حدیث: «لا تُشَدُّ الرِّحَالُ إِلاّ إِلَی ثَلاثَةِ مَسَاجِدَ...» زیارت قبور و قصد زیارت را منع میکند؟
خیر، به دلایلی که در ذیل میآوریم:
الف - احتمال میرود که مستثنی منه در این حدیث، مکان یا مسجد باشد ولی قسطلانی ارشاد الساری ج ۲، ص ۳۳۲.، تأکید دارد که مراد مسجد است. بنابراین، هیچ دلالتی بر «حرمت قصد زیارت» مشاهد متبرکه ندارد.
ب - این حدیث در مورد خودش نیز مورد عمل نیست؛ زیرا اگر مراد این است که: «جایز نیست قصد کردن به هیچ مسجدی جز سه مسجد...» با عمل پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) که بهطور قطع هر شنبه به مسجد قبا میرفتند، مخالف است.
ج - بلال حبشی به یقین، به قصد زیارت قبر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) از شام به مدینه آمد و جریان او معروف است.
د - علمای فریقین (شیعه وسنی) قصد کردن زیارت پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) را راحج دانسته و در برابر ابن تیمیه - یعنی همان کسی که شبهه حرمت زیارت را مطرح کرد - به شدت موضع گرفتند.
* - قسطلانی میگوید: «قول ابن تیمیّة حیث منع زیارة قبر النبی(صلی الله علیه و آله و سلم) وَهُوَ مِن أبشع المسائل المنقولة عنه».
ارشاد الساری، ج ۲، ص ۳۲۹.
«گفتار ابن تیمیه در منع زیارت قبر رسول اللّه (صلی الله علیه و آله و سلم) از بدترین مسایلی است که از او نقل شده است.»
* - غزالی میگوید: «کلّ منیتبرک بمشاهدته(صلی الله علیه و آله و سلم) فیحیاته، یتبرک بزیارته بعد وفاته ویجوز شدّالرحال لهذا الغرض».
احیاء العلوم، ج۱، ص۲۵۸ ؛ ذهبی در استدلال به این حدیث تأمل دارد. سیر اعلام النبلاء، ج۴، ص۴۸۴.
«هرکس پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) را در حال حیات میدید و متبرک میشد، بعد از وفات ایشان نیز با زیارت حضرت از ایشان متبرک میشود و شدّ رحال و قصد زیارت پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) نیز جایز است.»
ه - احادیثی از طریق فریقین داریم که تأکید بر زیارت مطلق قبور دارد.
عَنِ النَّبیّ(صلی الله علیه و آله و سلم): «نَهَیْتُکُمْ عَنْ زِیَارَةِ الْقُبُورِ أَلا فَزُورُوهَا».
صحیح مسلم، ج۳، ص۶۵.
جمهور اهل سنت، از عبارت «فَزُورُوهَا» استفاده استحباب کردهاند ولی ابن حزم برداشت وجوب کرده است.
التاج الجامع للاصول، ج۱، ص۳۸۱.
سایت فطرت
