امام رضا علیه السلام در دوره خود نقش مهمی در نشر اندیشه اهل بیت(علیهم السلام) و تبیین آموزه‌های این مدرسه و بیان حقانیت اهل بیت(علیهم السلام) در تصدی منصب امامت داشت و این واقعیتی است که حتی مامون عباسی هم به آن اشاره می‌کند و در پاسخ نامه‌ی تعدادی از بنی‌هاشم چنین می‌نویسد:
«هیچ کدام از مهاجران برای پیامبر(صلی الله علیه وآله) مانند علی بن ابی طالب(علیه السلام) نبود. علی بود که پیامبر را یاری و جان او را حفظ کرد. علی، صاحب ولایت در حدیث غدیر خم است و پیامبر(صلی الله علیه وآله) درباره‌ی او فرمود: تو برای من همچون هارون برای موسی هستی با این تفاوت که پس از من پیامبری نیست. علی محبوب‌ترین مردم نزد پیامبر بود که پرچم‌دار خیبر است و کسی است که رو در روی عمرو بن عبدود ایستاد و او را بر زمین زد. علی برادر پیامبر است».
مامون در ادامه این نامه، درباره‌ی مظلومیت اهل بیت(علیهم السلام) و جنایت‌های عباسی‌ها می‌نویسد: «سپس همان طور که می‌دانید ما و بنی‌امیه یکی هستیم تا این که خلافت به ما رسید و ما شیعیان را ترساندیم و بر آنها سخت گرفتیم و بیش از دوره بنی امیه آنها را کشتیم».
مامون در بیشتر سخنان خود از فضایل اهل بیت(علیهم السلام) سخن می‌گفت و علاوه بر این در مورد برتری امام رضا(علیه السلام) به خلافت نیز سخن می‌گفت و به این واقعیت اعتراف می‌کرد.
امام رضا(علیه السلام) در زمان حیات خود نشست ها و مناظره ها و گفتگوهای علمی زیادی با رهبران دینی و علمی زمان خود برگزار کرد که بیشتر این مناظره‌ها با دعوت مامون برگزار می‌شد که می‌خواست امام رضا(علیه السلام) را به چالش بکشاند و محکوم کند و به همین منظور به والیان خود دستور داده بود علمای بزرگ را به خراسان بفرستند و مسائل پیچیده را با امام رضا(علیه السلام) مطرح کنند؛ اما امام رضا با سعه‌ی صدر به تمام این سؤالات پاسخ می‌داد و برخی از شاگردان امام رضا(علیه السلام) تعداد این پرسش‌ها را تا بیست هزار ذکر کرده‌اند که اکنون فقط تعداد اندکی از آنها به دست ما رسیده است.
امام رضا(علیه السلام) شاگردان زیادی داشته و راویان زیادی از چشمه‌ی جوشان علوم و معارف ایشان بهره برده‌اند و برخی علما تعداد شاگردان امام را تا ۴ هزار نفر ذکر کرده‌اند که در علوم مختلف از امام استفاده کرده‌اند.
/
سیدمرتضی کشمیری، نماینده‌ی آیت الله سیستانی
