۱- «یا ایها الذین امنوا اطیعوا الله و اطیعوا الرسول و اولی الامر منکم»
(نساء ۴/۵۹)
«ای کسانی که ایمان آورده اید،خداوند و پیامبررا اطاعت کنید ومطیع فرمان اولی الامر باشید».
آنها اولی الامر هستند که خداوند دستور اطاعت از آنها را داده است. برید عجلی از امام باقر(ع) پرسیده است که مراد از این آیه چیست؟ امام با استفاده از آیات ۵۱ تا ۵۳ سوره ی نساء، این گونه پاسخ فرمودند:
« آیا ندیدی کسانی را که بهره ای از کتاب (خدا) دارند، (با این حال) به جبت و طاغوت ایمان می آورند و به مشرکان می گویند: آنها از کسانی که ایمان آورده اند هدایت یافته ترند.» این افراد می گویند پیشوایان گمراه و دعوت کنندگان به آتش، از آل محمد(ص) هدایت یافته ترند. (اما بدان) آنها کسانی هستند که خداوند ایشان را از رحمت خود دور ساخته است و هرکس را خدا از رحمت خود دور کند، یاوری برای او نخواهی یافت. آیا آنها سهمی در حکومت (امامت و خلافت) دارند؟ اگر چنین بود، به مردم هیچ حقی نمی دادند؛ یا این که به مردم(پیامبرو خاندانش) نسبت به آن چه خدا از فضلش به آنها بخشیده است، حسد می ورزند و ما کسانی هستیم که به خاطر امامت و پیشوایی که خدا به ما عطا کرده است مورد حسد واقع شده ایم؛ در حالی که خداوند در قرآن می فرماید: به آل ابراهیم کتاب و حکمت دادیم و حکومت عظیمی در اختیار آنها قرار دادیم. هم چنین قرآن می گوید: « در آنها انبیا و پیامبران و ایمه قرار دادیم» ؛ چگونه است که در مورد آل ابراهیم قبول می کنند و در مورد آل محمد(ص) انکار می نمایند؟ ولی جمعی از آنها به آن ایمان می آورند و جمعی در راه آن، ایجاد مانع می کنند، اما شعله ی فروزان آتش دوزخ برای آنها کافی است.
۲- « فسیلوا اهل الذکر ان کنتم لاتعلمون»
(نحل ۱۶/۴۳)
« پس اگر نمی دانید از اهل ذکر بپرسید».
امیر المومنین(ع) فرمود: « ما اهل ذکر هستیم». این معنی از سایر ایمه ی هدی(ع) نیز نقل شده است. (تفسیر کبیر ثعلبی)
۳- « و من یشاقق الرسول من بعد ماتبین له الهدی و یتبع غیر سبیل المومنین نوله ما تولی و نصله جهنم و ساءت مصیرا»
(انبیا ۲۱/۱۱۵)
کسی که بعد از آشکار شدن حق، از در مخالفت با پیامبر(ص) درآید و از راهی جز راه مومنان پیروی کند، ما او را به همان راه که می رود می بریم و به دوزخ داخل می کنیم ».
منظور از مخالفت با پیامبر(ص) در این جا، مخالفت در شان علی(ع) است و منظور از روشن شدن هدایت نیز مقام حضرت علی(ع) می باشد. (ابن مردویه و عیاشی نیز به این مطلب اقرار کرده اند)
۴- « انما انت منذر و لکل قوم هاد »
(رعد ۱۳/۷)
همانا تو تنها بیم دهنده ای و هر قومی هادی و راهنمایی دارند».
ابن عباس می گوید: پس از نزول این آیه، پیامبر(ص) دستش را بر سینه ی علی(ع) گذاشت و فرمود: «من منذر و بیم دهنده هستم و علی هادی است. ای علی! هدایت یافتگان به وسیله ی تو هدایت می شوند». محمد بن مسلم می گوید: از امام صادق (ع) تفسیر این آیه را پرسیدم، ایشان فرمودند: « امام، هادی زمان خویشتن است ».
