یکی از ترفندهای تبلیغاتی وهابیت درباره پیروان مکتب اهل بیت علیهم السلام این است که ابتدا یک تهمت را به شکلهای گوناگون و از راههای مختلف به شیعیان نسبت میدهند و آنگاه درباره اینکه چرا شیعیان دارای فلان باور هستند، به بحث و گفتوگو مینشینند و کارشناس دعوت میکنند! یکی از این ترفندهای تبلیغاتی، ترویج این نکته است که شیعیان درباره مقام ائمه غلو میکنند! آنها البته در تعریف غلو هم گاهی دچار اشتباه میشوند و به عنوان مثال اتصاف اهل بیت به علم غیب را نوعی غلو میدانند.
برای پاسخ به این ادعا باید گفت:
۱. شیعیان، غلوکنندگان و کسانی که غیر خدا را- هر که باشد- به حدّ خدایی میرسانند، کافر دانسته و مسلمان نمیدانند تا چه رسد که او را شیعه و پیرو اهل بیت (علیهم السلام)، بخوانند. چگونه ممکن است متمسکین به ثقلین، امری که خلاف عقل و قرآن و سنّت است را باور داشته باشند.
الف) قرآن میفرماید: لَقَدْ کَفَرَ الَّذِینَ قالُوا إِنَّ اللهَ هُوَ الْمَسِیحُ ابْنُ مَرْیَمَ (مایده: ۱۷)
یعنی: به تحقیق کافر شدند کسانی که گفتند خداوند همان مسیح پسر مریم است.
ب) امیرمؤمنان (علیه السلام) میفرماید: «خدایا من از غلات (غلو کنندگان)، تبرّی میجویم، همانگونه که عیسی بن مریم از نصارا، تبرّی جست. خدایا آنها را تا ابد، خوار و ذلیل کن و هیچیک از آنها را یاری مکن۱".
امام صادق (علیه السلام) نیز در این مورد فرمود: «بر جوانان خود از خطر غلات بترسید که مبادا آنان را تباه سازند. زیرا غلات بدترین خلق خدایند. عظمت خدا را کوچک دانسته و برای بندگان خدا قایل به ربوبیّت هستند۲".
ج) شیخ صدوق میفرماید: «اعتقاد ما در مورد غلات و مفوّضه آن است که اینان کافران به خداوند میباشند۳".
شیخ مفید نیز میفرماید: «غلات گروهی از متظاهران به دین اسلامند که امیرمؤمنان (علیه السلام) و امامان از ذریّة او را به الوهیت و پیامبری نسبت دادهاند. آنان گمراه و کافرند و امیرمؤمنان (علیه السلام) به قتل آنها فرمان داده است. ائمه دیگر نیز، آنها را کافر و خارج از اسلام دانستهاند۵".
۲. آیا خبر داشتن از غیب و اشراف بر احوال انسانها مطلقاً به مفهوم غلوّ و خدا دانستن شخص عالم به غیب است؟ در این صورت قرآن افراد زیادی را شریک خداوند قرار داده است.
الف) قرآن از قول حضرت عیسی (علیه السلام) میفرماید: وَ أُنَبِّیُکُمْ بِما تَأْکُلُونَ وَ ما تَدَّخِرُونَ فِی بُیُوتِکُمْ (آل عمران: ۴۹)
یعنی: من به شما خبر میدهم درباره آنچه میخورید و آنچه در خانههایتان ذخیره میکنید.
آیا این خبر دادن از غیب نیست؟ آیا از نظر قرآن حضرت عیسی (علیه السلام)، خدا است؟! در آیه دیگری، به پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) میفرماید: (ذلِکَ مِنْ أَنْباءِ الْغَیْبِ نُوحِیهِ إِلَیْکَ)، (آل عمران: ۴۴) آیا پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) که از غیب خبر داشت، خدا بود؟ حال اگر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) این اخبار غیبی را در اختیار دیگران قرار دهد، این، غلوّ و نسبت دادن اوصاف خداوند برای مخلوق است؟!
حقیقت این است که وهابیون، نمیتوانند فرق بین علم ذاتی و بیحدّ که از اوصاف خاصّ خدا است و علم ایتایی و لدنی و محدود که خداوند به برخی بندگان خاص خود عطا میکند را بفهمند.
در آیه دیگری میفرماید: (عالِمُ الْغَیْبِ فَلا یُظْهِرُ عَلی غَیْبِهِ أَحَداً إِلَّا مَنِ ارْتَضی مِنْ رَسُولٍ…) (جن: ۲۶ ۲۷)
دانای غیب اوست و هیچ کس را بر اسرار غیبش آگاه نمیسازد مگر پیامبری را که از او خشنود باشد.
ب) در متون معتبر اهل سنت، خبرهای غیبی فراوانی از قول پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل شده است. از جمله، درباره اوضاع امّت در آخرالزّمان، شهادت امام حسین (علیه السلام) در کربلا و درباره حضرت مهدی (عج)، که ذکر آنها باعث تطویل کلام میشود. دراین زمینه، فقط به یک حدیث بسنده میکنیم:
مسلم و احمد بن حنبل از حذیفه نقل کردهاند که: «پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) به من علم گذشته و آینده تا روز قیامت را آموخت۵".
آیا خبر داشتن حذیفه از علم غیب غلو نیست و خبر داشتن اهل بیت (علیهم السلام) غلو است؟!
ــــــــــــ
منابع:
۱. بحارالانوار، ج ۲۵، ص ۲۶۵
۲. محمد بن علی بن بابویه قمی (شیخ صدوق)، الاعتقادات، ص ۷۱؛ به نقل از شیعه شناسی، ج ۱، ص ۵۵۷
۳. همان، ص ۲۸۶
۴. محمد بن نعمان (شیخ مفید)، تصحیح الاعتقاد، ص ۱۰۹، به نقل از شیعه شناسی، ص ۵۵۸.
۵. صحیح مسلم، بیروت، دارالفکر، ج ۸، ص ۱۷۳؛ مسند احمد، ج ۵، ص ۳۸۸؛ المستدرک، بیروت، دارالمعرفة، ۱۴۰۶، ج ۵، ص ۴۷۱
...................
ابنا