پاسخ اجمالی :
۱. در مورد محل دفن پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم اختلاف نظر وجود دارد.
۲. دفن در خانه ی عایشه فقط نظر اهل سنت است.ضمن این که جمع بندی مطالبشان، مطالب دیگری می‌گویند.
۳. برخی از محققان شیعه بر این اعتقاد هستند که رسول خدا (صلی الله علیه و آله) در اتاق عایشه دفن نشده است.
پاسخ تفصیلی:
در خصوص محل دفن نبی اکرم صلّی الله علیه و آله وسلّم اختلاف نظر وجود دارد:
۱. نظر اهل سنت: آنچه که در نزد اهل سنت مشهور است این مطلب است که آن حضرت در حجره عایشه دفن گردیده و برای اثبات ادعای خویش به نقل بخاری از عایشه استناد می‌کنند که:
وچون پیامبر احساس سنگینی نمود و درد آن حضرت شدت یافت از دیگر همسرانش اجازه خواست تا ایام بیماریش را در منزل من سپری نماید و آنان نیز اجازه دادند، آنگاه در حالی که دست بر شانه عباس و شخص دیگری داشت و پاهایش بر زمین کشیده می‌شد خارج شد. صحیح بخاری، ج۱، ص۱۶۲، ح ۶۶۵. عبد الله ابن عباس می‌گوید: وقتی مطلب عایشه را برای ابن عباس نقل کردم به من گفت می‌دانی آن شخصی که عایشه نام او را ذکر نکرد چه کسی است؟ گفتم: نه. گفت: او علی بن ابی طالب است. البته بخاری این مطلب را در چند جای صحیح خود تکرار نموده است که تماما َ از عایشه نقل شده و برای اثبات ادعایش تفصیلاتی را ذکر نموده که از لا به لای آنها می‌توان به تناقضاتی پی برد که خود قرینه ای برای تضعیف مطلب محسوب می‌شود که اکنون مجال بحث آن نیست. همین جا لازم است از متن روایت فوق اکراه معنا دار عایشه از بردن نام امیر المومنین علی ابن ابی طالب صلوات الله علیه را یادآور شویم ؛ همانگونه که احمد بن حنبل نقل کرده: هُوَ عَلِیٌّ وَلَکِنَّ عَایِشَةَ لَا تَطِیبُ لَهُ نَفْسًا. آن شخص(که در روایت عایشه به نام آن اشاره نمی‌شود) علی بن ابی طالب است که عایشه خوش نداشته نام او را ذکر نماید[!].مسند أحمد حنبل، ج۶، ص ۲۲۸.
۲. نظر شیعه: نظر برخی از محققان شیعه این است که حضرت رسول(صلی الله علیه و آله) در حجره ی عایشه دفن نگردیده است چون:(البته با استناد به اسناد دیگران)
اول این که: هر گاه گفته می‌شود: بیت النبی، حجرة النبی، دار النبی، مقصود خانه و حجره اختصاصی حضرت می‌باشد و الا آن را به اسم یکی از همسران مثلا َ خانه عایشه یا خانه ام سلمه وغیره می‌نامیده اند. أَنَّ النَّبِیَّ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ کَانَ یُصَلِّی ذَاتَ لَیْلَةٍ فِی حُجْرَتِهِ فَجَاءَ أُنَاسٌ فَصَلَّوْا بِصَلَاتِهِ فَخَفَّفَ فَدَخَلَ الْبَیْتَ شبی رسول اکرم در حجره خود نماز میخواند که گروهی آمدند وپشت سر حضرت اقتدا نمودند از اینرو حضرت نماز خود را سریعتر خواند و داخل خانه خود گردید. مسند أحمد،ج ۳، ص ۱۰۳، ح ۱۱۵۶۷ عن ربیعة بن کعب الأسلمی: کنت أبیت عند حجرة النبی فکنت أسمعه إذا قام من اللیل یقول: سبحان الله رب العالمین. ربیعه می‌گوید: شبی را در حجره رسول اکرم سپری کردم... سنن النسایی، ج ۳ ص ۲۰۹
