آیا نظرات علمی جدید میتواند رد کلمات ائمه (علیهم السلام) باشند؟
توضیح سؤال:
حاج آقای قزوینی سلام. امام جعفر صادق علیه السلام در زمینه علومی همچون نجوم، شیمی و بیولوژی دانشمند و صاحب نظر بودند و تیوری ها و نظرهای هم در این مورد داده اند که بعضی غلط و بعی درست است. آیا این که بعضی از نظرها و تیوریه ایشان در مورد این علوم که در زمان خودشان درست بوده و الآن معلوم شده که غلط است نظریه ایشان را در مورد مسائل اسلامی مذهبی زیر سؤال نمیبرد و امکان این نیست که ایشان در این مورد ها هم اشتباه کرده باشند. ممنون میشوم اگر جواب این را برای من ایمیل کنید.
پاسخ:
عصمت ائمه علیهم السلام و ارتباط ایشان با سرچشمه زلال الهی، برای ما با دلیل قطعی ثابت شده است. پس تمامی مطالبی که ایشان آن را نقل نمایند مانند کلام رسول خداست که:
« وَمَا یَنطِقُ عَنِ الهَوَی إن هُوَ إلَّا وَحیٌ یُوحَی» سوره نجم آیه ۳و۴
و او از سر هوس سخن نمیگوید. این سخن به جز وحیی که فرستاده میشود نیست.
وهمانطور که در وحی و کلام رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم هیچ خطایی نیست در کلام ایشان نیز خطا یافت نمیشود.
با این پیش فرض، درمورد روایاتی که از ائمه معصومین علیهم السلام در مورد علوم مختلف ذکر شده است دو نکته را باید مورد توجه قرار داد:
سند روایات: چون تا سند صحیح نباشد، استناد مطلب به معصوم درست نیست ونمی توان آن را به معصوم نسبت داد.
احتمال اشتباه در نظریه جدید: تا حدود ۳۰ سال پیش نظریه داروین در مورد تکامل بین انواع مختلف جانداران (نه در بین افراد یک گونه خاص) بسیار رواج داشت. این نظریه، مورد توجه بسیاری از محافل علمی بود و بسیاری از دانشمندان غربی با استناد به آن منکر صحت کلام خدا در قرآن مبنی بر خلقت آدم از خاک شدند و ادعا نمودند که انسان نمونه تکامل یافته انسان نیاندرتال و آن هم نمونه تکامل یافته شامپانزه است.
اما با پیشرفت علم مشخص شد که نظریه تکامل داروین، نظریه ای اشتباه است و مدعای ایشان مبنی بر وجود اشکال در قرآن، باطل است.
در مورد نظریات علمی ائمه نیز همین مطلب صادق است.
موفق باشید
گروه پاسخ به شبهات
مؤسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر (عج)
فهرست نظرات
۱ نام و نام خانوادگی: مهدی.الف - تاریخ: ۱۵ آذر ۸۷
با سلام
اصولا به دانشی از دانشها علم میگویند که تغییر نکند یا نقض نشود. چه بوسیله دانشمندان آن دانش چه بوسیله دانشمندان شاخههای دیگر. بطور مثال زبان (اعم از فارسی و انگلیسی و...) بدلیل تغییر قواعد دستوری و بیانی در آن علم محسوب نمیشود. زیرا اساتید زبان به بررسی قواعد جاری زبان میپردازند. که بسیاری از آنها در گذشته به گونه ای دیگر بوده اند و اکنون تغییر کر ده اند.
یا مثلا پزشکی دانش است زیرا مثلا دارویی را روی گروهی از بیماران تست میکنند و اگر طبق قواعد آنها مفید بود (البته دقت زیادی در کشف عوارض و نتایج آن دارو اعمال میشود) تایید و تجویز میشود و ممکن است بعد از مثلا ۵۰ سال به عوارض نهفته آن پی ببرند و از تجویز آن خودداری کنند.
یا در برخی دانشهای اجتماعی یا حتی فقهی. زیرا مجتهدین در محکمات و واجبات تقریبا یکسان حکم میکنند ولی در احکام نوین و در برخی مسائل دیگر با روشهای اجتهادی یکسان به نتایج متفاوتی میرسند که هم شرعا و هم عقلا برای آن دلیل دارند.(البته و صد البته اگر در هر دانشی نظر معصوم (علیه السلام) مطرح بشود قطعا علم است زیرا نظر درست همان است)
اما در علوم ریاضیات وفیزیک و شیمی و مهندسی بدلیل اینکه احکام موجود در آنها با استفاده از نظمی که خداوند در عالم هستی قرار داده کشف شده اند و تنها کاری که دانشمندان این علوم کرده اند کشف این روابط بوده نه وضع آنها: تغییر ناپذیرند.
