آشنایی با منابع در رد فرقه ی وهابیت
اشاره
ایجاد تفرقه میان مسلمانان، تبلیغ بر ضد مکتب اهل بیت(علیه السلام)، صدور فتاوی تکفیری، قتل و کشتار مسلمانان و شیعیان و... از جمله دلایلی است که میطلبد، دانشمندان اسلامی و محققین کار آمد، آگاه و دل سوز با افشاگری و تبیین مبانی و افکار اسلامی ناب محمدی(صلی الله علیه و آله و سلم) که در واقع همان مکتب نورانی اهل بیت(علیه السلام) میباشد، مبانی و ایدهای انحرافی و غلط فرق ضاله از جمله وهابیت و سلفیت را برای مردم جهان به ویژه جوانان نا آگاه که در معرض فریب و جذب هستند به وظیفه اسلامی ـ دینی خود عمل نمایند.
متأسفانه هم اکنون فرقه ی وهابیت و سلفیت در جهان مدعی تبلیغ اسلام و قرآن شده و با حمایت استکبار جهانی به ظلم و ستم بر علیه عموم مسلمانان به ویژه شیعیان و طرف داران مکتب اهل بیت عصمت و طهارت(علیه السلام) روی آورده و با قتل و کشتار، چهره ی زشتی از اسلام را در ذهن و افکار عمومی مردم جهان به جای میگذارد. لذا با امکانات موجود (اینترنت، ماهواره و...) میبایست کارشناسان دل سوز و صاحب نظر با نگارش کتاب، مقاله، سخنرانی و... به مسیولیت تاریخی خود عمل نمایند.
اینجانب به سهم خود در سلسله نوشتارهایی به معرفی منابع و آثار خوب منتشر شده علمای سنی و شیعی بر علیه فرقه وهابیت و سلفیت اقدام میکنم:
معرفی نویسنده و کتاب:
نام کتاب السلفیة الوهابیة؛ أفکارها الأساسیة وجذورها التاریخیة به قلم سید حسن بن علی سقاف(از علما و نویسندگان اردنی) میباشد.
سید حسن بن علی السقاف الشافعی اردنی(متولد۱۳۸۰ هـ.ق ۱۹۶۱م) از جمله شخصیتهایی هست که با تحقیق و نگارش آثار خوب، بخشی از وظیفه ی خود را در روشن گری جهان اسلام عمل نموده است.
وی در مقدمه کتاب میگوید: فرقی بین سلفیه و وهابیه نمیباشد و هر دو گروه دور روی یک سکه هستند و از اندیشه ها و ایدههای مشترک و جامعی دارند. وهابی ها در دخل جزیرة العرب به وهابیِ حنبلی معروفند و در خارج آن به سلفیه یا سلفیه ی معاصر(پیروان ابن تیمیه حنبلی که اهل تجسیم میباشند) اطلاق میشود. در حالی که همه سلفیهای معاصر در شبه جزیره عربستانی(جزیرة العرب) از به کار بردن عنوان وهابیت برای خود دوری میکنند!.
در واقع وهابیهای سلفی، پیرامون مذهب حنبلی هستند که به عقیده تشبیه، تجسیم، و نَصب(دشمنان علی بن ابی طالب علیه السلام) اتفاق نظر دارند. در حقیقت وهابیت از درون سلفیت زاده شده است و همین محمدبن عبدالوهاب(۱۱۱۱ هـ.ق ـ ۱۲۰۷ هـ.ق) کسی است که افکار ابن تیمیه ی حنبلی و قدمای مجسمه را تبلیغ کرد! همان حنابله ی سلفی که مدعی سلفِ صالح بودند!.
سقاف در ادامه به تاریخ و ریشههای سلفیت و وهابیت میپردازد و ضمن تأکید بر اینکه فرق بین سلفیه و وهابیه نمیباشد، تأکید میکند: وهابیت در جزیرة العرب از پیروان احمد بن حنبل، ابن تیمیه، ابن قیّم و هییة کبار العلماء به رهبری بن باز، ألبانی، آل الشیخ، عُثیمین و... میباشند که قایل به تشبیه، تجسیم و نَصب و حرمت توسّل، زیارت قبور و... هستند!.
