« انما ولیکم الله و رسوله و الذین آمنوا الذین یقیمون الصلوة و یوتون الزکوة و هم راکعون »
« ولی امر شما تنها، خدا و رسول و آن مومنانی هستند که نماز بپاداشته و به فقیران در حال رکوع زکات میدهند».
همه مفسران اجماع و اتفاق نظر دارند که این آیه در باره ی علی (علیه السلام)، زمانی نازل شد که آن حضرت در حال رکوع صدقه دادند. نسایی در کتاب صحیح خود نزول آن را درباره ی علی (علیه السلام) از عبدالله بن سلام نقل کرده است. جمع کننده ی صحاح سته در تفسیر سوره ی مایده، نزول آیه ی بالا را در مورد علی (علیه السلام) نقل کرده است و نیز ثعلبی در تفسیر کبیر خود، نزول آن را در شان امیرالمومنین (علیه السلام) مسلم میداند.
« و انی لغفار لمن تاب و امن و عمل صالحا ثم اهتدی »
« ومن غفارم درموردکسی که بازگشته وایمان آورده وعمل شایسته انجام داده وسپس هدایت یافته باشد».
ابن حجر در فصل اول باب ۱۱ چنین میگوید: « ثابت نبانی گفته است: منظور از"اهتدی"یعنی به ولابت اهل بیت پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) هدایت یافته باشد » و نیز ابن حجر میگوید: « این معنی از امام باقر (علیه السلام) نیز رسیده است ».
امام باقر (علیه السلام) خطاب به حارث بن یحیی فرمود: « ای حارث مگر نمیبینی که خداوند شرط پذیرش توبه وایمان و عمل صالح را هدایت بر ولایت ما و معرفت حق ما، قرار داده است و بدون آن هیچ کدام از ایمان و عمل صالح و توبه، به حال او نفع نمیبخشد». پس آن حضرت از جد خود امیرالمومنین (علیه السلام) نقل فرمود: «اگر شخصی توبه کند، ایمان بیاورد و عمل شایسته انجام دهد ولی بر ولایت ما هدایت نشده باشد، این کارها او را بی نیاز نخواهد ساخت ».
«ثم لتسیلن یومیذ عن النعیم »
« سپس البته در آن هنگام از نعمت ها پرسیده خواهید شد».
علامه بحرینی در کتاب غایة المرام، باب ۴۸، سه حدیث از طریق اهل سنت نقل نموده است که نعیم همان نعمت ولایت پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) و امیر المومنین (علیه السلام) و اهل بیت بر مردم است.
« ای پیامبر، آن چه از طرف پروردگارت بر تو نازل شده، کاملا برسان و اگر نکنی رسالت اورا انجام نداده ای و خداوند تو را از مردم نگاه میدارد » و بعد از اعلام لزوم ولایت امیر المومنین(علیه السلام) خداوند میفرماید:
« امروز دین شما را کامل نمودم و نعمتم رابر شما تمام کردم واسلام را به عنوان آیین شما پذیرفتم ».
تعداد بسیار زیادی از نویسندگان سنت و اخبار پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل کرده اند که این آیه در غدیر خم و در باره ی امام علی (علیه السلام) نازل شده است. از جمله، واحدی در اسباب النزول در سوره ی مایده از ابو سعید خدری و ثعلبی در تفسیرخود از دو طریق وحموینی شافعی در کتاب فراید السمطین از طرق متعدد، از ابوهریره و ابونعیم در کتاب نزول القرآن از دو طریق، یکی از ابورافع و دیگری از اعمش نقل کرده اند.
//
سایت فطرت