امام باقر(ع) در تفسیر این آیه فرمودند: « منذر، رسول خدا(ص) و هاد(هادی) علی(ع) است ؛ این آیه همواره تا رستاخیز درباره ی ما صادق است ».
۵- خداوند در سوره ی حمد، که"سبع المثانی"و"قرآن عظیم"نام گرفته است، نیز به آنها اشاره فرموده: « ما را به راه راست هدایت کن، راه کسانی که به آنان نعمت بخشیده ای».
ابن بریده نقل کرده است که مراد از"صراط مستقیم"، راه محمد (ص) و آل اوست؛ ابن عباس نیز نقل کرده است که معنی «ما را به راه راست هدایت کن» این است که ما را به حب و دوستی محمد(ص)و آل او ارشاد نما. (تفسیر کبیر ثعلبی)
۶- خداوند در آیه ی ۶۹ سوره ی نساء می فرماید:
« و کسی که خدا و پیامبر را اطاعت کند، هم نشین کسانی که خدا نعمت خود را بر آنها تمام کرده، پیامبران، صدیقان، شهدا و صالحان خواهد بود».
(نساء ۴/۶۹)
بدون حرف، ایمه ی اهل بیت(ع) از سادات و بزرگان، صدیقان، شهدا و صالحان هستند.
۷- قرآن می فرماید:
« سرپرست و رهبر شما تنها خداست و پیامبر او و آنها که ایمان آوردند و نماز به پا داشتند و در حال رکوع زکات پرداختندو کسانی که ولایت خدا و پیامبر او و افراد باایمان را بپذیرند. پس همانا حزب خدا پیروز است».
(مایده ۵/۵۵ و ۵۶)
خداوند ولایت عامه را برای آنها قرار داده است و پس از پیامبر(ص) حکومت و ولایت را مخصوص و منحصر به ایمه (ع) نموده است.(همه ی مفسران اجماع و اتفاق دارند که این آیه درباره ی علی(ع)، هنگامی نازل شد که آن حضرت در حال رکوع صدقه داد.)
۸- « من غفارم در مورد کسی که بازگشته، ایمان آورده و عمل شایسته انجام داده و سپس هدایت یافته باشد». خداوند مغفرت و آمرزش را برای کسی قرار داده است که بازگشت کند، ایمان بیاورد و عمل صالح و شایسته انجام دهد ؛ مشروط بر این که به ولایت آنها، هدایت یافته باشد.
(طه ۲۰/۸۲)
۹- ولایت ایمه ی اطهار(ع) امانتی است که خداوند در قرآن درباره ی آن فرموده است:
« ما امانت را بر آسمان ها و زمین و کوه ها عرضه داشتیم؛ همه از بردوش گرفتن آن ابا ورزیدند و از تحمل آن وحشت کردند ولی انسان آن را پذیرفت؛ زیرا این انسان ستمگر و جاهل است».
(احزاب ۳۳/۷۲)
۱۰- ولایت ایمه همان"سلم"است که خداوند به دخول در آن امر نموده است؛ آن جا که می فرماید:
«ای کسانی که ایمان آوردید، همگی در سلم (صلح و آشتی) درآیید و از گام های شیطان پیروی نکنید».{
(بقره ۲/۲۰۸)
۱۱- پیامبر(ص) مامور رساندن و تبلیغ ولایت آنها شد و آن چنان خداوند به پیامبر(ص) سخت گرفت که شبیه به تهدید بود؛ در آن جا که فرمود:
« ای پیامبر! آن چه را که از طرف پروردگارت بر تو نازل شده است، به طور کامل برسان و اگر این کار را نکنی، رسالت او را انجام نداده ای و خداوند تو را از(خطرات احتمالی) مردم حفظ می کند».
تعداد بسیاری از نویسندگان اهل سنت نقل کرده اند که این آیه در غدیر خم، درباره ی اعلام ولایت علی(ع) نازل شده است.
/
سایت فطرت