برخی از ویژگیهای حضرت علی علیه السلام در قسمتی از بیانات علامه شیخ قندوزی
- علامه شیخ قندوزی گوید: از ابوالمعالی جوینی ملقب به امامالحرمین که استاد ابوحامد غزالی بودهاست نقل است که تعجب میکرد و میگفت: در بغداد کتابی را در دست صحافی دیدم که شامل روایات حدیث غدیر خم بود و بر روی آن نوشتهبود:جلد بیست و هشتم از طرق حدیث “من کنت مولاه فعلی مولاه”، و پس از آن جلد بیست و نهم شروع خواهد شد.(ینابیعالمودة / ۳۴.)
- شهابالدین آلوسی بغدادی در تفسیر روح المعانی (۲۹ / ۱۵۸) پس از نقل حادثه مانند نقل کشاف گوید: “آدمی درباره آندو (علی و فاطمه - علیهما السلام -) جز این چه میتواند بگوید که علی مولای مؤمنان و وصی پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم و فاطمه پاره تن احمدی و جزء محمّدی صلی الله علیه و آله و سلم است، و اما حسن و حسین نسیم روحپرور و گل خوشبو و سَرور جوانان بهشتاند. این سخن رفض (شیعهگری افراطی) نیست بلکه اعتقادی جز این گمراهی محض است. و از لطایف، بنا بر آنکه این سوره درباره آنان نازل شده باشد، آن که: خدای سبحان به پاس حرمت فاطمه بتول و نور دیده رسول صلی الله علیه و آله و سلم در این سوره (در میان نعمتهای بهشتی) ذکری از حورالعین به میان نیاورده و تنها به ذکر نوجوانان جاویدان (یا خلخال به پا) تصریح نموده است”. برای توضیح بیشتر به الدرّالمنثور سیوطی ۶ / ۲۹۹، البحرالمحیط ابیحیّان اندلسی مغربی ۸/۳۹۵، ینابیعالمودّة شیخ سلیمان قندوزی حنفی / ۹۳ رجوع شود، و در کفایةالطالب حافظ گنجی شافعی / ۳۴۵ آمدهاست: “سایل اول جبراییل، سایل دوم میکاییل و سایل سوم اسرافیل - علیهم السلام - بود”.
- شیخ سلیمان قندوزی گوید: رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: خداوند به جبرییل و میکاییل وحی کرد که من میان شما دو تن برادری برقرار ساختم و عمر یکی از شما را از دیگری درازتر نمودم، اینک کدام یک از شما حاضر است عمر خود را به برادرش ببخشد؟ هر دو مرگ را ناخوش داشتند، خداوند به آنان وحی نمود: من میان ولیّم علی و نبیّم محمّد برادری افکندم و علی حیات خود را به پیامبر بخشید، در بستر او خوابید و با خون خود از جان او پاسداری نمود. به زمین فرود روید و او را از چنگال دشمن نجات دهید. آنان فرود آمدند، جبرییل بالای سر و میکاییل پایین پای حضرتش نشستند و جبرییل میگفت: به به، آفرین، کیست مانند تو ای پسر ابیطالب؟! خدای بزرگ به تو بر فرشتگان افتخار میورزد؛ آنگاه خداوند این آیه را نازل کرد.(ینابیع المودة / ۹۲.) این شأن نزول را منابع چندی از عامّه و خاصّه آوردهاند، رجوع شود به: تذکرةالخواص، کفایةالطالب، بحارالانوار / ج ۹، طبع کمپانی، مسند احمد، الفصول المهمّة و سایر تفاسیر هر دو گروه در ذیل آیه شریفه.
- قندوزی گوید: رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: علی نسبت به من به منزله نفس من است، طاعت او طاعت من و نافرمانی او نافرمانی من است.(ینابیع المودة / ۵۵.)