سقاف در ادامه به ریشه یابی پیدایش عقیده سلفیت و وهابیت پرداخته و میگوید: عامل اصلی انحراف فکری این گروه از مباحث توحید، خداشناسی و تشبیه صفات خدا به انسان که در احادیثی مانند: «انّ اللّه خلَق آدم علی صورته، رأیت ربّی فی أحسن صورةٍ»، «رأی ربّه فی المنام فی أحسن صورة شاباً موقّراً»! که از جعلیات و اسراییلیات میباشند و با صریحِ آیاتی مانند: «لیس کمثله شیء[شوری:۱۱] ـ ولم یکن له کفواً احدٌ[توحید:۵] ـ سبحان ربّک ربّ العزّة عمّا یصفون[صافات:۱۸۰]». در تضاد و معارضه میباشند، آغاز کرد.
حسن بن علی سقّاف در ادامه، به ظهور حرکت وهابیان به رهبری محمدبن عبدالوهاب اشاره میکند و مینویسد؛ احمد بن زینی دحلان که در ابتدای کار محمدبن عبدالوهاب، در مدینه منوره مشغول تحصیل بوده میگوید: او با عقایدی مانند دعوت مردم به توحیدِ صحیح، دوری جستن از شرک، ترکِ توسل و طلبِ شفاعت، ترکِ زیارت قبور و مردگان و... کار خود را شروع کرد.
این عقاید و افکار در حالی مطرح میشد که پدر، برادر و بسیاری از علمای حنبلی با سخنان او مخالف بودند!.
سقاف در بخش دیگری از کتاب اظهار میدارد: حرکت وهابیهای سلفی در داخل و خارج سعودی به طرق و راههای زیر افکار و ایدههای خود را تبلیغ و گستردش داد.
۱ـ اعزام مبلغین از طریق امامان جمعه و جماعات و گویندگان مذهبی با حقوق و برنامه منسجم و دقیق و از طریق فارغ التحصیلان (خِرّیجین) دانشکدهها و دانشگاههای اسلامی! در مدینه و مکه در داخل و خارج عربستان و....
۲ـ تأسیس و راهاندازی مراکز و موسسات فرهنگی تبلیغی در شهرهای مختلف جهان.
۳ـ نشر کتب و مجلات مختلف که حاوی افکار ابن تیمیه، ابن قیم، محمدبن عبدالوهاب و حامیان افکار آن ها به زبانهای عربی و غیر عربی و توزیع در کتابخانهها و کتابفروشیها، نمایشگاهها و سایر مراکز و مؤسسات خیریه وعام المنفعه مانند درمانگاهها، بیمارستان و....
۴ـ ایجاد ارتباط با شخصیتها و علمای اسلامی در کشورهایی مانند مصر، سوریه، اردن، کویت، امارات، قطر، افغانستان، ایران، عراق، تونس، مغرب، سودان و....
۵ـ آمادهسازی و توزیع لوحهای فشرده وکاستهای حاوی مناظرات علمای وهابی با علمای رافضه(شیعه) و پخش و نشر افکار جدلی در اینترنت و تخریب مخالفان وهابیت با شیوههای غیر اخلاقی و غیر انسانی.
حسن بن علی سقاف در پایان کتاب میگوید: وهابیهای سلفی در بحث و مناظره و گفت و گو و یا کارهای دیگر بدون اهمیت دادن به دیدگاهها و افکار و نظریات مخالفان خود، با شیوههای گوناگون مردم را از پیوستن و یا گوش دادن به سخن غیر خود(مخالفان) بر حذر و ممنوع میکنند که مهم ترین شیوهها عبارتند از:
۱ـ قاعده ی هجر المبتدع(دوری از بدعت گذار)
در این شیوه مطرح میکنند میبایست مردم از افکار مخالف وهابیت دوری کنند. بر انسان ها جایز نیست غیر از کتب و سخنان علمای وهابی را گوش کنند و یا مطالعه کنند و یا با آن ها بنشینند و صحبت نمایند! هر گونه ارتباط و نشست و برخاست با بدعتگذاران و صلح و دوستی با آن ها حرام هست!.
در واقع این دیدگاه، نشان از ضعفِ علمی و قدرت احتجاج و مناظره با مخالفان دارد. در حالی که در قرآن شریف و سنت نبوی(صلی الله علیه و آله و سلم) شنیدن قول و حرف دیگران و بحث و گفت و گو و جدال احسن لازم و ضروری است(فَبَشِّرْ عِبَادِی(١٧) الَّذِینَ یَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ أُولَیِکَ الَّذِینَ هَدَاهُمُ اللَّهُ وَأُولَیِکَ هُمْ أُولُو الألْبَابِ(١٨) سورة الزمر).
در این باره، کتابی هم با عنوان النفخة الذکیة فی بیان أن الهجر بِدعة شِرکیة از سوی عبدالله بن صدیق الغماری الحسنی منتشر شده است.
