اگر بخواهیم در مورد این دایره المعارف بزرگ سخنی گفته و در خصوص اهمیت و عظمت آن شرحی بنویسیم، همین بس که تمام مطالب گرد آمده در آن مربوط به حضرت أبا عبد الله الحسین علیه السلام است که در نتیجه عنایات ویژه آن حضرت و تلاش کم نظیر مؤلفش، مجلدات آن در بیش از ششصد جلد، در سیصد و پنجاه هزار صفحه و یکصد و پنجاه ملیون کلمه گرد آمده است. مسلماً تدوین چنین دایره المعارفی گسترده و با این حجم، با مشکلات بی شماری همراه است، اما این مشکلات وسختی ها مؤلف را برآن داشت تا با ایمان و اراده ای قوی، بی وقفه از سال ۱۳۶۵ تا کنون به کار خود ادامه داده و با شکیبایی به سوی هدف بزرگ خود یعنی تألیف یک دایره المعارف تخصصی و جامع، در مورد حضرت أبا عبد الله الحسین، پبش رود و این گنجبه را ایجاد نماید، گنجبه ایی که به گفته علماء و کارشناسان بسیار، از لحاظ کیفیت در نوع خود کاملترین و از لحاظ کمیت، بزرگترین، دایره المعارف نوشته شده در جهان می‌باشد.
این مجموعه گرانبها حاصل دهها سال تفکر و تحقیقِ عالم فرهیخته جناب آیت الله محقق دکتر شیخ محمد صادق کرباسی، از نوادگان مالک اشتر، می‌باشد. ایشان در سال ۱۳۲۵ شمسی در شهر مقدس کربلا چشم به جهان گشودند و در حوزه‌های علمیه کربلا و نجف و قم و تهران دوران تحصیل علوم دینی را گذراندند و محضر بسیاری از بزرگان را درک کردند.
از جمله اساتید ایشان می‌توان به حضرات آیات عظام، امام خمینی، سید احمد خوانساری، سید ابوالقاسم خویی، سید محمد رضا گلپایگانی و دیگران رحمة الله علیهم اشاره کرد. مؤلف با محور قرار دادن حضرت سید الشهداء کلیه مطالب مربوط به آن حضرت را از سر تا سر دنیا و از عمق تاریخ تا حال به تفصیل مورد تحقیق و بررسی قرار داده و همه معلومات مفیدی که بعضا کمتر کسی جسارت گرد آوری آنرا پیدا می‌کند را یک جا در این دایره المعارف جمع نموده است.
به عنوان مثال در مورد سیره امام حسین علیه السلام، ایشان تمام وقایع زندگیِ امام را با دقتی زیاد، از لحظه انعقاد نطفه یعنی شب دوشنبه مصادف با هفدهم ماه صفر سال چهارم هجری تا جزییات مهم‌ترین قسمت زندگانی آن حضرت یعنی نهضت و شهادت ایشان، و سپس بازگشت اسرا به مدینه، را بررسی و ثبت نموده و حتی با ارائه جدول زمانیِ وقایع و تشریح آنها بصورت روز شمار به دو تاریخ هجری و میلادی،کوچک ترین نقطه ای را بدون تحقیق و بررسی رها نکرده است. این دایره المعارف در قالب شصت باب از علوم وفنون مختلف تنظیم شده است که هر باب با ابواب دیگر کاملا متفاوت بوده و نقطه مشترک آنها وجود مقدس سید الشهداء می‌باشد.
از جمله آن ابواب می‌توان به ابوابی چون:
تشریع و فقه استدلالی به روشی نوین، تاریخ، سیاست، ادبیات، حدیث، رجال، منبر، دعا و زیارات، رد شبهات، فرهنگ و حتی هنر و مهندسی متأثر از نهضت امام حسین علیه السلام اشاره نمود. نکته مهم و قابل توجه در مورد این ابواب آنست که هر باب دارای یک مقدمه علمی تحقیقی مفصل است که مؤلف در آن به تحقیق و بررسی علمی موضوع آن باب پرداخته و با ذکر نظرات مختلف و احیانا نظریات جدید علمی و نقد و بررسی آنها به تشریح مطلب صحیح و اثبات آن پرداخته است، بنحوی که بعضی از افراد و مؤسسات پژوهشی، اقدام به استخراج این مقدمه ها و مطالب دیگر از دایره المعارف کرده و آنرا برای استفاده محققین و دانش پژوهان و حتی تدریس در بعضی از دانشگاه ها در خاورمیانه، اروپا و آمریکا، بصورت یک کتاب مستقل به چاپ رسانده اند.