- شیخ سلیمان قندوزی از حافظ زرندی در “دررالسمطین” به سندش از ابوطفیل عامربن واثله و جعفربن حیّان روایت کردهاست که: امام حسن مجتبی علیه السلام پس از شهادت پدر خود خطبهای خواند و فرمود: ای مردم، من فرزند پیامبر بشارتدهندهام، من فرزند آن هشداردهندهام، من فرزند آن چراغ روشنگرم... جدّم صلی الله علیه و آله و سلم در روز مباهله از انفس پدرم را و از فرزندان من وبرادرم حسین را و از زنان مادرم فاطمه را (به صحرا) بیرون برد. پس ما اهل وگوشت و خون او هستیم. ما از اوییم و او از ماست، پیامبر هر روز هنگام سپیدهدم به در خانه ما میآمد و میفرمود: نماز! ای اهل بیت، خدا شما را رحمت کند؛ سپس آیه تطهیر را میخواند. و نیز خداوند فرمودهاست: افمن کان علی بیّنة من ربّه و یتلوه شاهد منه، جدّم همان کسی است که بیّنه دارد، و پدرم همان کسی است که به دنبال اوست و شاهدی است از او.(ینابیع المودة / ۴۷۹.)
- قندوزی حنفی از جابر از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم که فرمود: هر که میخواهد به هیبت اسرافیل، رتبه میکاییل، جلالت جبراییل، علم آدم، بیم و ترس الهی نوح، دوستی و محبوبیت ابراهیم، اندوه یعقوب، جمال یوسف، مناجات موسی، صبر ایّوب، زهد یحیی، عبادت عیسی، پرهیزکاری یونس و افتخارات خانوادگی و خوی محمّد بنگرد باید به علی نگاه کند که نود خصلت از خصال پیامبران را خداوند در او جمع آورده و در کسی غیر او جمع نیاوردهاست.(ینابیع المودة ۲ / ۸۰.)
- قندوزی از جابر از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم روایت کرده که فرمود: ای علی، اگر بندهای خدا را آنگونه که بایسته است عبادت کند ولی درباره تو و خاندانت شک داشته باشد که برترین مردمید، در آتش دوزخ خواهد بود.(ینابیع المودة ۲ / ۷۸.)
- علامه شیخ سلیمان قندوزی از موفقبن احمد و حموینی و حافظ ابونعیم به سندشان از ابنمسعود نقل کرده که گفت: رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: چون مرا به آسمان بالا بردند با جبرییل به آسمان چهارم رسیدیم، خانهای دیدم از یاقوت سرخ، جبرییل گفت: این بیتالمعمور است، ای محمّد برخیز و بدان سو نماز کن. آنگاه خداوند همه پیامبران را گرد آورد و همگی در پشت سر من صف بستند و من با آنان نماز جماعت گزاردم، چون سلام دادم کسی از نزد خداوند نزد من آمد و گفت: ای محمّد، پروردگارت سلام میرساند و میگوید: از پیامبران بپرس که پیش از تو بر چه چیز فرستاده شدهاند؟ گفتم: ای گروه پیامبران، پروردگارم شما را پیش از من بر چه چیز فرستادهاست؟ همگی گفتند: بر (اعتقاد و تبلیغ) نبوت تو و ولایت علیبن ابیطالب؛ و این است معنای آیه وَ اَسْیَلْ مَنْ أرْسَلْنا...(ینابیع المودة / ۸۲.)
- آری، علی علیه السلام شخصاً تقسیمکننده بهشت و دوزخ است، نه بدان معنی که برخی از امامان حدیث و لغتشناسان عرب چون احمد حنبل (محمدبن منصور طوسی گوید: نزد احمدبن حنبل بودیم که مردی به او گفت: ای اباعبداللَّه، چه گویی درباره حدیثی که روایت شده که علی - علیه السلام - فرموده: “من قسمتکننده آتش دوزخم”؟ احمد گفت: چه انکاری درباره این حدیث دارید؟ مگر برای ما روایت نکردهاند که پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم به علی - علیه السلام - فرمود: “تو را جز مؤمن دوست نمیداردوجز منافق دشمن نمیدارد”؟ گفتیم: چرا. گفت: مؤمن در کجاست؟ گفتیم: در بهشت، گفت: منافق در کجاست؟ گفتیم: در آتش دوزخ. گفت: پس علی تقسیمکننده آتش دوزخ است. (کفایةالطالب / ۷۲)) و ابناثیر و ابنمنظور گفتهاند، و شاهد گفتار ما -چنانکه ابوعبید هروی و ابن ابیالحدید هم گفتهاند- اخبار بسیاری از طریق عامه و خاصه است که صراحت در مطلوب دارد و گویای به مقصود است، و برخی از آنها را علّامه قندوزی در “ینابیعالمودة” باب ۱۶، ص ۸۳ آوردهاست.
سایت فطرت