عبادت خالصانه در بیان حضرت زهرا(س)

عبادت خالصانه در بیان حضرت زهرا(سلام الله علیها)

همراهی همیشگی قرآن و اهل بیت(علیه السلام)

قرآن کریم اجر رسالت را مودت اهل بیت(علیه السلام) قرار داده است و این از برجسته ترین مصادیق حسنه است. اما هر جا سخن از قرآن است اهل بیت(علیه السلام) نیز در کنار آن است؛ و هر جا هم صحبت از اهل بیت(علیه السلام) به میان می‌آید قرآن نیز کنار آن است. این دو از هم جدا شدنی نیستند این جور نیست کسی بخواهد مودت قرآن و اهل بیت(علیه السلام) را از هم جدا کند بنابراین مزد رسالت وجود مبارک پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) مودت قرآن و اهل بیت(علیه السلام) است؛ نه تلاوت قرآن.

باید قرآن را دوست داشت

انسان باید"قرآن دوست"و"عترت دوست" باشد. اگر کسی اهل فهم قرآن نبود قرآن‌دوست نیست؛ اگر کسی اهل عمل به قرآن نبود قرآن‌دوست نیست. قرآن باید دوست صمیمی انسان باشد، همانطور ‌که باید عترت دوست صمیمی انسان باشد. این اجر رسالت است؛ که در واقع اجر خود ماست و به درد خود ما می‌خورد.

اجر رسالت برای چیست؟

آنچه به عنوان اجر و مزد رسالت پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) ذکر شده است در واقع به درد خود ما می‌خورد. این اجر برای تشویق ما ذکر شده است؛ ما برای خودمان کار می‌کنیم اما از خدا هم مزد می‌گیریم. این، مانند چیزی است که درباره شهداء فرمود. درباره شهدا هم فرمود:"خدای سبحان با شما معامله می‌کند و جان شما را می‌خرد". اگر ما جان خود را فروختیم به این معنا نیست که خداوند به جان ما احتیاج دارد؛ بنابراین انسان برای خود کار می‌کند. ما که اجیر نیسیتم برای او کار کنیم، ما برای خودمان کار می‌کنیم از او مزد می‌گیریم.

انسان اگر جان و مال و عرض خود را به خدا نفروشد که با او بیعت نکرده است. پس اگر کسی چیزی را به خداوند نفروشد بیعت نکرده است و وقتی فروخت دیگر مالک آن چیز نیست و همه چیزش مال خداوند می‌شود. آن وقت است که انسان هر تصرفی در جان و مال و وقت خود بکند که رضای خدا در آن نباشد غاصبانه است.

اگر کسی با خدا معامله کرد عوض و معوض را خداوند به او می‌دهد؛ اما اگر با شیطان معامله کرد هم عوض و هم معوض هر دو را از دست می‌دهد.

مهمترین مزد رسالت نبی(صلی الله علیه و آله و سلم)

«مودت قُربی» و دوست داشتن عترت پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) مهمترین مزد رسالت است. از طرف دیگر، مودت قربی زمینه بهترین حسنه در دنیا را فراهم می‌کند؛ زیرا خداوند در سوره شوری می‌فرماید:"قُل لا أَسأَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبَیٰ"و بلافاصله فرمود:"ومَن یَقْتَرِفْ حَسَنَةً نَّزِدْ لَهُ فِیهَا حُسنا"؛ یعنی بهترین حسنه مودت قربی است و شما اگر مودت را داشتید ما افزون می‌کنیم و پاداش را دو برابر می‌کنیم.

دوست داشتن اهل بیت(علیه السلام) چگونه است؟

وظیفه ما نسبت به خاندان اهل بیت(علیه السلام) مودت است. مودت این است که باید اینان را بشناسیم؛ بیاناتشان را بشناسیم؛ به آنها عمل کنیم؛ و آنها را منتشر کنیم.

مقام حضرت زهرا(سلام الله علیها)

وجود مبارک صدیقه کبری(سلام الله علیها) مقاماتی دارد که فهم آنها مقدور ما نیست. «مرحوم کلینی» نقل می‌کند که «جبرییل» می‌آمد و حوادث را برای فاطمه زهرا(سلام الله علیها) می‌گفت و حضرت برای امام علی(علیه السلام) می‌گفت و امام علی(علیه السلام) آن را می‌نوشت و این ‌شد"مصحف فاطمه".

پس همان طور که حضرت ابراهیم(علیه السلام) و موسی(علیه السلام) صحف داشتند، حضرت فاطمه هم مصحف دارد؛ با این تفاوت که در آن شریعت تازه‌ای نیست بلکه اخبار غیبی است.

