتن تسبیح حضرت فاطمه زهراعلیهاالسلام ارزش فوق العاده ای دارد و بهترین زمان گفتن آن بعد از نماز واجب بدون فاصله و پیش از به هم خوردن حالت نماز میباشد.
شیعه نیوز