فضیلتها و ارزشهای قناعت در کلام امام علی (علیه السلام)
حضرت علی (علیه السلام) میفرمایند با قناعت و رعایت صرفه جویی در زندگی، ملک و سرمایهای نصیب انسان میشود که برای همه امور زندگی او کافی است.
امام علی(علیه السلام) قناعت را به منزله گنجی با ارزش، گوهری پرسود، دُری گرانقدر و خصلت و فضیلتی پربها معرفی نموده و میفرمایند: هیچ گنجی بی نیاز کنندهتر(توان بخش تر) از قناعت کردن در زندگی نیست.(غررالحکم جلد ۲ ص ۲۳۰)
نکته بسیار مهمی که در سخنان گرانقدر امام علی(علیه السلام) باید مورد توجه و تأمل قرار گیرد و هرگز از آن غفلت نشود، این است که قناعت گنجی بزرگ، با ارزش و نعمتی گرانقدر است که بی نیاز کنندهترین چیز در زندگی انسانها به شمارمیآید، بنابراین انسان که «گنج قناعت» را در دست دارد از ثروتمندترین و سرمایه دارترین و بی نیازمندترین و خوشبختترین افراد است. رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) فرموده اند قناعت گنجی است که هرگز فانی نمیشود.
رابطه قناعت با عفت و پاکدامنی
از فضیلتهای دیگر قناعت این است که این خصلت سبب عفت و پاکدامنی و حیا میشود. چنان که حضرت علی(علیه السلام) در این باره میفرمایند: قناعت پیشه کردن و به اندک راضی و قانع بودن عفت و پاکدامنی و پارسایی میآورد.
قناعت نشانه تقوی
از آثار با ارزش و با برکت قناعت آن است که نشانه تقوا و پارسایی انسان است و سبب کسب فضیلت و پرهیزکاری و باعث حفظ و نگهداری و پاکی نفس از آلودگیها میگردد همانگونه که مولای متقیان میفرمایند قناعت کردن واقعی در همه امور زندگی، نشانه (تقوی) و علامت پرهیزکاران و نیکان است و همچنین قناعت، یار و کمک کننده خوبی برای کسب تقوا و پرهیزکاری و پارسایی و ورع است.
آری نکته مهم در آموزههای امام علی (علیه السلام) این است که قناعت پیشه نمودن در زندگی و راضی و قانع بودن در هر کاری، از نشانههای عالی و مهم اهل تقوی و افراد پرهیزکار و پارسا است و در کسب تقوی یک یاری کننده قوی و راهنمای خوبی است و در حقیقت این خصلت پسندیده است قناعت، مظهر زهد و تقوی و ایمان و هدف زندگی انسان است.
قناعت؛ دارایی و ثروت پایان ناپذیر
یکی از ارزشهای بزرگ قناعت، آن است که قناعت در امور زندگی یک سرمایه و ثروت و گنج و نعمتی است که هیچگاه پایان نمیپذیرد و نابود نمیگردد و از بین نمیرود و همیشه دارای ارزش، اثر و منفعت است و پیوسته دوام و بقاء دارد، همانگونه که امام علی(علیه السلام) در این باره فرموده اند: قناعت کردن در زندگی، دارایی و ثروت پایان ناپذیر است.(نهج البلاغه، ترجمه دشتی).
می بینیم که پیشوای پارسایان درباره نقش بسیار ارزنده و اثر و اهمیت فراوان قناعت پیشگی در همه ابعاد زندگی، بیان و تصریح نمودند که قناعت ثروت و گنج و مالی است که هرگز با مصرف کردن پایان نمیپذیرد و همیشه جاوید باقی میماند و انسانهای قانع و قناعت پیشه همواره ثروتمندترین و داراترین افراد جامعه هستند و قانعین با سرمایه کم و دنیای اندک، گنج عظیم و ثروت بی پایان جاویدان را خریداری میکنند. امیر المؤمنین علی(علیه السلام) در بیان و سخن دیگری درباره اثر و فایده ارزنده قناعت کاری، فرموده اند: به وسیله قناعت کردن و رعایت صرفه جویی در زندگی ملک و سرمایه ای نصیب انسان میشود که برای همه امور زندگی او کافی است.
مذهب نیوز