امام هادی(علیه السلام)؛ برخوردار از دانشی گسترده
امام ابوالحسن علی النقی هادی (علیه السلام) ملقب به امام هادی، دهمین پیشوای شیعیان در نیمه ذیحجه سال ۲۱۲ هجری در اطراف مدینه در محلی به نام «صریا» متولد شد.
آن حضرت و فرزند گرامی ایشان امام حسن (علیه السلام) به عسکریین شهرت یافتند، زیرا خلفای بنی عباس آنها را از سال ۲۳۳ به سامرا (عسکر) برده و تا آخر عمر پر برکتشان در آنجا، آنها را تحت نظر قرار دادند.
امام هادی به لقبهای دیگری مانند نقی، عالم، فقیه، امین و طیب شهرت داشت و کنیه مبارک ایشان ابوالحسن است. از آنجا که کنیه امام موسی کاظم(علیه السلام) و امام رضا (علیه السلام) نیز ابوالحسن بود، لذا برای اجتناب از اشتباه، ابوالحسن اول به امام کاظم (علیه السلام)، ابوالحسن ثانی به امام رضا (علیه السلام) و ابوالحسن ثالث به حضرت هادی (علیه السلام) اختصاص یافته است.
پدر بزرگوارش امام جواد و مادرش بانوی گرامی سمانه است که بانویی با فضیلت و با تقوا بود. امام هادی در سن ۶ یا ۸ سالگی یعنی در سال ۲۲۰ هجری، پس از شهادت امام جواد به امامت رسید. مدت ۳۳ ساله امامت امام هادی با خلفای معتصم، واثق، توکل، منتصر، مستعن و معتز معاصر بود.
عظمت شخصیت امام هادی به قدری زیاد است که دوست و دشمن را به اعتراف واداشته است. قسمتی از این اعترافات مبنی بر شخصیت آن امام به لحاظ اخلاقی و بخشی دیگر ناشی از ابعاد علمی آن حضرت و شمه ای، نتیجه کراماتی است که از آن بزرگوار صادر شده است.
امام هادی دارای نفس زکیه و عزمی راسخ و همتی عالی بود که هرگز احدی از مردم را نمی‌توان در مقایسه با او همتا و همسان دانست.
ابن شهر آشوب از رجال حدیث نقل می‌کند که او نیک سرشت ترین و پاک ترین روش را در میان جامعه دارا بود، راستگوترین افراد جامعه محسوب می‌شد، به هنگام سکوت، شکوه هیبت و تشعشع وقار، چهره او را دربرمی گرفت و چون لب به سخن می‌گشود، گزیده و نغز می‌گفت به طوری که شعاع کلامش روح آدمیان را سحر می‌کرد.
در وجود مقدس امام هادی ویژگی‌های اخلاقی پسندیده می‌درخشید. امامت، کمال، دانش، فضیلت، سرشت و اخلاق نیک از فرازهای اخلاقی این امام همام است.
خداوند به قدرت بی منتها و دانش وسیع خود، گنجینه‌هایی از دانش را بر خاندان رسالت افاضه و موهبت فرموده و ایشان را به زیور دانش آراسته است، این گنجینه ها، مجموعه اسرار علوم و معارف است که خداوند آن را دراختیار امامان شیعه که راهبران حقیقی بشر هستند، قرار داده است.
خصایل اخلاقی
امام دهم چون پدران و اجداد بزرگوار خود در علم و دانش سرآمد روزگار بود. درخشش او در مدت حیاتش احترامی شگفت در قلوب همگان ایجاد کرده بود. نامه آن حضرت در رد پیروان معتقد به تفویض و جبریون و اثبات عدل و حد مابین جبر و تفویض، از فرازهای شگفت آور دوره امامت، امام هادی محسوب می‌شود و بسیار مورد تعمق و توجه است.
امام هادی در این نامه، نظریه پیروان هر دو عقیده را با منطقی ترین اصول مردود اعلام کرده و اسراری از علوم و حقایق آن را پاسخ فرموده است.
نفوذ سیاسی امام
در مورد جاذبه اجتماعی و نفوذ سیاسی امام هادی فقط می‌توان گفت که یکی از تجلیات و تشعشعات پرشکوه خداوند و تابش منبع فیاض نور حق در وجود امام هادی متجلی و منعکس شده و از وجود حضرت نیز مانند آینه ای که انوار مختلف را در خود انعکاس می‌دهد، ساطع بوده است.
کسی را در عصر پیشوای دهم، توان نگاهی ممتد و حتی لحظه ای کوتاه به چهره او نبود. به محض نظر به رخسار پرفروغش آثار ضعف و سستی و ترس بر قلب ها سایه می‌افکند. در کتاب‌های تاریخی آمده است که حضور امام در هر مجلسی مورد تجلیل و احترام عمیق بود و خواسته و ناخواسته اطرافیان را تحت تأثیر و نفوذ قرار می‌داد و همنشینان وی همواره آرزوی مجالست و مراودت او را در سر داشتند.
با آنکه متوکل بارها در صدد بود به بهانه قیام مسلحانه امام دهم را از میان بردارد، ولی هیچ گاه به این بهانه دست نیافت. با این حال، نتوانست حیات شریف آن حضرت را که مانع خودکامگیهای او به عنوان محور تفکر اسلامی بود و همچون مرکزی که شیعیان بر گرد آن پروانه وار می‌چرخیدند، تحمل کند، لذا ایشان را بنا به روایتی، در تاریخ سوم رجب سال ۲۴۵هجری به شهادت رساند.
امام دهم در حالی که هشت سال و پنج ماه از عمر شریفشان می‌گذشت، به مقام امامت نایل شدند و پس از سی و سه سال به شهادت رسیده و در سامرا دفن شدند.
منبع خبر: خبرگزاری مهر
سایت شیعه نیوز