دوم این که: نزدیک ترین خانه ها به خانه رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم خانه حضرت علی علیه السلام بوده که درب آن در کنار خانه رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم قرار داشته است. عالم سنی، بخاری نقل می‌کند: شخصی نزد ابن عمر آمد و راجع به عثمان سیوال کرد، سپس در باره علی از او سیوال نمود و او از محاسن و نیکی اعمال علی سخن گفت و افزود: خانه علی نزدیک ترین خانه ها به خانه پیامبر است. واز او سیوال کرد: شاید این مطلب چندان خوشایند تو نباشد؟ گفت: آری. گفت: ولی علی رغم میل باطنی تو این چنین است. صحیح بخاری، ج۴، ص ۲۰۸، ح۳۷۰۴ علاء بن عیزار می‌گوید:از فرزند عمر در باره علی سیوال کردم گفت:به منزل علی نسبت به منزل رسول خدا بنگر که هیچ منزلی به نزدیکی منزل او به رسول خدا نیست. فتح الباری ج ۷، ص ۵۹ پس استفاده می‌شود که خانه حضرت علی علیه السلام و حضرت فاطمه سلام الله علیها نزدیک ترین خانه به خانه پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم بوده و البته برای حضرت فاطمه سلام الله علیها در خانه رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم نیز حجره ای جدا گانه وجود داشته که همچنان تا امروز به اسم آن حضرت در مسجد النبی باقی مانده است.
سوم این که: با استناد به مصادر اهل سنّت وفات رسول خدا در حجره اختصاصی و در منزل خود آن حضرت بوده است: در حدیث عمر راجع به مکانی که پیامبر(صلی الله علیه و آله) در آن قبض روح گردید آمده است: در حالی که ما در خانه رسول خدا بودیم شخصی از پشت دیوار خانه حضرت صدا زد: ای عمر بن خطاب! خارج شو... که انصار در سقیفه بنی ساعده گرد هم آمده اند، به آنها بپیوند قبل از آن که اتفاقی بیافتد... فتح الباری، ج ۷، ص ۲۳، تاریخ دمشق، ج ۳۰، ص ۲۸۲، وفی روایة ابن حبان، ج۲، ص ۱۵۵
چهارم این که: اعتراف عایشه بر مطلبی که دلالت می‌نماید وفات رسول خدا(صلی الله علیه و آله) در حجره او نبوده است: « لقد نزلت آیة الرجم ورضاعة الکبیر عشرا ولقد کانت فی صحیفة تحت سریری، فلما مات رسول الله وتشاغلنا بموته دخل داجن فأکلها! » آیه رجم وایجاد رضاع به ده بار شیر دادن نازل شد و من آن را در صحفه کاغذی زیر تخت خود نگه داری می‌کردم اما در روزی که مشغول امورات مربوط به وفات رسول خدا بود یم گوسفندی داخل حجره شد و آن را خورد. سنن ابن ماجة، ج۱، ص ۶۲۵،أوسط الطبرانی، ج ۸،ص ۱۲، مسند أبی یعلی، ج ۸،ص ۶۴، المحلی، ج۱۱،ص ۲۳۶، وقال: هذا حدیث صحیح. وفی لسان العرب، ج ۷، ص ۳۳، ونهایة ابن الأثیر، ج ۲، ص ۸۷. که از متن فوق استفاده می‌شود که اگر بیماری حضرت و وفات رسول خدا در حجره عایشه اتفاق افتاده بود دیگر امکان نداشت در همان روزی که حجره او مملوّ از جمعیت است گوسفندی داخل حجره شده و آن صفحه کاغذ را بخورد!!
