ویژگی‌های روز بیست و پنجم ذی القعده
*روز ۲۵ ذی القعده روز دحوالارض
عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الْعَلَوِیِّ الْعُرَیْضِیِّ قَالَ أَبُو الْحَسَنِ علیه السلام: وَ الْیَوْمُ الْخَامِسُ وَ الْعِشْرُونَ مِنْ ذِی الْقَعْدَةَ وَ هُوَ الْیَوْمُ الَّذِی دُحِیَتْ فِیهِ الْأَرْضُ مِنْ تَحْتِ الْکَعْبَةِ.(وسایلالشیعةج۱۰ص۴۵۵ به نقل از خرایج)
حضرت هادی علیه السلام فرمود: روز بیست و پنجم ذی القعده روز گسترده شدن زمین از زیر کعبه است.
عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الصَّیْقَلِ قَالَ: خَرَجَ عَلَیْنَا أَبُو الْحَسَنِ یَعْنِی الرِّضَا علیه السلام فِی یَوْمِ خَمْسَةٍ وَ عِشْرِینَ مِنْ ذِی الْقَعْدَةِ فَقَالَ: (هذا) یَوْمٌ دُحِیَتْ فِیهِ الْأَرْضُ.(کافی ج۴ص۱۴۹- ۱۵۰)
محمّد بن عبدالله می‌گوید: حضرت رضا علیه السلام در روز بیست و پنجم ذی القعده بر ما وارد شده و فرمود: امروز روزی است که زمین گسترده شد.
قَالَ الصَّادِقُ علیه السلام: إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی دَحَا الْأَرْضَ مِنْ تَحْتِ الْکَعْبَةِ إِلَی مِنًی ثُمَّ دَحَاهَا مِنْ مِنًی إِلَی عَرَفَاتٍ ثُمَّ دَحَاهَا مِنْ عَرَفَاتٍ إِلَی مِنًی فَالْأَرْضُ مِنْ عَرَفَاتٍ وَ عَرَفَاتٌ مِنْ مِنًی وَ مِنًی مِنَ الْکَعْبَةِ. (من لایحضرهالفقیهج۲ص۲۴۱)
حضرت صادق علیه السّلام فرمود: همانا خدای تبارک و تعالی زمین را از زیر کعبه تا منی گسترش داد سپس آن را از منی تا عرفات گسترش داد. پس زمین از عرفات است و عرفات از منی و منی از کعبه است.
قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ علیه السلام: لَمَّا أَرَادَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ أَنْ یَخْلُقَ الْأَرْضَ أَمَرَ الرِّیَاحَ الْأَرْبَعَ فَضَرَبْنَ مَتْنَ الْمَاءِ حَتَّی صَارَ مَوْجاً ثُمَّ أَزْبَدَ فَصَارَ زَبَداً وَاحِداً فَجَمَعَهُ فِی مَوْضِعِ الْبَیْتِ ثُمَّ جَعَلَهُ جَبَلًا مِنْ زَبَدٍ ثُمَّ دَحَا الْأَرْضَ مِنْ تَحْتِهِ وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ: «إِنَّ أَوَّلَ بَیْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذِی بِبَکَّةَ مُبارَکاً» فَأَوَّلُ بُقْعَةٍ خُلِقَتْ مِنَ الْأَرْضِ الْکَعْبَةُ ثُمَّ مُدَّتِ الْأَرْضُ مِنْهَا.(من لایحضرهالفقیهج۲ص۲۴۱)
حضرت باقر علیه السّلام فرمود: وقتی خدای عزّ و جلّ اراده کرد تا زمین را بیافریند به بادهای چهارگانه امر کرد تا به شدّت بر سطح آب وزیدند آن چنان که به موجی مبدّل گشت. آنگاه آن موج به هم برآمد و به تودهای از کفّ مبدّل شد. پس آن کف را در محلّ بیت جمع کرد و آن را کوهی از کف ساخت. سپس زمین را از زیر کوه گسترش داد. و این معنی فرموده خداوند عزّ و جلّ که: «إِنَّ أَوَّلَ بَیْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذِی بِبَکَّةَ مُبارَکاً» «همانا نخستین خانهای که برای مردم قرار داده شد هر آینه خانهای است در مکّه و آن خانهای پر خیر و با برکت است». پس اوّلین مکانی از زمین که استوار شد کعبه بود سپس بقیه زمین از آن محل امتداد و گسترش یافت.
*روز ۲۵ ذی القعده روز هبوط حضرت آدم علیه السلام
عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الصَّیْقَلِ قَالَ: خَرَجَ عَلَیْنَا أَبُو الْحَسَنِ یَعْنِی الرِّضَا علیه السلام فِی یَوْمِ خَمْسَةٍ وَ عِشْرِینَ مِنْ ذِی الْقَعْدَةِ فَقَالَ: (هذا) یَوْمٌ هَبَطَ فِیهِ آدَمُ علیه السلام.(کافیج۴ص۱۴۹- ۱۵۰)
محمّد بن عبدالله می‌گوید: حضرت رضا علیه السلام در روز بیست و پنجم ذی القعده بر ما وارد شده و فرمود: امروز روزی است که حضرت آدم علیه السلام به زمین فرود آمده است.
*روز ۲۵ ذی القعده روز نزول و نصب کعبة
رُوِیَ عَنْ مُوسَی بْنِ جَعْفَرٍ علیه السلام أَنَّهُ قَالَ: فِی خَمْسَةٍ وَ عِشْرِینَ مِنْذِی الْقَعْدَةِ أَنْزَلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ الْکَعْبَةَ الْبَیْتَ الْحَرَامَ.( منلایحضرهالفقیهج ۲ص۲۴۲)
حضرت کاظم علیه السلام فرمود: در بیست و پنجم ذی القعده بود که خداوند کعبه بیت الله الحرام را فرو فرستاد.
عَن أَبِی خَدِیجَةَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قال: إنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَنْزَلَهُ لآِدَمَ علیه السلام مِنَ الْجَنَّةِ وَ کَانَ دُرَّةً بَیْضَاءَ فَرَفَعَهُ اللَّهُ تَعَالَی إِلَی السَّمَاءِ وَ بَقِیَ أُسُّهُ... فَأَمَرَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِبْرَاهِیمَ وَ إِسْمَاعِیلَ علیهماالسلام بِبُنْیَانِ الْبَیْتِ عَلَی الْقَوَاعِد.(من لا یحضره الفقیه ج۲ ص۲۴۲)
ابو خدیجه از حضرت صادق علیه السلام نقل می‌کند که فرمود: همانا خداوند عزّ و جلّ بیت را از بهشت برای حضرت آدم علیه السّلام فرو فرستاد در حالی که بیت قطعه درّ سفیدی بود. پس خداوند متعال آن را به آسمان بالا برد امّا پایه آن به جای ماند... و خداوند عزّ و جلّ حضرت ابراهیم و حضرت اسماعیل علیهما السّلام را مأمور ساخت تا خانه کعبه را روی آن پایهها بنا کنند.
عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ أَبِی الْحَسَنِ الْأَوَّلِ علیه السلام قَالَ: فِی خَمْسَةٍ وَ عِشْرِینَ مِنْ ذِی الْقَعْدَةِ وُضِعَ الْبَیْتُ وَ هُوَ أَوَّلُ رَحْمَةٍ وُضِعَتْ عَلَی وَجْهِ الْأَرْضِ فَجَعَلَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مَثَابَةً لِلنَّاسِ وَ أَمْناً.( کافیج ۴ص ۱۴۹)
حضرت کاظم علیه السلام فرمود: در بیست و پنجم ذی القعده خانه خدا قرار گرفت و این خانه اولین رحمتی بود که روی زمین قرار داده شد و خداوند عزّو جلّ این خانه را به عنوان محلّ پاداش (یا محلّ بازگشت) و محلّ امن برای مردم قرار داد.
عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الصَّیْقَلِ قَالَ: خَرَجَ عَلَیْنَا أَبُو الْحَسَنِ یَعْنِی الرِّضَا علیه السلام فِی یَوْمِ خَمْسَةٍ وَ عِشْرِینَ مِنْ ذِی الْقَعْدَةِ فَقَالَ: (هذا) یَوْمٌ نُصِبَتْ فِیهِ الْکَعْبَةُ.(کافی ج۴ص۱۴۹- ۱۵۰)
محمّد بن عبدالله می‌گوید: حضرت رضا علیه السلام در روز بیست و پنجم ذی القعده بر ما وارد شده و فرمود: امروز روزی است که کعبه نصب شد.
*روز ۲۵ ذی القعده روز نزول رحمت الهی از آسمان بر حضرت آدم علیه السلام
رُوِیَ عَنْ مُوسَی بْنِ جَعْفَرٍ علیه السلام أَنَّهُ قَالَ: فِی خَمْسَةٍ وَ عِشْرِینَ مِنْذِی الْقَعْدَةِ... هُوَ أَوَّلُ یَوْمٍ أُنْزِلَتْ فِیهِ الرَّحْمَةُ مِنَ السَّمَاءِ عَلَی آدَمَ علیه السلام.(منلایحضرهالفقیه ج ۲ص۲۴۲)
حضرت کاظم علیه السلام فرمود: بیست و پنجم ذی القعده اوّلین روزی بود که رحمت الهی از آسمان بر حضرت آدم علیه السلام نازل شد.
عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ السُّلَمِیِّ عَنْ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ علیه السلام قَالَ: إنَّ أَوَّلَ رَحْمَةٍ نَزَلَتْ مِنَ السَّمَاءِ إِلَی الْأَرْضِ فِی خَمْسٍ وَ عِشْرِینَ مِنْ ذِی الْقَعْدَةِ.(اقبال الاعمالص۶۱۸-۶۱۹/وسایلالشیعةج۱۰ص۴۵۱ به نقل از اقبال الاعمال)
امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود: اوّلین رحمتی که از آسمان به سوی زمین نازل شد در بیست و پنجم ماه ذی القعده بود.
*روز ۲۵ ذی القعده روز نزول رحمت الهی
عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الصَّیْقَلِ قَالَ: خَرَجَ عَلَیْنَا أَبُو الْحَسَنِ یَعْنِی الرِّضَا علیه السلام فِی یَوْمِ خَمْسَةٍ وَ عِشْرِینَ مِنْ ذِی الْقَعْدَةِ فَقَالَ: (هذا) یَوْمٌ نُشِرَتْ فِیهِ الرَّحْمَةُ.(کافی ج۴ص۱۴۹- ۱۵۰)
محمّد بن عبدالله می‌گوید: حضرت رضا علیه السلام در روز بیست و پنجم ذی القعده بر ما وارد شده و فرمود: امروز روزی است که رحمت الهی در آن منتشر گردیده است.
*روز ۲۵ ذی القعده روز اسقرار کشتی حضرت نوح علیه السلام بر کوه جودی
مرحوم میرداماد در کتاب اربعۀ أیّام می‌نویسد:
در روایت جمعی از اصحاب رضوان الله تعالی علیهم روز استقرار سفینه حضرت نوح علیه السلام بر جودی بیست و پنجم ذی القعدۀ الحرام است که از ایّام اربعۀ است و روز دحوالارض است.(رسالۀ اربعۀ ایام ص۵۳)
*روز ۲۵ ذی القعده روز قیام حضرت مهدی علیه السلام
مرحوم سیّد بن طاووس در اقبال الاعمال می‌نویسد:
«طبق روایتی در کتاب ثواب الاعمال که هم اکنون یک نسخه از آن نزد ما موجود است آمده است: در این روز قایم علیه السلام قیام می‌کند».( اقبال الاعمال ص۶۱۷)
اعمال روز بیست و پنجم ذی القعده
* غسل
مرحوم شهید اوّل در دو کتاب الدّروس الشرعیۀ و ذکری الشیعۀ غسل روز بیست و پنجم ذی القعده را در زمره غسل‌های مستحبّی معرفی می‌کند.( الدّروس الشرعیۀ ج۱ص۳۱۳/ ذکری الشیعۀ ج۱ ص۱۹۹)
* روزه
عن أَبی إِسْحَاقَ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الْعَلَوِیُّ الْعُرَیْضِیُّ قَالَ: وَ حَکَّ فِی صَدْرِی مَا الْأَیَّامُ الَّتِی تُصَامُ فَقَصَدْتُ مَوْلَانَا أَبَا الْحَسَنِ عَلِیَّ بْنَ مُحَمَّدٍ علیه السلام وَ هُوَ بِصَرْیَا وَ لَمْ أُبْدِ ذَلِکَ لِأَحَدٍ مِنْ خَلْقِ اللَّهِ فَدَخَلْتُ عَلَیْهِ فَلَمَّا بَصُرَ بِی قَالَ: یَا أَبَا إِسْحَاقَ جِیْتَ تَسْأَلُنِی عَنِ الْأَیَّامِ الَّتِی یُصَامُ فِیهِنَّ وَ هِیَ أَرْبَعَةٌ. أَوَّلُهُنَّ یَوْمُ السَّابِعِ وَ الْعِشْرِینَ مِنْ رَجَبٍ یَوْمٌ بَعَثَ اللَّهُ تَعَالَی مُحَمَّداً صلّی الله علیه وآله إِلَی خَلْقِهِ رَحْمَةً لِلْعَالَمِینَ وَ یَوْمُ مَوْلِدِهِ صلّی الله علیه وآله وَ هُوَ السَّابِعَ عَشَرَ مِنْ شَهْرِ رَبِیعٍ الْأَوَّلِ وَ یَوْمُ الْخَامِسِ وَ الْعِشْرِینَ مِنْ ذِی الْقَعْدَةِ فِیهِ دُحِیَتِ الْکَعْبَةُ وَ یَوْمُ الْغَدِیرِ فِیهِ أَقَامَ رَسُولُ اللَّهِ صلّی الله علیه وآله أَخَاهُ عَلِیّاً علیه السلام عَلَماً لِلنَّاسِ وَ إِمَاماً مِنْ بَعْدِهِ. قُلْتُ: صَدَقْتَ جُعِلْتُ فِدَاکَ لِذَلِکَ قَصَدْتُ أَشْهَدُ أَنَّکَ حُجَّةُ اللَّهِ عَلَی خَلْقِهِ.(تهذیبالأحکام ج۴ص۳۰۵- ۳۰۶/روایت مشابه: وسایلالشیعةج۱۰ص۴۵۵ به نقل از خرایج)
ابواسحاق عُرَیضی می‌گوید: در قلبم افتاد که چه ایّامی از سال روزه گرفته شود. لذا قصد کردم نزد حضرت هادی علیه السلام بروم. حضرت در منطقه بِصَریا بودند. این امر را به هیچکس نگفتم. نزد حضرت رفتم وقتی مرا دید فرمود: ای ابواسحاق آمدی از من از ایامی سؤال نمایی که در آن ایام روزه گرفته می‌شود. آن ها چهار روز می‌باشند: روز بیست و هفتم رجب که خداوند رسولش صلّی الله علیه وآله را بر خلقش مبعوث نمود روز میلاد رسول خدا صلّی الله علیه وآله که هفدهم ربیع الاول است روز بیست و پنجم ذی القعده که روز گسترده شدن زمین از زیر کعبه است و روز غدیر که رسول خدا صلّی الله علیه وآله برادرش علی علیه السلام را به عنوان پرچم هدایت برای مردم و امام بعد از خودش اقامه کرد. عرض کردم: فدایت شوم راست فرمودی من به همین منظور آمده بودم. شهادت می‌دهم که تو حجّت خدا بر خلقش می‌باشی.
عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ الْوَشَّاءِ عَنِ الرِّضَا علیه السلام قَالَ: فِیهَا دُحِیَتِ الْأَرْضُ مِنْ تَحْتِ الْکَعْبَةِ فَمَنْ صَامَ ذَلِکَ الْیَوْمَ کَانَ کَمَنْ صَامَ سِتِّینَ شَهْراً.(منلایحضرهالفقیهج ۲ص ۸۹/وسایلالشیعةج۱۰ ص۴۴۹ به نقل از ثواب الاعمال)
حضرت رضا علیه السلام فرمود: در بیست و پنجم ذی القعده زمین از زیر کعبه پهن و گسترش یافت. هرکس این روز را روزه بگیرد گویا مانند کسی است که شصت ماه را روزه گرفته باشد.
عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ أَبِی الْحَسَنِ الْأَوَّلِ علیه السلام قَالَ: فِی خَمْسَةٍ وَ عِشْرِینَ مِنْ ذِی الْقَعْدَةِ ... فَمَنْ صَامَ ذَلِکَ الْیَوْمَ کَتَبَ اللَّهُ لَهُ صِیَامَ سِتِّینَ شَهْراً.( کافیج ۴ص ۱۴۹)
حضرت کاظم علیه السلام فرمود: هرکس روز بیست و پنجم ذی القعده روزه بگیرد خداوند روزه شصت ماه را برای او می‌نویسد.
عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مَسْعُودٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلّی الله علیه وآله: فَمَنْ صَامَ ذَلِکَ الْیَوْمَ کَانَ کَصَوْمِ سَبْعِینَ سَنَةً.(اقبال الاعمالص ۶۱۹/وسایلالشیعةج ۱۰ص ۴۵۱ به نقل از اقبال الاعمال)
رسول خدا صلّی الله علیه وآله فرمود: هرکس بیست و پنجم ماه ذی القعده روزه بگیرد مانند روزه هفتاد سال می‌باشد.
رُوِیَ عَنْ مُوسَی بْنِ جَعْفَرٍ علیه السلام أَنَّهُ قَالَ: فِی خَمْسَةٍ وَ عِشْرِینَ مِنْذِی الْقَعْدَةِ... فَمَنْ صَامَ ذَلِکَ الْیَوْمَ کَانَ کَفَّارَةَ سَبْعِینَ سَنَةً.( منلایحضرهالفقیهج ۲ص۲۴۲)
حضرت کاظم علیه السلام فرمود: هرکس در روز بیست و پنجم ذی القعده روزه بگیرد کفّاره هفتاد سال(گناه) اوست.
عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ السُّلَمِیِّ عَنْ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ علیه السلام قَالَ: فَمَنْ صَامَ ذَلِکَ الْیَوْمَ وَ قَامَ تِلْکَ اللَّیْلَةَ فَلَهُ عِبَادَةُ مِایَةِ سَنَةٍ صَامَ نَهَارَهَا وَ قَامَ لَیْلَهَا.(اقبال الاعمال ص۶۱۸-۶۱۹/وسایلالشیعةج۱۰ص۴۵۱ به نقل از اقبال الاعمال)
امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود: هرکس این روز را روزه گیرد و شب آن را (یعنی شب بیست و پنجم) به شب زنده داری و عبادت بپردازد برای او عبادت صد سال منظور می‌شود به گونه ای که در تمام روزهای آن سال ها روزه گرفته و شب‌هایش را به عبادت به پا خاسته باشد.
عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الصَّیْقَلِ قَالَ: خَرَجَ عَلَیْنَا أَبُو الْحَسَنِ یَعْنِی الرِّضَا علیه السلام فِی یَوْمِ خَمْسَةٍ وَ عِشْرِینَ مِنْ ذِی الْقَعْدَةِ فَقَالَ: صُومُوا فَإِنِّی أَصْبَحْتُ صَایِماً.(کافیج ۴ص۱۴۹- ۱۵۰)
محمد بن عبدالله گفت: حضرت رضا علیه السلام روز بیست و پنجم ذی القعده بر ما وارد شد و فرمود: امروز روزه بگیرید من نیز روزه ام.
فِی رِوَایَةٍ: فَمَنْ صَامَ ذَلِکَ الْیَوْمَ اسْتَغْفَرَ لَهُ کُلُّ شَیْءٍ بَیْنَ السَّمَاءِ وَ الْأَرْضِ.( اقبال الاعمال ص۶۱۹/وسایلالشیعةج ۱۰ص ۴۵۱-۴۵۲ به نقل از اقبال الاعمال)
روایت شده است که هر کس روز بیست و پنجم ذی القعده را روزه بگیرد هرچیزی میان آسمان و زمین برای او استغفار می‌کند.
*عبادت دسته جمعی و درخواست حاجت
عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ السُّلَمِیِّ عَنْ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ علیه السلام قَالَ: وَ أیُّمَا جَمَاعَةٍ اجْتَمَعَتْ ذَلکَ الْیَومَ فِی ذِکْرِ رَبِّهِمْ عَزَّ وَ جَلَّ لَمْ یَتَفَرَّقُوا حَتَّی یُعْطَوْا سَؤْلَهُمْ وَ یُنَزِّلُ فِی ذَلِکَ الْیَوْمِ ألْفَ ألْفِ رَحْمَةٍ یَضَعُ مِنْهَا تِسْعَةً وَ تِسْعِینَ فِی حِلَقِ الذّاکِرینَ وَ الصَّایِمِینَ فِی ذلِکَ الْیَوْمِ وَ الْقایِمینَ فِی تِلْکَ اللَّیْلَةِ.( اقبال الاعمال ص۶۱۸-۶۱۹)
امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود: هر گروهی در این روز به منظور یاد خداوند عزّوجلّ جمع شوند پیش از آن که متفرّق شوند حاجت ایشان برآورده می‌شود. در این روز خداوند یک میلیون رحمت فرو می‌فرستد و نود و نه رحمت از آن مخصوص جمعی است که به ذکر خدا مشغول بوده در این روز روزه گرفته و در شبِ این روز به عبادت پرداخته باشند.
