اصل عزاداری برای ایمه: به ویژه برای سیدالشهدا(ع) موردتوجه اولیای دین است؛ زیرا عزاداری به صورت گریه و برپایی مجالس و ذکر وگریاندن و نوحه خوانی، احیای خط ایمه و تبیین مظلومیت آنان است. امام باقر(ع) در زمینهء برپایی عزا در خانه ها برای امام حسین (ع) می فرماید: برحسین (ع) ندبه و گریه کند و به اهل خانه دستور دهد بر او بگریند و در خانه با اظهارگریه و ناله بر حسین (ع) مراسم عزاداری برپا کنند و یکدیگر را با گریه و تسلیت گویی در سوگ حسین (ع) در خانه هایشان ملاقات کنند.(۱)

استاد مطهری می گوید: عزاداری حسین بن علی (ع)یک حرکت است ؛ یک موج است ؛ یک مبارزه‌ی اجتماعی است.(۲)

این عزاداری به شیوه های مختلف مانند روضه های خانگی و دسته های عزاداری و هیأت های سینه زنی و زنجیر زنی و پوشیدن لباس مشکی انجام می گیرد و از دیرباز مطرح بوده و جنبهء مردمی یافته است.

این گونه شیوه ها چون با روح و جان و عاطفهء شیعه آمیخته است، عامل جذب و تشکل شیفتگان اهل بیت: می گردد. از روایات بر می آید شیوه ءمرسوم نزد مردم، بیش تر مورد اهتمام ایمه: بوده است.

ابوهارون می گوید: روزی خدمت امام صادق (ع)رسیدم. حضرت فرمود:برایم شعر بخوان. من نیز خواندم. حضرت فرمود: نه این طور، بلکه همان گونه که برای خودتان شعر خوانی می کنید و همان گونه که نزد قبر حضرت سیدالشهدا مرثیه می خوانی.(۳)

حفظ این سنت، ضامن تداوم خط اهل بیت است. امام خمینی همواره برحفظ عزاداری سنتی تأکید می کرد؛ بنابراین دلیل اصل عزاداری، در مورد سینه زنی و زنجیر زنی کفایت می کند و دلیل جداگانه ای لازم ندارد. البته باید عزاداری از هر گونه خرافه و اعمال ناروا به دور باشد، تا قداست آن محفوظ گردد.

 

پی‌نوشت‌ها:

۱.جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، ص ۳۱۲.
۲.استاد مطهری، نهضت های اسلامی صد ساله اخیر، ص ۸۹..
۳.بحارالانوار، ج ۴۴ ص ۲۸۷.

 

//



واحد پاسخ به سوالات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی