۱- آیه به حکم آن چه مشاهده می‌شود، از آیات پیش از آن که نهی از اتخاذ ولایت و دوستی کفار را می‌کند، جداست و از نظم و سیاق آن آیات خارج شده و به سیاق مدح و ستایش امیرمؤمنان(علیه السلام) پیوسته است. زیرا در این آیات به ثنای علی (علیه السلام) و اهل بیت آن حضرت برای رهبری و امامت و تهدید مرتدان در برابر قدرت وی پرداخته و آنها را از سطوت و قدرت او ترسانیده است. چنان چه در سوره مایده(مایده ۵/۵۴)،خداوند متعال فرموده اند:
« ای مؤمنان، هر گاه کسی از شما از دین خود بازگردد، به زودی خداوند قومی را خواهد آورد که آنها را دوست دارد؛ آن ها هم خدا را دوست می‌دارند. این قوم در برابر مؤمنان خاضع و در مقابل کافران عزیز و قدرتمند هستند، در راه خدا جهاد می‌کنند و از ملامت ملامت کننده نمی‌ترسند......». این آیه چنان که خود امیرمؤمنان(علیه السلام) در روز جنگ جمل به آن اشاره نمودند و امام باقر (علیه السلام) و امام صادق (علیه السلام) نیز به آن تصریح کرده اند، به حضرت علی(علیه السلام) و اصحابش اختصاص دارد و مخالفان را از قدرت او و اصحابش بیم می‌دهد.
ثعلبی در تفسیر کبیرش و صاحب مجمع البیان آن را از عمار، حذیفه و ابن عباس نقل نموده و اجماع و اتفاق شیعه نیز بر آن است. بنابراین آیه ی ولایت پس از اشاره به وجوب امامت و ولایت آن حضرت وارد شده و آیه ی ولایت توضیح آن چه در آیه قبلی آمده و شرح ایماء گذشته است.
۲ - در پاسخ دوم می‌توان گفت: عترت پاک پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم)همان عترتی که به گفته ی ایشان به منزله ی قرآن و هموزن آن و عدل معرفی شده اند، بیان کرده اند که «ولی» در این آیه به معنای اولی به تصرف می‌باشد نه به معنای محبت و یا معنای دیگر.
لذا بر فرض که سیاق آیات همان باشد که گفته شد، اگر سیاق با نصوص آیه که تصریح بر معنای اولی به تصرف برای ولی دارد،معارض باشد، برای سیاق وزن و ارزشی باقی نمی‌ماند.
در جایی که آیات دارای نصوص صریحی باشند، مدلول سیاق رها شده و تسلیم حکم دلیل و نصوص خواهیم شد. زیرا اطمینان نیست که آیه در آن سیاق نازل شده باشد، زیرا به اجماع امت، ترتیب جمع آوری قرآن بر ترتیب نزول نبوده است و در قرآن آیاتی است که بر خلاف نزول تنظیم شده است. از جمله، آیه ی «تطهیر» که در سیاق آیات درباره ی نساء (زنان) آمده، با اینکه نص صریح رسیده که آیه اختصاص به پنج نفر اهل کساء دارد.
خلاصه این که حمل آیه بر خلاف سیاق به اعجاز و بلاغت آن لطمه ای نمی‌زند، درصورتی که ادله قطعی اقامه شود.
//
سایت فطرت