*نماز روز دحوالارض
مرحوم سید بن طاووس در اقبال الاعمال می‌نویسد:
«در کتب شیعه اهل قم دیدم: روایتی وارد شده است که در روز بیست و پنجم ماه ذی القعده بعد از طلوع آفتاب دو رکعت نماز خوانده شود در هر رکعت یک بار سوره حمد و ۵ بار سوره «وَ الشَّمْسِ» و بعد از سلام گفته شود:
«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»
پس دعا کند و بگوید:
«یَا مُقِیلَ الْعَثَرَاتِ أَقِلْنِی عَثْرَتِی یَا مُجِیبَ الدَّعَوَاتِ أَجِبْ دَعْوَتِی یَا سَامِعَ الْأَصْوَاتِ اسْمَعْ صَوْتِی وَ ارْحَمْنِی وَ تَجَاوَزْ عَنْ سَیِّیَاتِی وَ مَا عِنْدِی یَا ذَا الْجَلَالِ وَ الْإِکْرَامِ».( اقبال الاعمال ص۶۲۱/وسایلالشیعة ج ۸ص۱۸۲ به نقل از اقبال الاعمال)
*دعای بر حضرت مهدی علیه السلام در روز دحوالارض
مرحوم شیخ طوسی در مصباح المتهجد دعایی را برای روز بیست و پنجم ماه ذی القعده نقل می‌کند و می‌فرماید: خواندن این دعا در این روز مستحبّ است. این دعا چنین است:
«اللَّهُمَّ دَاحِیَ الْکَعْبَةِ وَ فَالِقَ الْحَبَّةِ وَ صَارِفَ اللَّزْبَةِ وَ کَاشِفَ کُلِّ کُرْبَةٍ أَسْأَلُکَ فِی هَذَا الْیَوْمِ مِنْ أَیَّامِکَ الَّتِی أَعْظَمْتَ حَقَّهَا وَ أَقْدَمْتَ سَبْقَهَا وَ جَعَلْتَهَا عِنْدَ الْمُؤْمِنِینَ وَدِیعَةً وَ إِلَیْکَ ذَرِیعَةً وَ بِرَحْمَتِکَ الْوَسِیعَةِ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَی مُحَمَّدٍ عَبْدِکَ الْمُنْتَجَبِ فِی الْمِیثَاقِ الْقَرِیبِ یَوْمَ التَّلاقِ فَاتِقِ کُلِّ رَتْقٍ وَ دَاعٍ إِلَی کُلِّ حَقٍّ وَ عَلَی أَهْلِ بَیْتِهِ الْأَطْهَارِ الْهُدَاةِ الْمَنَارِ دَعَایِمِ الْجَبَّارِ وَ وُلاةِ الْجَنَّةِ وَ النَّارِ وَ أَعْطِنَا فِی یَوْمِنَا هَذَا مِنْ عَطَایِکَ الْمَخْزُونِ غَیْرَ مَقْطُوعٍ وَ لا مَمْنُونٍ [مَمْنُوعٍ] تَجْمَعُ لَنَا بِهِ التَّوْبَةَ وَ حُسْنَ الْأَوْبَةِ.
یَا خَیْرَ مَدْعُوٍّ وَ أَکْرَمَ مَرْجُوٍّ یَا کَفِیُّ یَا وَفِیُّ یَا مَنْ لُطْفُهُ خَفِیٌّ اُلْطُفْ لِی بِلُطْفِکَ وَ أَسْعِدْنِی بِعَفْوِکَ وَ أَیِّدْنِی بِنَصْرِکَ وَ لا تُنْسِنِی کَرِیمَ ذِکْرِکَ بِوُلاةِ أَمْرِکَ وَ حَفَظَةِ سِرِّکَ ]وَ[ احْفَظْنِی مِنْ شَوَایِبِ الدَّهْرِ إِلَی یَوْمِ الْحَشْرِ وَ النَّشْرِ وَ أَشْهِدْنِی أَوْلِیَاءَکَ عِنْدَ خُرُوجِ نَفْسِی وَ حُلُولِ رَمْسِی وَ انْقِطَاعِ عَمَلِی وَ انْقِضَاءِ أَجَلِی.
اللَّهُمَّ وَ اذْکُرْنِی عَلَی طُولِ الْبِلَی إِذَا حَلَلْتُ بَیْنَ أَطْبَاقِ الثَّرَی وَ نَسِیَنِیَ النَّاسُونَ مِنَ الْوَرَی وَ أَحْلِلْنِی دَارَ الْمُقَامَةِ وَ بَوِّیْنِی مَنْزِلَ الْکَرَامَةِ وَ اجْعَلْنِی مِنْ مُرَافِقِی أَوْلِیَایِکَ وَ أَهْلِ اجْتِبَایِکَ وَ أصْفِیایِکَ ]اصْطِفَایِکَ[ وَ بَارِکْ لِی فِی لِقَایِکَ وَ ارْزُقْنِی حُسْنَ الْعَمَلِ قَبْلَ حُلُولِ الْأَجَلِ بَرِییا مِنَ الزَّلَلِ وَ سُوءِ الْخَطَلِ.
اللَّهُمَّ وَ أَوْرِدْنِی حَوْضَ نَبِیِّکَ مُحَمَّدٍ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ أهْلِ بَیْتِهِ ]آلِهِ[ وَ اسْقِنِی مِنْهُ مَشْرَباً رَوِیّاً سَایِغاً هَنِییاً لا أَظْمَأُ بَعْدَهُ وَ لا أُحَلَّأُ وِرْدَهُ وَ لا عَنْهُ أُذَادُ وَ اجْعَلْهُ لِی خَیْرَ زَادٍ وَ أَوْفَی مِیعَادٍ یَوْمَ یَقُومُ الْأَشْهَادُ.
اللَّهُمَّ وَ الْعَنْ جَبَابِرَةَ الْأَوَّلِینَ وَ الْآخِرِینَ وَ بِحُقُوقِ [لِحُقُوقِ] أَوْلِیَایِکَ الْمُسْتَأْثِرِینَ اللَّهُمَّ وَ اقْصِمْ دَعَایِمَهُمْ وَ أَهْلِکْ أَشْیَاعَهُمْ وَ عَامِلَهُمْ وَ عَجِّلْ مَهَالِکَهُمْ وَ اسْلُبْهُمْ مَمَالِکَهُمْ وَ ضَیِّقْ عَلَیْهِمْ مَسَالِکَهُمْ وَ الْعَنْ مُسَاهِمَهُمْ وَ مُشَارِکَهُمْ.
اللَّهُمَّ وَ عَجِّلْ فَرَجَ أَوْلِیَایِکَ وَ ارْدُدْ عَلَیْهِمْ مَظَالِمَهُمْ وَ أَظْهِرْ بِالْحَقِّ قَایِمَهُمْ وَ اجْعَلْهُ لِدِینِکَ مُنْتَصِراً وَ بِأَمْرِکَ فِی أَعْدَایِکَ مُؤْتَمِراً.