از جمله مطالبی که در این دایرة المعارف ارائه شده می‌توان به:
سیره امام حسین در ده جلد امام حسین وتشریع اسلامی در سیزده جلد شبهات و رد آنها در ده جلد تاریخ حرم و بارگاهای مربوط به نهضت کربلا در هفت جلد دیوان قصاید عربی سروده شده در مورد امام حسین از قرن اول تا قرن پانزدهم هجری در شصت و چهار جلد دیوانهای مختلف شعر عربی مربوط به امام حسین با سبکهای مختلف شعری غیر از قصاید و بررسی نوع سبک و ارزش ادبی آنها در یکصد و چهل وسه جلد تحقیق و بررسی ادبی اشعار مربوط به امام حسین و سنجش ارزش ادبی آنها در ده جلد تحقیق و بررسی تاریخی شعایر حسینی در ده جلد تحقیق و بررسی در مورد شهر کربلاء از زوایای مختلف تاریخی، جغرافیایی، سیاسی علمی، فرهنگی و..... در بیست وسه جلد تحقیق و بررسی عوامل سیاسی نهضت امام حسین در سه جلد تحقیق و بررسی در مورد نسل و نسب امام حسین در دوجلد امام حسین در قران در سه جلد امام حسین در احادیث وروایات در دوازده جلد صحیفه امام حسین در دو جلد احادیث امام حسین در سه جلد معجزات و کرامات امام حسین در دو جلد رؤیاها و خوابهای دیده شده مربوط به امام حسین و تأویل آنها در سه جلد دیوان اشعار فارسی در پنجاه و پنج جلد دیوان اشعار اردو در یازده جلد دیوان اشعار انگلیسی در سه جلد دیوانهای اشعار زبانهای دیگر در چهار جلد زیارات امام حسین در شش جلد معجم خطباء منبر امام حسین در بیست جلد معجم شعرای عربی زبان و بیوگرافی آنان در پنجاه جلد معجم راویان حدیث از امام حسین در دو جلد معجم اصحاب امام در دو جلد معجم یاران امام حسین از بنی هاشم در دو جلد معجم یاران امام حسین غیر از بنی هاشم در سه جلد معجم کسانی که با امام جنگیدند در دو جلد معجم مکان‌ها و شهرهایی که امام حسین در انها حضور داشته است در یک جلد معجم کتب نوشته شده در مورد امام حسین در بیست ونه جلد معجم مقالات نوشته شده در مورد امام حسین در دو جلد معجم مؤلفینی که در مورد امام حسین تألیف کرده باشند در بیست و دو جلد معجم شخصیات و افراد برجسته‌ای که حسین نام گذاری شده‌اند در چهار جلد معجم مؤسسات و پروژه‌های حسینی در هفت جلد معجم موقوفات حسینی در یک جلد معجم شعرای فارسی زبان در مورد امام حسین در دو جلد و معاجم و مطالبی دیگر اشاره نمود. همچنین تمام اشعار سروده شده در مورد امام حسین علیه السلام به هر زبان، جمع اوری شده و عروض و سبک شعری و تاثیر پذیری آنها از واقعه عاشورا مورد بررسی قرار گرفته، و اشعار غیر عربی در کنار زبان اصلی همراه با ترجمه ارائه شده اند. یکی دیگر از ویژگیهای مهم این دایرة المعارف اسلوب خاص مؤلف در پدید آوردن این مجموعه است بطوری که مطالب در کنار تحقیق و استدلال، در قالبی آکادمیک و کارشناسی شده، به دقت موضوع بندی و به همراه مدارک و مستندات آنها، ارائه شده اند. همچنین استفاده از جداول، تصاویر، نقشه ها، نمودارها و همچنین پی نوشتهای مفصل توضیحی - تحقیقی و ابتکار و تنوع بسیار بالا در فهرست بندی مطالب هر مجلد از دیگر امتیازات منحصر به فرد این اثر عظیم می‌باشد. از این رو، این دایره المعارف بسبب ویژگیهای برجسته خود، مورد توجه مراجع تقلید و بسیاری از بزرگان علما، محققین، فضلاء و ادباء از سرار جهان و با ادیان و مذاهب مختلف قرار گرفته است، بنحوی که فقط تقاریظ و اظهار نظرهای آنان در مدح این دایره المعارف به جند جلد ضخیم رسیده و حتی بعضی دانشمندان از کشورهای مختلف در غرب و شرق مطالبی به زبانهای مختلف در تجلیل از این معجزه بزرگ علمی (حسب تعبییر بعضی از آنها) به چاپ رسانده و عده ای از آنان نیز به واسطه این دایره المعارف مسلمان شده اند.
ناگفته نماند این مجموعه به زبان عربی نوشته شده و تاکنون ۳۲ مجلد از این مجموعه به چاپ رسیده و در حدود سیصد جلد از آن نیز آماده چاپ می‌باشد.
عنوان‌های:
الحسین و التشریع الاسلامی، السیرة الحسینیة، الحسین الکریم فی القرآن العظیم، الرؤیا مشاهدات و تأویل، معجم الشعراء، معجم الخطباء، معجم المصنفات، دیوان الامام الحسین، المدخل الی الشعر الحسینی و مجموعه‌های مختلف از دواوین اشعار، از جمله مجلدات چاپ شده می‌باشند.
جهت کسب اطلاعات بیشتر و یا ارائه مطالب مفید و مربوط به امام حسین به آدرس اینترنتی این دایرة المعارف مراجعه شود: http://www.hussaini-encyclopedia.com
/
سایت اخبار شیعیان
