حجاب از منظر قرآن
"حجاب از منظر قرآن"عنوان گفتاری است از «حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمدحسین الهی زاده» محقق و پژوهشگر دینی که در نشستی با همین عنوان در بیستمین نمایشگاه بین المللی قرآن کریم ایراد شده است.
آنچه در پی میآید خلاصه ای از گفتار ایشان در این نشست است:
در ابتدا باید واژههای مرتبط با مبحث حجاب را انتخاب و با تعریف دقیق و صحیح از هر یک، مرزها و تفاوتهای هر یک را روشن کرد که در نتیجه تعریف دقیقتری از حجاب خواهیم داشت.
حجاب یک پدیده و مفهوم اجتماعی است. باید بین واژه پوشش که فردی و شخصی است و واژه حجاب که جمعی و مربوط به اجتماع است، تفاوت قایل شد.
من هفت واژه را مورد بررسی قرار میدهم که باید ها و نبایدهای حجاب در لابلای این تعاریف و در پایان نیز دستور العمل چگونگی حجاب نیز اسخراج خواهد شد.
۱ـ عقل: مراد عقل نظری نیست بلکه عقل عملی است که منشأ تصمیمات انسان است. این عقل مهم ترین عنصر اعمال و رفتار انسانی است که به صورت کاملا مستقیم با ارکان حجاب در ارتباط میباشد.
۲ـ حیا: «اعقل الناس احیاء الناس، عاقل ترین انسان با حیاترین انسان است.» حیا هم یکی از مهم ترین ارکان عقل است. روایت است که جبرییل بر حضرت آدم سه صفت ایمان، حیا و عقل را عرضه کرد و به او اختیار داد که یکی را انتخاب کند. حضرت آدم عقل را انتخاب اما حیا و ایمان هم به او داده شد چرا که خداوند حیا و ایمان را ملازم عقل قرار داده است و هرجا که عقل باشد ایمان و حیا نیز حضور خواهند داشت، ثمره حیا عفاف است.
۳ـ عفت: که یک امر باطنی و نفسانی است. اما حجاب مربوط به اعضا و جوارح است که میشود امری ظاهری. ائمه میفرمایند: «و علی النساء الحیاء و العفة»، یعنی اول باید حیاء وجود داشته باشد و بعد عفت.
۴ـ غض بصر: حفظ کردن دیدگان «قُل لِّلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ وَیَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذَلِکَ أَزْکَی لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ خَبِیرٌ بِمَا یَصْنَعُونَ»، آیه ۳۰ سوره نور؛ یعنی وسیع کردن دیدگان و عدم تمرکز بر روی اشیاء و افعال.کسی که سه عنصر عقل، حیا و عفت را داشته باشد میتواند به راحتی غز بصر را نیز داشته باشد. اگر عقل نبود حیا نبود عفت نبود هوای نفس بر انسان حاکم میشود و انسان را مدیریت میکند.
۵ـ حفظ فروج: که در آیه شریفه «قُل لِّلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ وَیَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذَلِکَ أَزْکَی لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ خَبِیرٌ بِمَا یَصْنَعُونَ» هم مردان و هم زنان به پاک دامنی امر شده اند و اختصاص به زنان ندارد. پاکدامنی در این آیه شریفه را میتوان به پاکدامنی جمعی و حفظ فروج در جمع دانست و هم پاکدامنی در خلوت. در خلوت نیز انسان باید حفظ پاکدامنی خود را داشته باشد تا خدایی ناکرده به استمناء و خود ارضایی تبدیل نشود.
۶ـ پوشش: که زینت انسان به حساب میآید. در قرآن واژگان مختلفی مانند مدثر و مزمر نیز آمده است. در حدیثی از پیامبر ص آمده است که سازاوار نیست زنان در هنگام خروج از منزل لباس را به خود بپیچند. این یعنی اینکه نباید پوشش تنگ و چسبان باشد که بدن نما گردد.
۷ـ هفتمین و آخرین واژه حجاب: معنای حجاب به غیر از پوشش، لباس و جامه میباشد. به نظر من حجاب یعنی فاصله بین زنان و مردان. حجاب به مانند پرده ای عمل میکند که حد فاصل زنان و مردان باشد و این دو گروه را از هم جدا کند.در این زمان مصداق بارز آن میشود چادر که به درستی این کار را انجام میدهد.
فرهنگ ایرانی از ابتدا ـ و حتی پیش از اسلام ـ با حجاب بود. برای اولین بار «خانم قرة العین» که یکی از سردمداران بهاییت بود در ایران کشف حجاب کرد و با این ترفند، افراد زیادی را به بهاییت متوجه نمود.
امروزه نیز تمام ارگان ها و جریانهای سیاسی وابسته به استکبار ـ علی الخصوص بهاییت ـ تلاش میکنند که حجاب را از ایرانیان جدا کنند تا به اهداف شوم خود برسند.
ابنا