اللَّهُمَّ احْفُفْهُ بِمَلایِکَةِ النَّصْرِ وَ بِمَا أَلْقَیْتَ إِلَیْهِ مِنَ الْأَمْرِ فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ مُنْتَقِماً لَکَ حَتَّی تَرْضَی وَ یَعُودَ دِینُکَ بِهِ وَ عَلَی یَدَیْهِ جَدِیدا غَضّاً وَ یَمْحَضَ الْحَقَّ مَحْضاً وَ یَرْفِضَ الْبَاطِلَ رَفْضاً.
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَیْهِ وَ عَلَی جَمِیعِ آبَایِهِ وَ اجْعَلْنَا مِنْ صَحْبِهِ وَ أُسْرَتِهِ وَ ابْعَثْنَا فِی کَرَّتِهِ حَتَّی نَکُونَ فِی زَمَانِهِ مِنْ أَعْوَانِهِ اللَّهُمَّ أَدْرِکْ بِنَا قِیَامَهُ وَ أَشْهِدْنَا أَیَّامَهُ وَ صَلِّ عَلَیْهِ و عَلَیهِ السَّلامُ وَ ارْدُدْ إِلَیْنَا سَلامَهُ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُه».(مصباح المتهجد ص۶۶۹-۶۷۰/اقبال الاعمال ص۶۱۹-۶۲۰)
مرحوم سید بن طاووس بعد از نقل این دعا می‌نویسد:
«پس از پایان این دعا در مورد هر آنچه خداوند بر خاطرت جاری می‌سازد دعا کن».(اقبال الاعمال ص۶۲۰)
*زیارت حضرت رضا علیه السلام از نزدیک و دور
مرحوم محدّث قمی در «مفاتیح الجنان» و «وقایع الایام» می‌نویسد:
«بدانکه میرداماد رحمۀالله علیه در رساله «اربعۀایّام» خود در بیان اعمال روز دحوالارض فرموده که زیارت حضرت رضا علیه السلام در این روز از افضل اعمال مستحبّه و اکدّ آداب مسنونه است».(مفاتیح الجنان در اعمال روز دحوالارض/وقایع الایام ص۱۰۲)
مرحوم میرداماد در کتاب «اربعۀ ایّام» می‌نویسد:
«زیارت سیّدنا و مولانا إمام الوری و منارالهدی أبی الحسن علیّ بن موسی الرّضا علیه من الصّلوات أنماها و من التّسلیمات أزکاها در این روز افضل اعمال مستحبّه و أکدّ آداب مسنونه است.... وظیفه زیارت در این روز از دور هرگاه زائر در مشهد مقدّس نباشد آن است که:
بعد از غسلِ دحوالارض غسل زیارت کند و نیت کند که غسل زیارت حضرت امام رضا علیه السلام از دور در روز دحوالارض می‌کنم. پس اگر در یکی از مشاهد ائمه معصومین علیهم السلام واقع باشد و خواهد که در تحت قبّه آن معصوم حضرت امام رضا علیه السلام را زیارت نماید زیارت را برنمازِ زیارت مقدّم دارد و اگر در حرم هیچ معصومی نباشد باید که به صحرا بیرون رود یا پشت بام خانه خود یا بر موضعی مرتفع زیر آسمان که هیچ سقفی نباشد برآید و نماز زیارت را بر زیارت مقدّم داشته اوّل دو رکعت نماز زیارت بخواند و افضل آن است که شش رکعت نماز زیارت به جا آورد یا چهار رکعت هر دو رکعت به یک سلام. و نیّت کند که نماز زیارت حضرت امام رضا علیه السلام از دور در روز دحو الارض می‌گذارم از برای آن که سنّت است قربۀ إلی الله.
چون از نماز فارغ شود تسبیح حضرت فاطمه زهرا علیهاالسلام بگوید پس سر به سجده نهاده پیشانی و بینی را بر تربت مبارکه امام حسین علیه السلام گذاشته بگوید:
«اللَّهُمَّ إِنَّ هَاتَیْنِ الرَّکْعَتَیْنِ هَدِیَّةٌ مِنِّی إِلَی رُوحِ سَیِّدِی وَ إمامِی عَبْدِکَ وَ وَلِیِّکَ أبِی الْحَسَنِ عَلِیِّ بْنِ مُوسَی الرِّضا صَلَواتُکَ وَ تَسْلیماتُکَ عَلَی رُوحِهِ وَ جَسَدِهِ اللَّهُمَّ فَبَلِّغْهُمَا مِنِّی إلَی رُوحِهِ وَ ارْدُدْ عَلَیَّ مِنْ رُوحِهِ التَحِیَّةَ وَالسَّلامَ اللَّهُمَّ وَاجْزِنِی عَلَی ذلِکَ أفْضَلَ الْجَزَاءِ مِنْکَ وَ فِی رَسُولِکَ وَ فِی وُلْدِ رَسُولِکَ وَ فِی وَلِیِّکَ وَ فِی وُلْدِ وَلِیِّکَ یَا وَلِیَّ الْمُؤْمِنینَ».
پس سر از سجده برداشته به زیارت برخیزد و متوجه جانب مشهد مقدّس رضوی ایستاده زیارت کند.(رسالۀ اربعۀ أیام ص۵۳)
سپس مرحوم میرداماد زیارت جوادیّه را به عنوان زیارت حضرت رضا علیه السلام در روز بیست و پنجم ذی القعده نقل می‌کند:
«اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وَلِیَّ اللَّهِ وَابْنَ أَوْلِیآیِهِ. اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا سَفیرَ اللَّهِ وَابْنَ سُفَرآیِهِ. اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا حُجَّةَ اللَّهِ وَابْنَ حُجَجِهِ. اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا نُورَ اللَّهِ فی ظُلُماتِ الْاَرْضِ وَابْنَ أَنْوارِهِ. اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا عَمُودَ الدّینِ. اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وارِثَ الْاَنْبِیآءِ وَالْمُرْسَلینَ.
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وارِثَ ادَمَ صَفْوَةِ اللَّهِ. اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وارِثَ نُوحٍ نَجِیِّ اللَّهِ. اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وارِثَ اِبْراهیمَ خَلیلِ اللَّهِ. اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وارِثَ اِسْمعیلَ ذَبیحِ اللَّهِ. اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وارِثَ مُوسی کَلیمِ اللَّهِ. اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وارِثَ عیسی رُوحِ اللَّهِ.
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وارِثَ مُحَمَّدٍ ]حَبیبِ اللَّهِ وَ[ رَسُولِ اللَّهِ. اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وارِثَ أَمیرِالْمُؤْمِنینَ عَلِیِّ بْنِ أَبی طالِبٍ عَلَیْهِ السَّلامُ وَلِیِّ اللَّهِ وَوَصِیِّ رَسُولِ اللَّهِ.