۲ ـ رواج اتهامات دروغین بر مخالفان
در این شیوه، وهابیان سلفی، تلاش میکنند مخالفان خود را به شرک، بدعت گذار، دشمن توحید و سنت متهم نمایند و تا جایی پیش میروند که از اتهام یهودی گری هم کوتاهی نمیکنند! چنان که بزرگان و پییشینان آن ها، مخالفان خود را با عباراتی مانند: رافضه، کفار هستند!، رافضه کافرتر از یهود ونصاری هستند!، حنفیه، مانند دزدان هستند!، المرجیة مانند صابیین میباشند!، المرجیة، یهود اهل قبله هستند!. القدریة مجوس هستند! و... خطاب میکردند!.
۳ ـ ترساندن، زدن، کشتن با ابزار و سلاح
در این شیوه، رهبران وهابی با زدن و کشتی و حبس و... تلاش میکنند نگذارند سخن حق مخالفان آن ها به گوش مردم (طرف داران وهابیت) برسد که در یمن، پاکستان، افغانستان عراق و... با انواع ابزار و آلات قتل کشتار، خون مخالفان را میریزند و به آن مباهات میکنند!.
۴ ـ تحریف کتب تراثی علمای مسلمان
علمای وهابی و سلفی برای اینکه نگذارند طرفداران آن ها سخنان صحیح علمای سنی را بشنوند و یا سخن صحیح علمای مخالف آن ها مانند پیروان اهل بیت(علیه السلام) و سایر مذاهب اسلامی را بشنوند، تلاش میکنند جملات نوشته شده در کتب را دست کاری و تغییر دهند. برای نمونه میتوان به تحریف سخنان امام نووی در کتاب الأذکار... او اشاره کرد که فصلی دارد در باب استحباب زیارت قبر پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم)....
سقاف میگوید: یکی از مراکز مهم تبلیغ و ترویج افکار وهابیت سلفی، رابطة العالم الاسلامی و مراکز وابسته به آن در شهرهای سعودی و کشورهای دیگر میباشد که تلاش بسیار گسترده ای در گسترش وهابیت ایفا میکند.
در پایان کتاب، این دانشمند اردنی، راههای صحیح مبارزه با تفکر وهابی- سلفی را به شرح زیر ارائه داده اند:
۱ ـ نشر کتب و رسایل قوی که ایده ها و افکار انحرافی وهابیت و سلفیت را با شیوههای درست بیان کند.
۲ ـ نشر کتب و مجلاتی که افکار صحیح دینی بر گرفته از قرآن و سنت نبوی(صلی الله علیه و آله و سلم) را با شیوه ی منطقی و قابل فهم برای مخاطبین بیان کنند.
۳ ـ راه اندازی و تأثیر مراکز و مؤسسات فرهنگی که طلاب و دانشجویان را با شیوههای صحیح آموزش دهند و بتوانند افکار و دیدگاههای انحرافی وهابیان را توضیح دهند.
۴ ـ آماده سازی شرایط خوب رشد و پرورش خطباء و ائمه ی جمعه و جماعات برای هدایت عملی مردم مسلمان در کشورهای مختلف به طوری که مردم با روشهای رفتاری علمای درباری و وابسته به وهابیت فاصله بگیرند.
۵. آموزش فارغ التحصیلان و اساتید فاضل در سطح مدرس و دکتری در دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی که با آگاهی و منطق قابل فهم به مردم آگاهی دهند تا مسلمانان با افکار صحیح قرآنی و روایی و معارف اصیل اهل بیت(علیه السلام) آشنا شوند.
یادآوری میشود: کتاب مناقشة منهج الوهابیة والسلفیة فی العقیدة والتفکیر؛ السلفیة الوهابیة؛ أفکارها الأساسیة وجذورها التاریخیة در ۱۸۵ صفحه در قطع وزیری از سوی انتشارات در الإمام الرواس در لبنان منتشر شده است.
ترجمه ی فارسی این کتاب با عنوان سلفی گری وهابی؛ چالشی در اندیشههای بنیادین و ریشههای تاریخی(ترجمه: حمیدرضا آژیر) از سوی بنیاد پژوهشهای آستان قدس رضوی به زبان فارسی چاپ شده و در اختیار علاقه مندان میباشد. مطالعه ی دقیق این اثرِ علمی و آگاهی بخش را به همه ی دوست داران حق و حقیقت و شیفتگان مکتب نورانی اهل بیت(علیه السلام) توصیه میکنم.
ابنا