ابوالقاسم حسین بن روح نوبختی
ابوالقاسم حسین بن روح نوبختی، مشهور به «نوبختی»، «روحی» و گاهی «قمی»، در قرن سوم هجری به دنیا آمد و بیست و یک سال نایب سوم حضرت حجت بن الحسن مهدی"عجلالله تعالی فرجهالشریف"بوده است.
خاندان نوبختی
نوبختیان از خاندانهای اصیل ایرانی بوده و همواره همنشین و همراه خلفای عباسی بودند. ایشان در اثر قدرت سیاسی، توان اقتصادی و شایستگی‌های علمی، پایگاه اجتماعی مناسبی داشتند که با تکیه بر آن، در پیشبرد تفکّر شیعی و حمایت از شیعیان نقش اساسی داشتهاند.
نایب سوم
در سال 305 قمری پس از وفات محمد بن عثمان و توسط خود او به طور رسمی به عنوان نایب امام زمان(عج) معرفی شد. حسین مردی مورد اطمینان و مورد احترام تمام فرقههای اسلام بود. چنانچه از محمد بن عثمان نقل شده است در جواب شیعیانی که از او سؤال کردند بعد از ایشان چه کسی نایب حضرت حجت خواهد بود، پاسخ داده است: «ابوالقاسم حسین بن روح نوبختی جانشین من خواهد بود، او نماینده بقیة الله و رابط بین شما و آن حضرت خواهد بود. او وکیل و مورد اطمینان است و از هر جهتی امین است در کارهایتان به او مراجعه نمایید و در گرفتاریهایتان به او اعتماد کنید، من مأمور بودم که این مسئله را به شما ابلاغ کنم که کردم...».
حبس نایب امام زمان (عج)
حسین بن روح نوبختی پنج سال از عمر بابرکت خود در زمان نیابت خاص حضرت حجت ـ عجل الله تعالی فرجهالشریف ـ یعنی از سال 312 تا 317 قمری را در زندان «مقتدر» خلیفه عباسی، به سر برده است.
در طول بیست و پنج سال خلافت مقتدر، دوازده وزیر انتخاب شدند که بعضی دو یا سه بار به وزارت رسیدند. در این سالها، مصادره اموال به قدری رایج بود که ابوالحسن بن فرات، که سه بار وزارت مقتدر را به عهده داشت، دیوان مخصوصی برای درآمدهای مصادرهای ایجاد کرد و پذیرفت که از این اموال، روزانه، مبلغی به خلیفه و مادر و فرزندانش بپردازد. در این زمان، مقام وزارت به کسی داده میشد که قبول میکرد نیاز مالی حکومت را برآورد. علت دستگیری حسین بن روح نیز همین امر بود که ایشان قبول نکرد وجوهات شیعیان را به دیوان حکومتی بدهد. به همین دلیل توسط مقتدر عباسی حاضر شد حدود پنج سال به زندان برود.
زندگی مخفی
حسین بن روح پس از انتصاب به نیابت خاص امام ـ عجل الله تعالی فرجه الشریف ـ مجبور شد مخفی شود. در طول دوران اختفای وی شلمغانی، رابط او با مردم بود. ولی شلمغانی مدتی بعد به افکار حلولی و غلو گرایش یافت و در نتیجه حسین بن روح او را از مقامش بر کنار کرد.
وفات
حسین بن روح نوبختی در ۱۸ شعبان سال ۳۲۶ هجری قمری از دنیا رفت. قبر این شخصیت بزرگوار در محله نوبختیه در بازار عطاران یا شورجه بغداد میباشد که هماکنون زیارتگاه شیعیان مشتاق حضرت حجت بن الحسن العسکری"عجلالله تعالی فرجهالشریف"است.
................
منابع تحقیق:
خاندان نوبختی، عباس اقبال، تهران، انتشارات ظهوری.
آخرین امید، داود الهامی، قم، مکتب اسلام.
تاریخ اسلام، شماره سیزدهم.
نویسنده: سید محمد ناظم زاده قمی
سایت ابنا