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وارِثَ فاطِمَةَ الزَّهْرآءِ سَیِّدَةِ نِسآءِ الْعالَمینَ بِنْتِ رَسُولِ اللَّهِ. اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وارِثَ الْحَسَنِ وَالْحُسَیْنِ سَیِّدَیْ شَبابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ ]وَسِبْطَیْ رَسُولِ اللَّهِ[
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وارِثَ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ سَیِّدِ السَّاجِدینَ وَزَیْنِ الْعابِدینَ. اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وارِثَ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ باقِرِ عِلْمِ الْاَوَّلینَ وَالْاخِرینَ. اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وارِثَ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ اَلصَّادِقِ الْبآرِّ التَّقِیّ الْاَمینِ. اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وارِثَ مُوسَی بْنِ جَعْفَرٍ اَلْعالِمِ الْکاظِمِ اَلْحَفِیّ الْحَلیمِ.
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ أَیُّهَا الصِّدّیقُ الشَّهیدُ. اَلسَّلامُ عَلَیْکَ أَیُّهَا الْوَصِیّ الرَّضِیُّ اَلْبَرُّ التَّقِیُّ الْوَفِیُّ. أَشْهَدُ أَنَّکَ قَدْ أَقَمْتَ الصَّلاةَ وَاتَیْتَ الزَّکاةَ وَأَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ وَنَهَیْتَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَعَبَدْتَ اللَّهَ مُخْلِصاً حَتَّی أَتاکَ الْیَقینُ.
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا إِمامَ قَصیبٍ وَإِمامَ نَجیبٍ وَإِمامَ بَعیدٍ قَریبٍ وَإِمامَ مَسْمُومٍ غَریبٍ. اَلسَّلامُ عَلَیْکَ أَیُّهَا الْعالِمُ النَّبیهُ وَالْقَدْرُ الْوَجیهُ اَلنَّازِحُ عَنْ تُرْبَةِ جَدِّهِ وَأَبیهِ. اَلسَّلامُ عَلی مَنْ أَمَرَ أَوْلادَهُ وَعِیالَهُ بِالنِّیاحَةِ عَلَیْهِ قَبْلَ وُصُولِ الْقَتْلِ إِلَیْهِ. اَلسَّلامُ عَلی دِیارِکُمُ المُوحَشاتِ کَمَااسْتَوْحَشَتْ مِنْکُمْ مِنی وَعَرَفاتُ.
اَلسَّلامُ عَلی ساداتِ العَبیدِ وَعُدَّةِ الْوَعیدِ وَالْبِیْرِ المُعَطَّلَةِ وَالْقَصْرِ الْمَشیدِ. اَلسَّلامُ عَلی غَوْثِ اللَّهْفانِ وَمَنْ صارَتْ بِهِ أَرْضُ خُراسانَ خُراسانَ. اَلسَّلامُ عَلی قَلیلِ الزَّآیِرینَ وَقُرَّةِ عَیْنِ فاطِمَةَ سَیِّدَةِ نِسآءِالْعالَمینَ. اَلسَّلامُ عَلَی الْبَهْجَةِ الرَّضَوِیَّةِ وَالْأَخْلاقِ الرَّضِیَّةِ وَالْغُصُونِ الْمُتَفَرَّعَةِ مِنَ الشَّجَرَةِ الْأَحْمَدِیَّةِ.
اَلسَّلامُ عَلی مَنِ انْتَهی إِلَیْهِ رِیاسَةُ الْمُلْکِ الْأَعْظَمِ وَعِلْمُ کُلِّ شَیْ ءٍ لِتَمامِ الْأَمْرِ الْمُحْکَمِ. اَلسَّلامُ عَلی مَنْ أَسْمآؤُهُمْ وَسیلَةُ السَّآیِلینَ وَهَیاکِلُهُمْ أَمانُ الْمَخْلُوقینَ وَحُجَجُهُمْ إِبْطالُ شُبَهِ الْمُلْحِدینَ.
اَلسَّلامُ عَلی مَنْ کُسِرَتْ لَهُ وِسادَةُ والِدِهِ أَمیرِالْمُؤْمِنینَ حَتَّی خَصَمَ أَهْلَ الْکُتُبِ وَثَبَّتَ قَواعِدَ الدّینِ. اَلسَّلامُ عَلی عَلَمِ الْأَعْلامِ وَمَنْ کُسِرَتْ قُلُوبُ شیعَتِهِ بِغُرْبَتِهِ إِلی یَوْمِ الْقِیامَةِ.
اَلسَّلامُ عَلَی السِّراجِ الْوَهَّاجِ وَالْبَحْرِ الْعَجَّاجِ اَلَّذی صارَتْ تُرْبَتُهُ مَهْبَطَ الْأَمْلاکِ وَالْمِعْراجَ. اَلسَّلامُ عَلی اُمَرآءِ الْإِسْلامِ وَمُلُوکِ الْإیمانِ.
اَلسَّلامُ عَلی باهِرِی النُّورِ وَطاهِرِی الْوِلادَةِ وَمَنْ أَطْلَعَهُمُ اللَّهُ بِفَضْلِهِ عَلی عِلْمِ الْغَیْبِ وَالشَّهادَةِ وَجَعَلَهُمْ بِإِفْضالِهِ مَنْبَعَ الْهُدی وَمَعْدِنَ السَّعادَةِ. اَلسَّلامُ عَلی مَنِ ابْتَهَجَتْ بِهِ مَعالِمُ طُوسٍ حَیْثُ حَلَّ بِرَبْعِها.
یَا أَرْضَ طُوسَ سَقَاکَ اللهُ رَحْمَتَهُ
مَا ذَا ضَمِنْتَ مِنَ الْخَیْرَاتِ یَا طُوسُ
طَابَتْ بِقَاعُکَ فِی الدُّنْیَا وَ طَابَ بِهَا
شَخْصٌ ثَوَی بِسَنَابَادَ وَ مَرْمُوسٌ
شَخْصٌ عَزِیزٌ عَلَی الْإِسْلَامِ مَصْرَعُهُ
فِی رَحْمَةِ اللهِ مَغْمُورٌ وَ مَغْمُوسٌ
یَا قَبْرَهُ أَنْتَ قَبْرٌ قَدْ تَضَمَّنَهُ
حِلْمٌ وَ عِلْمٌ وَ تَطْهِیرٌ وَ تَقْدِیسٌ
فَخْراً بِأَنَّکَ مَغْبُوطٌ بِجُثَّتِهِ
وَ بِالْمَلَایِکَةِ الْأَطْهَارِ مَحْرُوسٌ
فِی کُلِّ عَصْرٍ لَنَا مِنْکُمْ إِمَامُ هُدًی
فَرَبْعُهُ آهِلٌ مِنْکُمْ وَ مَأْنُوسٌ
أَمْسَتْ نُجُومُ سَمَاءِ الدِّینِ آفِلَةً
وَ ظَلَّ أُسْدُ الشَّرَی [الثَّرَی] قَدْ ضَمَّهَا الْخِیسُ
غَابَتْ ثَمَانِیَةٌ مِنْکُمْ وَ أَرْبَعَةٌ
تُرْجَی مَطَالِعُهَا مَا حَنَّتِ الْعِیسُ
حَتَّی مَتَی یَزْهَرُ الْحَقُّ الْمُنِیرُ بِکُمْ
فَالْحَقُّ فِی غَیْرِکُمْ دَاجٍ وَ مَطْمُوسٌ
اَلسَّلامُ عَلی مُفْتَخَرِ الْأَبْرارِ وَنآیِی الْمَزارِ وَشَرْطِ دُخُولِ الْجَنَّةِ وَالنَّارِ. اَلسَّلامُ عَلی مَنْ لَمْ یَقْطَعِ اللَّهُ عَنْهُمْ صَلَواتِهِ فی انآءِ السَّاعاتِ وَبِهِمْ سَکَنَتِ السَّواکِنُ وَتَحَرَّکَتِ الْمُتَحَرِّکاتُ.
