پرسشی در ولایت تکوینی
توضیح پرسش: آیاتی که می فرماید خداوند ولی و مولای شماست و خدا برای ولایت و یاری کافی است و برای شما ولی و یاوری نیست مگر پروردگار و آیات مشابه دیگر با آیه ی جعل ولایت (انما ولیکم الله …) منافات دارد. همچنین شان ولایت تکوینی برای پیامبر که شیعه به آن معتقد است را نفی می کند.
پاسخ:
۱- ولایت خداوند به ذات خود می باشد و ولایت پیغمبر و امام و دیگران بالعرض بوده و از جانب خدا قرار داده شده است. آیه ی شریفه ی « انما ولیکم الله و رسوله و الذین آمنوا الذین یقیمون الصلوه و یؤتون الزکوه و هم راکعون » (آیه ی ۵۵ سوره ی مایده) به اتفاق شیعه و علمای اهل سنت در شان مولی امیر المؤمنین علیه السلام نازل شده و می فرماید خدا, پیامبر و امیرالمؤمنین ولی و صاحب اختیار شما هستند. پس شیعه پیامبر و امام را به امر خدا و از جانب او, ولی و مولای خود میداند و این شرک نیست.
نظیر این آیه آیات مالکیت است که در چند آیه می فرماید خدا مالک آسمان ها و زمین ها و مالک کل مخلوقات است ولی در آیات دیگر برای مخلوق هم مالکیت قایل می شود و مالکیت مخلوق از بدیهیات شرع و عرف و عقل است. پس این آیات با یکدیگر تنافی ندارند. خداوند مالک بالذات است و مالکیت مخلوق بالعرض و محدود از جانب خداست.
همچنین آیاتی که می فرماید خداوند برای شهادت و حفظ اعمال کافی است, با آیاتی که به صراحت می گوید خداوند در میان خلق شهدا و اشهاد و شهید و حافظین و حفظه قرار داده است منافات ندارد.
۲- قرار دادن ولی برای مردم به معنی نیاز خداوند و شریک بودن در ولایت او نیست.
آیه ی ۱۱۱ سوره ی اسرا می فرماید: « و لم یکن له شریک فی الملک و لم یکن له ولی من الذل » یعنی برای خدا در ملک و پادشاهی شریکی نیست و برای او ولیی از جهت ذلت و خواری (یعنی از روی احتیاج) نمی باشد. پس قید کلمه ی « من الذل » نشانگر آن است که این ولی از روی احتیاج نیست.
اما انتخاب ولی و اولیا نفی نشده است. به عنوان مثال در آیه ی ۶۲ سوره ی یونس فرموده است: « الا ان اولیاء الله لا خوف علیهم و لا هم یحزنون.» یعنی آگاه باشید بر اولیای خدا (بندگان برگزیده پروردگار) ترسی و حزنی نیست.
سایت فطرت