پنجم این که: متون مختلفی بر این مطلب شهادت می‌دهد که حجره رسول خدا(صلی الله علیه و آله) دو درب داشته که وقتی مسلمانان می‌خواستند بر پیکر مطهر رسول خدا نماز گذارند گروه گروه از یک در داخل و از در دیگر خارج می‌شدند در حالی که همان گونه که در دلیل بعد معلوم می‌گردد خانه عایشه فقط یک در داشته آن هم در جهتی غیر از جهتی که خانه مستقل حضرت قرار داشته است قَالُوا کَیْفَ نُصَلِّی عَلَیْهِ قَالَ ادْخُلُوا أَرْسَالًا أَرْسَالًا قَالَ فَکَانُوا یَدْخُلُونَ مِنْ هَذَا الْبَابِ فَیُصَلُّونَ عَلَیْهِ ثُمَّ یَخْرُجُونَ مِنْ الْبَابِ الْآخَر. و چون رسول خدا قبض روح گردید گروهی گفتند: چگونه بر آن حضرت نماز گذاریم؟ در جواب گفتند: گروه گروه از این در وارد شده و نماز گذارده و از درب دیگر خارج شوند. مسند أحمد، ج ۵، ص ۸۱، ح ۱۹۸۳۸ و تاریخ دمشق، ج ۴، ص ۲۹۶، أسد الغابة، ج ۵، ص ۲۵۴.
ششم این که: حجره عایشه به خلاف خانه رسول خدا یک در داشته آن هم در جهت مواجه با شام یعنی درب آن در مقابل جهت شام بوده است (یعنی در ضلع جنوبی مسجد و طرف قبله که درب آن به سوی مسجد باز می‌شده است) از او در باره خانه عایشه سیوال کردم گفت: یک در بیشتر ندارد و آن هم مواجه با شام است... الأدب المفرد للبخاری، ص ۱۶۸ و إمتاع الأسماع، ج ۱۰ ص ۹۲ و سبل الهدی، ج ۳،ص ۳۴۹ و سمط النجوم العوالی، ص ۲۱۸. از کلام فوق به چند مطلب دیگر نیز می‌توان پی برد: الف: آن بخش از حدیث که می‌گوید: « در باره مکان حجره عایشه سیوال نمودم » دلالت بر این مطلب دارد که سایل یقین داشته که حجره عایشه همین مکانی که امروزه به عنوان مدفن پیامبر می‌شناسند نمی‌باشد بنابراین از مکان حجره عایشه سیوال می‌کند. ب: از روایت مشخص می‌شود که جهت شامی مسجد همان جهت شمالی مسجد می‌باشد.
هفتم این که: مطلبی را که بخاری و احمد و طبقات از انس بن مالک خادم رسول خدا نقل کرده اند و در آن ولیمه و میهمانی منزل رسول خدا به مناسبت ازدواج حضرت با زینب بنت جحش را توصیف می‌کند که از آن استفاده می‌شود فاصله مکان پذیرایی در حجره اختصاصی رسول خدا از میهمانان و خانه عایشه فاصله نسبتاّ قابل توجهی بوده و خانه عایشه خارج از مسجد قرار داشته است که بعد از صرف غذا حضرت به طرف خانه عایشه می‌روند اما بعد متوجه می‌شوند که هنوز بعضی از میهمانان سنگین شده و در حجره رسول خدا آرمیده اند لذا رسول خدا مجدداّ از در حجره عایشه به در حجره اختصاصی خود باز می‌گردند و آن گاه است که آیه حجاب نازل می‌شود که ای اهل ایمان... هنگامی که برای میهمانی به منزل رسول خدا دعوت شدید اجابت کرده و پس از تناول طعام خارج شده و به منزل خود بروید.(احزاب/ ۵۲) پس رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم رفت و من هم با او رفتم تا این که به آستانه حجره عایشه رسیدیم... صحیح بخاری، ج ۶، ص ۲۶، ح ۶۲۳۸ و مسند أحمد، ج ۳، ص ۱۶۸ و الطبقات الکبری، ج ۸، ص ۱۰۴
هشتم این که: عایشه بعد از وفات رسول خدا (صلی الله علیه و آله) حجره خود را به معاویه فروخت لذا حجره محل دفن رسول خدا(صلی الله علیه و آله) نمی‌تواند همان حجره عایشه که به فروش رسیده است باشد. معاویه منزل عایشه را به صد و هشتاد هزار درهم و بعضی گفته اند به دویست هزار درهم خریداری نمود مشروط به این که عایشه تا آخر عمر در آنجا سکونت داشته باشد الطبقات الکبری، ج ۸، ص ۱۶۵
//