اَلسَّلامُ عَلی مَنْ جَعَلَ إِمامَتَهُمْ مُمَیِّزَةً بَیْنَ الْفَریقَیْنِ کَما تَعَبَّدَ بِوِلایَتِهِمْ أَهْلَ الْخافِقَیْنِ. اَلسَّلامُ عَلی مَنْ أَحْیَی اللَّهُ بِهِمْ دارِسَ حِکَمِ النَّبِیّینَ وَابْتَعَثَهُمْ بِوِلایَتِهِمْ لِتَمامِ کَلِمَةِ اللَّهِ رَبِّ الْعالَمینَ.
اَلسَّلامُ عَلی شُهُورِ الْحَوْلِ وَعَدَدِ السَّاعاتِ وَعَدَدِ لا إِلهَ إِلَّا اللَّهُ فی رُقُومِ (الرُّقُومِ) المُسَطَّراتِ. اَلسَّلامُ عَلی إِقْبالِ الدُّنْیا وَسُعُودِها وَمَنْ سُیِلُوا عَنْ کَلِمَةِ التَّوْحیدِ فَقالُوا نَحْنُ وَاللَّهِ مِنْ شُرُوطِها. اَلسَّلامُ عَلی مَنْ یُعَلَّلُ وُجُودُ کُلِّ مَخْلُوقٍ بِوِلایِهِمْ وَمَنْ خَطَبَتْ لَهُمُ الْخُطَبآءُ.
بِسَبْعَةِ آبَاءٍ هُمْ مَا هُمْ
هُمْ أَفْضَلُ مَنْ یَشْرَبُ صَوْبَ الْغَمَامِ
اَلسَّلامُ عَلی مَنْ عَلا مَجْدُهُمْ وَثَنآؤُهُمْ وَفاقَ الْأَوَّلینَ وَالْاخِرینَابآؤُهُمْ وَأَبْنآؤُهُمْ. اَلسَّلامُ عَلی مَنِ افْتَخَرَ الْفَخْرُ بِفَخْرِهِمْ وَعَلابِهِمْ بِوُجُوبِ الصَّلاةِ عَلَیْهِمْ وَطَهارَةِ ثِیابِهِمْ.
اَلسَّلامُ عَلی قَمَرِ الْأَقْمارِ وَفَخْرِ الْأَبرارِ اَلْمُتَکَلِّمِ مَعَ أَهْلِ کُلِّ لُغَةٍ بِلِسانِهِمْ اَلْقآیِلِ لِشیعَتِهِ ما کانَ اللَّهُ لِیُوَلِّیَ إِماماً عَلی اُمَّةٍ حَتَّی یُعَرِّفَهُ بِلُغاتِهِمْ وَأَدْیانِهِمْ.
اَلسَّلامُ عَلی فُرْحَةِ الْقُلُوبِ وَفَرَجِ الْکُرُوبِ وَشَریفِ الْأَشْرافِ وَمَفْخَرِ عَبْدِ مَنافٍ یا لَیْتَنی کُنْتُ مِنَ الطَّآیِفینَ بِعَرْصَةِ حَضْرَتِهِ مُسْتَشْهِداً لِبَهْجَةِ مُؤانِسَتِهِ.
أَطُوفُ بِبَابِکُمْ فِی کُلِّ حِینٍ
کَأَنَّ بِبَابِکُمْ جُعِلَ الطَّوَافُ
اَلسَّلامُ عَلَی الْإِمامِ الرَّؤُوفِ اَلَّذی هَیَّجَ أَحْزانَ یَوْمِ الطُّفُوفِ بِاللَّهِ اُقْسِمُ وَبِابآیِکَ الْأَطْهارِ وَبِأَبْنآیِکَ الْمُنْتَجَبینَ الْأَبْرارِ لَوْلا بُعْدُ الشُّقَّةِحَیْثُ شَطَّتْ بِکُمُ الدَّارُ لَقَضَیْتُ بَعْضَ واجِبِ حَقِّکُمْ بِتَکْرارِ المَزارِ.اَلسَّلامُ عَلَیْکُمْ یا حُماةَ الدّینِ وَأَوْلادَ النَّبِیّینَ وَسادَةَ الْمَخْلُوقینَ وَرَحْمَةُ اللَّهِ وَبَرَکاتُهُ».
اگر از راه نزدیک به زیارت آن حضرت رفتی بعد از زیارت در بالای سر دو رکعت نماز زیارت بخوان و بعد از آن تسبیحات حضرت زهرا علیهاالسلام را بگو و به آن حضرت هدیه کن.(اربعة أیام ص۵۳-۵۴)
محدّث قمی رحمه الله در «مفاتیح الجنان» می‌نویسد:
اگر در حرم مطهّر حضرت امام رضا علیه السلام زیارت جوادیّه را خواندید خواندن این دعا را ترک نکنید:
«أَللَّهُمَّ إِنّی أَسْأَلُکَ یا اَللَّهُ اَلدَّآیِمُ فی مُلْکِهِ اَلْقآیِمُ فی عِزِّهِ اَلْمُطاعُ فی سُلْطانِهِ اَلْمُتَفَرِّدُ فی کِبْرِیآیِهِ اَلْمُتَوَحِّدُ فی دِیْمُومِیَّةِ بَقآیِهِ اَلْعادِلُ فی بَرِیَّتِهِ اَلْعالِمُ فی قَضِیَّتِهِ اَلْکَریمُ فی تَأْخیرِ عُقُوبَتِهِ.
إِلهی حاجاتی مَصْرُوفَةٌ إِلَیْکَ وَ آمالی مَوْقُوفَةٌ لَدَیْکَ وَکُلَّما وَفَّقْتَنی بِخَیْرٍ فَأَنْتَ دَلیلی عَلَیْهِ وَ طَریقی إِلَیْهِ یا قَدیراً لاتَؤُودُهُ الْمَطالِبُ یا مَلِیّاً یَلْجَأُ إِلَیْهِ کُلُّ راغِبٍ مازِلْتُ مَصْحُوباً مِنْکَ بِالنِّعَمِ جارِیاً عَلی عاداتِ الْإِحْسانِ وَالْکَرَمِ.
أَسْأَلُکَ بِالْقُدْرَةِ النَّافِذَةِ فی جَمیعِ الْأَشْیآءِ وَ قَضآیِکَ الْمُبْرَمِ الَّذی تَحْجُبُهُ بَأَیْسَرِ الدُّعآءِ وَ بِالنَّظْرَةِ الَّتی نَظَرْتَ بِها إِلَی الْجِبالِ فَتَشامَخَتْ وَ إِلَی الْأَرَضینَ فَتَسَطَّحَتْ وَ إِلَی السَّماواتِ فَارْتَفَعَتْ وَ إِلَی الْبِحارِ فَتَفَجَّرَتْ.