حال این چه وحیی است که بر غیر نبی و غیر امام می‌آید؟ بر حجت خدا و معصومه کبری می‌آید؟

معصوم بودن و حجت بودن حضرت زهرا(سلام الله علیها)

وجود فاطمه زهرا (سلام الله علیها) حجت و معصوم است. اگر پیامبر و امام حجت هستند به این دلیل است که معصوم هستند. پس اگر ما روایتی از صدیقه کبری داشته باشیم بدون تردید طبق آن فتوا می‌دهیم؛ چون که معصوم غیر از حق نمی‌گوید. قول حضرت صدیقه کبری(سلام الله علیها) به دلیل همین عصمت، حجت است؛ همانطور که امیرالمؤمنین علی(علیه السلام) در نهج البلاغه به قول حضرت فاطمه(سلام الله علیها) استدلال می‌کند.

اگر واقعا کسی هیچ راهی برای نفوذ شیطان و سهو و نسیان و خطا باقی نگذاشت، معصوم می‌شود و قول او حجت است.

عبادت خالصانه در بیان حضرت زهرا(سلام الله علیها)

حضرت زهرا (سلام الله علیها) در یکی از بیاناتشان می‌فرمایند:"کسی که عبادت‌های خالصانه خود را به سوی خدا فرستد پروردگار برترین مصلحت خود را به سویش می‌فرستد".

مگر می‌شود"وصف"نایل و صاعد شود و"موصوف"نیل و صعود نکند؟ تقوا وصف جدای از انسان نیست. پس خود انسان مخلص است که بالا میرود؛ و تا خودش اول بالا نرود نمی‌تواند عملش را بالا ببرد. این است که در دین به ما گفتند به وسیله نماز به خداوند نزدیک شوید.

به خدا نزدیک شدن یعنی چه؟ قرب معنوی یعنی چه؟ تا جان را نشناسیم و سیر جان را نشناسیم معنای قربة الی الله مشخص نیست. روح مجرد است و سیری دارد و این حکمت برای تکمیل سیر جوهری است که روح بالا می‌رود.

این شما هستید که عمل را بالا می‌برید. خود روح عمل را بالا می‌برد و عمل صالح را تقدیم می‌کند، و در برگشتش، مصلحت او را خدای متعال به او عطا می‌کند.

درد دل علی(علیه السلام) با پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) هنگام دفن حضرت زهرا(سلام الله علیها)

امیرالمؤمنین علی(علیه السلام) هنگام دفن حضرت زهرا(سلام الله علیها) رو به قبر مطهر پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم)نمودند و چنین سلام دادند:"السَّلامُ عَلَیْکَ یا رَسُولَ اللَّهِ عَنِّی وَ عَنِ ابْنَتِکَ النَّازِلَةِ فِی جِوارِکَ، وَالسَّرِیعَةِ اللَّحاقِ بِک"؛ یعنی: سلام بر تو ای رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم)، سلامی از طرف من و دخترت که هم اکنون در جوارت فرود آمده و شتابان به شما رسیده است.

در اینجا امام از طرف حضرت زهرا(سلام الله علیها) نیز سلام می‌دهند و این سلام به معنی اذن دخول است. ما یک سلام داریم که به ائمه(علیه السلام) سلام می‌کنیم و یک سلام دیگر هم اذن دخول ورود به حرم آنها است. اما این سلام امام که می‌گوید از طرف دخترت سلام می‌کنم، اذن دخول است. یعنی که این دخترت می‌خواهد وارد حرم تو بشود.

در ادامه، علی(علیه السلام) با پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) درد دل می‌کند:"ای پیامبر خدا، صبر و بردباری من با از دست دادن فاطمه(علیه السلام) کم شده، و توان خویشتنداری ندارم اما برای من که سختی جدایی تو را دیده، و سنگینی مصیبت تو را کشیدم، شکیبایی ممکن است، این من بودم که با دست خود تو را در میان قبر نهادم، و هنگام رحلت جان گرامی تو میان سینه و گردنم پرواز کرد. همه ما از خداییم و به خدا باز می‌گردیم. پس امانتی که به من سپرده بودی برگردانده شد، و به صاحبش رسید، از این پس اندوه من جاودانه، و شبهایم، شب زنده داری است، تا آن روز که خدا خانه زندگی تو را برای من برگزیند. به زودی دخترت تو را آگاه خواهد ساخت که امت تو چگونه در ستمکاری بر او اجتماع کردند، از فاطمه(علیه السلام) بپرس، و احوال اندوهناک ما را از او خبر گیر، که هنوز روزگاری سپری نشده، و یاد تو فراموش نگشته است. سلام من به هر دوی شما، سلام وداع کننده ای که از روی خشنودی یا خسته دلی سلامی نمی‌کند، اگر از خدمت تو باز می‌گردم از روی خستگی نیست، و اگر در کنار قبرت می‌نشینم از بدگمانی بدانچه خدا صابران را وعده داده نمی‌باشد".

از درس اخلاق آیت الله جوادی ‌آملی