تخریب بقیع به دست وهابیون

هشتم شوال به یوم الهَدم شهرت یافته، شیعیان هر سال در هشتم شوال با برپایی مجالس به مرثیه‌خوانی برای امامان بقیع می‌پردازند و با یادآوری ویرانی قبرهای بقیع به دست وهابیت خبیث، در انتظارند تا فرصتی برای بازسازی آن مرقدها محقق گردد.

بقیع، «جنة البقیع یا بقیع الغَرقَد» مهم‌ترین قبرستان مسلمانان در مدینه و مورد توجه ویژه حضرت رسول الله (صلی الله علیه وآله) بوده است.

چنان که حسام‌السلطنه، در کتاب «دلیل الانام» نوشته، دست‌کم تا سال ۱۲۹۷ق، در بقعه امام حسن مجتبی(علیه السلام)، امام سجاد(علیه السلام)، امام باقر(علیه السلام) و امام صادق(علیه السلام) در قبرستان بقیع، علاوه بر محراب، ضریح چوبی سبزرنگی وجود داشته و بیت‌الاحزان منسوب به حضرت زهرا(سلام الله علیها) پشت بقعه چهار امام شیعه بوده است.

وهابیان در سال ۱۳۴۴ق همه مرقدها و گنبدهای عموها و عمه‌ها و همسران و فرزندان پیامبر(صلی الله علیه وآله)، بارگاه صحابه، تابعان، صالحان، و دانشوران را هر جا یافتند، منهدم کردند و هیچ اثری از بارگاه و گنبد در بقیع بر جای نگذاشتند. صندوق‌ها و ضریح‌های مرقدهای بقیع را یکسره نابود کردند و تنها قطعه‌ای سنگی به نشانه روی قبرها نهادند. واپسین نشانه‌های آثار گذشته و حتی دیوارها و قبه‌های ورودی بقیع در این حمله نابود گشت.

وهابیان سپس به سوی مرقد نبوی تیراندازی کردند. آورده‌اند که مفتیان وهابی موافق ویرانی مرقد نبوی بودند؛ اما امیر عبدالله بن‌ سعود با‌ اندیشیدن به فرجام کار و بیم از مسلمانان، از این کار خودداری کرد.

انتشار گزارش ویرانی قبرها و مکان‌های مقدس و مساجد، موجی از خشم و نفرت و نگرانی را در میان مسلمانان برانگیخت. بسیاری از سران و نمایندگان سیاسی و مذهبی کشورهای اسلامی به این رفتار وهابیان واکنش نشان دادند و آن را محکوم کردند. سید ابوالحسن اصفهانی و دیگر بزرگان نجف و قم بر ضد وهابیان موضع تند گرفتند. آورده‌اند که گزارش ویرانی آرامگاه‌های بقیع، گریه آیت ‌الله حائری، بنیان‌گذار حوزه علمیه قم، را بر منبر درس برانگیخت و او درس خود را تعطیل کرد و بازار قم تعطیل شد. در کنفرانس اسلامی کراچی نیز دانشورانی چون محمد حسین کاشف الغطاء و محمد تقی طالقانی، نماینده آیت‌الله بروجردی، با نماینده سعودیان گفت‌وگو نمودند و بر لزوم بازسازی آرامگاه‌های بقیع تاکید کردند.

از دیگر واکنش‌ها به ویرانی قبور، نگارش کتاب و رساله در تحکیم مبانی فقهی بنا بر قبور بود. محمد جواد بلاغی در رساله «رد الفتوی بهدم قبور الائمة فی البقیع» زیربنای‌ اندیشه وهابیان در جواز ویرانی قبرها را مخدوش ساخت. نیز کتاب‌هایی در گزارش سوگمندانه ویرانی قبرهای بقیع نوشته شد. از جمله عبدالرزاق موسوی آل‌مقرم در کتاب «ثامن شوال» رخداد سال 1343ق. را به تفصیل گزارش کرد.

در کتاب «البقیع قصة تدمیر آل سعود للآثار الاسلامیة فی الحجاز» نوشته یوسف‌ هاجری و «قبور ائمة البقیع قبل تهدیمها» اثر عبدالحسین حیدری موسوی، روند ویرانی بارگاه امامان بقیع بازگو شده است.

کتاب «بقیع الغرقد» نوشته حسن آل‌برغانی تاریخچه حمله نخست وهابیان به مدینه و ویرانی قبرهای بقیع را آورده است.

+/