یا مَنْ جَلَّ عَنْ أَدَواتِ لَحَظاتِ الْبَشَرِ وَ لَطُفَ عَنْ دَقآیِقِ خَطَراتِ الْفِکَرِ لا تُحْمَدُ یا سَیِّدی إِلّا بِتَوْفیقٍ مِنْکَ یَقْتَضی حَمْداً وَ لاتُشْکَرُ عَلی أَصْغَرِ مِنَّةٍ إِلَّا اسْتَوْجَبْتَ بِها شُکْراً فَمَتی تُحْصی نَعْمآؤُکَ یا إِلهی وَتُجازی الآؤُکَ یا مَوْلایَ وَتُکافَیُ صَنایِعُکَ یا سَیِّدی.
وَ مِنْ نِعَمِکَ یَحْمَدُ الْحامِدُونَ وَ مِنْ شُکْرِکَ یَشْکُرُ الشَّاکِرُونَ وَ أَنْتَ الْمُعْتَمَدُ لِلذُّنُوبِ فی عَفْوِکَ وَ النَّاشِرُ عَلَی الْخاطِیینَ جَناحَ سِتْرِکَ وَ أَنْتَ الْکاشِفُ لِلضُّرِّ بِیَدِکَ.
فَکَمْ مِنْ سَیِّیَةٍ أَخْفاها حِلْمُکَ حَتَّی دَخَلَتْ وَ حَسَنَةٍ ضاعَفَها فَضْلُکَ حَتَّی عَظُمَتْ عَلَیْها مُجازاتُکَ جَلَلْتَ أَنْ یُخافَ مِنْکَ إِلَّا الْعَدْلُ وَ أَنْ یُرْجی مِنْکَ إِلَّا الْإِحْسانُ وَالْفَضْلُ فَامْنُنْ عَلَیَّ بِما أَوْجَبَهُ فَضْلُکَ وَ لاتَخْذُلْنی بِما یَحْکُمُ بِهِ عَدْلُکَ.
سَیِّدی لَوْ عَلِمَتِ الْأَرْضُ بِذُنُوبی لَساخَتْ بی أَوِ الْجِبالُ لَهَدَّتْنی أَوِ السَّمواتُ لَاخْتَطَفَتْنی أَوِ الْبِحارُ لَأَغْرَقَتْنی سَیِّدی سَیِّدی سَیِّدی مَوْلایَ مَوْلایَ مَوْلایَ قَدْ تَکَرَّرَ وُقُوفی لِضِیافَتِکَ فَلاتَحْرِمْنی ماوَعَدْتَ الْمُتَعَرِّضینَ لِمَسْأَلَتِکَ.
یا مَعْرُوفَ الْعارِفینَ یا مَعْبُودَ الْعابِدینَ یا مَشْکُورَ الشَّاکِرینَ یا جَلیسَ الذَّاکِرینَ یا مَحْمُودَ مَنْ حَمِدَهُ یا مَوْجُودَ مَنْ طَلَبَهُ یا مَوْصُوفَ مَنْ وَحَّدَهُ یا مَحْبُوبَ مَنْ أَحَبَّهُ یا غَوْثَ مَنْ أَرادَهُ یا مَقْصُودَ مَنْ أَنابَ إِلَیْهِ یا مَنْ لایَعْلَمُ الْغَیْبَ إِلّا هُوَ.
یا مَنْ لایَصْرِفُ السُّوءَ إِلّا هُوَ یا مَنْ لایُدَبِّرُ الْأَمْرَ إِلّا هُوَ یا مَنْ لایَغْفِرُ الذَّنْبَ إِلّا هُوَ یا مَنْ لایَخْلُقُ الْخَلْقَ إِلّا هُوَ یا مَنْ لایُنَزِّلُ الْغَیْثَ إِلّا هُوَ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَاغْفِرْ لی یا خَیْرَ الْغافِرینَ.
رَبِّ إِنّی أَسْتَغْفِرُکَ اسْتِغْفارَ حَیآءٍ وَ أَسْتَغْفِرُکَ اسْتِغْفارَ رَجآءٍ وَ أَسْتَغْفِرُکَ اسْتِغْفارَ إِنابَةٍ وَ أَسْتَغْفِرُکَ اسْتِغْفارَ رَغْبَةٍ وَ أَسْتَغْفِرُکَ اسْتِغْفارَ رَهْبَةٍ وَ أَسْتَغْفِرُکَ اسْتِغْفارَ طاعَةٍ وَ أَسْتَغْفِرُکَ اسْتِغْفارَ إیمانٍ وَ أَسْتَغْفِرُکَ اسْتِغْفارَ إِقْرارٍ وَ أَسْتَغْفِرُکَ اسْتِغْفارَ إِخْلاصٍ.
وَ أَسْتَغْفِرُکَ اسْتِغْفارَ تَقْوی وَ أَسْتَغْفِرُکَ اسْتِغْفارَ تَوَکُّلٍ وَ أَسْتَغْفِرُکَ اسْتِغْفارَ ذِلَّةٍ وَ أَسْتَغْفِرُکَ اسْتِغْفارَ عامِلٍ لَکَ هارِبٍ مِنْکَ إِلَیْکَ فَصَلّ عَلی مُحَمَّدٍ وَالِ مُحَمَّدٍ وَ تُبْ عَلَیَّ وَعَلی والِدَیَّ بِما تُبْتَ وَ تَتُوبُ عَلَی جَمیعِ خَلْقِکَ یا أَرْحَمَ الرَّاحِمینَ».
یا مَنْ تُسَمَّی بِالْغَفُورِ الرَّحیمِ یا مَنْ تُسَمَّی بِالْغَفُورِ الرَّحیمِ یا مَنْ تُسَمَّی بِالْغَفُورِ الرَّحیمِ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَالِ مُحَمَّدٍ وَاقْبَلْ تَوْبَتی وَ زَکِّ عَمَلی وَاشْکُرْ سَعْیی وَارْحَمْ ضَراعَتی وَ لاتَحْجُبْ صَوْتی وَ لاتُخَیِّبْ مَسْأَلَتی.
یا غَوْثَ الْمُسْتَغیثینَ وَأَبْلِغْ أَیِمَّتی سَلامی وَدُعآیی وَشَفِّعْهُمْ فی جَمیعِ ما سَأَلْتُکَ وَأَوْصِلْ هَدِیَّتی إِلَیْهِمْ کَما یَنْبَغی لَهُمْ وَزِدْهُمْ مِنْ ذلِکَ ما یَنْبَغی لَکَ بِأَضْعافٍ لایُحْصیها غَیْرُکَ وَلا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ إِلّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظیمِ وَصَلَّی اللَّهُ عَلی أَطْیَبِ الْمُرْسَلینَ مُحَمَّدٍ وَالِهِ الطَّاهِرینَ».
(مفاتیح الجنان باب ۳ فصل ۹ در بیان فضیلت و کیفیت زیارت امام رضا علیه السلام)
فطرت