البته دقت میکنید که عرض کردم احکام این علوم تغییر ناپذیرند. در این علوم حکم در واقع جمله یا گزاره ای است که با استفاده از روشهای عقلی دقیق ثابت میشود. ما در زندگی روزمره از این احکام استفاده میکنیم. ساختمانی که در آن زندگی میکنیم اتومبیل و هواپیما و... که سوار میشویم و هزاران وسیله دیگر که بر مبنای همین احکام که از نظم حاکم بر جهان بدست آمده اند ساخته شده اند.
نظریه داروین یک نظریه تکوینی است (درعلوم یاد شده نظریه: جمله یا گزاره ای است که هنوز اثبات یا رد نشده است و بنابراین ارزش استنادی ندارد) یعنی قایل به تکوین همه موجودات از موجودات تک سلولی ابتدایی میباشد.
۲ نکته در اینجا وجود دارد ۱- نظریه داروین نمیگوید که همان تک سلولی ها از کجا امده اند؟(جز اینست که خلق شده اند؟) ۲-اگر نظریه داروین را بپذیریم که تک سلولی ها تبدیل به این همه موجودات متنوع شده اند این خود به حکمت متعالی خداوند صحه میگذارد که یک تک سلولی را به موجودی به این پیچیدگی یعنی انسان تبدیل کرده.
اما این یک نظریه است و نمیتوان به آن استناد کرد. شواهدی بر اثبات آن وجود دارد و شواهدی بر رد آن.اینکه آدم (علیه السلام) از خاک خلق شده از نظر علمی حتی از نظریه داروین نیز قابل اثبات است. تمام عناصر تشکیل دهنده بدن انسان اعم از اکسیژن و هیدروژن و کربن و.... در خاک کره زمین وجود دارد. حتی تمام عناصر تشکیل دهنده آن تک سلولیهای جناب داروین هم در خاک کره زمین موجود است به همین راحتی!!!
اما درباره نظرات امام صادق (علیه السلام):
از علمای رجال یا حدیث نیستم که درباره صحت حدیث یا راویان آن صحبت کنم فقط یک مورد از این نظریات علمی آن امام را در فیزیک بیان میکنم و درباره آن صحبت میکنم:
شخصی از امام صادق پرسید خورشید از چیست؟(از چه چیزی تشکیل شده است؟) امام صادق (علیه السلام) فرمودند: من فکر میکنم آن (خورشید) از بخار باشد.
مجددا ۲ نکته متذکر میشوم: ۱- تمامی دانشمندان علوم ذکر شده در پاسخ به یک سوال علمی جمله خود را با""من فکر میکنم""شروع میکنند. این کار دلایلی دارد که بسیار زیباست و کسانی که در این علوم تحصیل کرده اند با آن اشنایی دارند و از بیان آن خودداری میکنم.
۲-همه ما از کتب علوم دوره تحصیلی راهنمایی بیاد داریم که میگفتند ماده سه حالت دارد جامد. مایع. گاز
خوب این واقعیت دارد در تمام کره زمین چنین است و مواد یکی از این ۳ حالت را دارند. اما دانشمندان نجوم پس از سالها بررسی خورشید و هزاران کشف از مجهولات این ستاره نتوانستند حالت این ستاره را در یکی از این ۳ حالت طبقه بندی کنند. خورشید گازی شکل است بخار هم (مثلا بخار آب) گازی شکل است ولی تفاوتهایی دارند.
بخار چگالی بیشتری دارد یعنی اصطلاحا غلیظ تر است. در خورشید یک حالت گازی با چگالی بسیار زیاد و دمای بسیار بالا و فشار اتمسفری بسیار بالا ترکیب شده و حالت جدیدی (به نوعی میتوان بدون سختگیری گفت این حالت جدید همان حالت گازی است ولی دقیقتر آن است که این حالت را جدا طبقه بندی کرد) را بوجود میآورد که به آن حالت پلاسما میگویند. دقیقترین تشبیه به پلاسما همان بخار است.
از این دقیقتر نمیشود بیان کرد کما اینکه هم اکنون هم برای توضیح حالت خورشید بخار را مثال میزنند.
یک سوال از اهل سنت دارم کدام یک از خلفای شما یا ائمه ۴ گانه شما یک نظریه علمی داده اند؟ و اگر داده اند بگویید تا بدانیم.
سایت حضرت ولیعصر(عج)