در سال‌های اخیر تلاش شده است چهرهای شیعه و منتظرگونه از قاتلان امام حسین علیه السلام نشان داده شود. حال آنکه بررسیهای دقیق تاریخی، حاکی از آن است که تفکری با نام عثمانی‌ها در برابر امام علیه السلام صف کشیدند و فاجعه کربلا را رقم زدند. در این مقاله ضمن آشنایی با عثمانی ها نقش آنها را درحادثه کربلا بازخوانی می‌کنیم.
تفکر عثمانی
کشته شدن عثمان به همان ماجرا ختم نشد، بلکه قاتلان وی تلاش کردند با مقصر جلوه دادن علی بن ابیطالب علیه السلام جنگ دیگری را رقم بزنند و جنگ جمل را نیز در تاریخ ثبت کردند که در سایت فطرت، مطالبی پیرامون این تغییر موضع ارائه شده است.
عثمانیان می‌گویند عثمان مظلومانه کشته شد. آنان معتقدند که امیرالمؤمنین (علیه السلام) با شورشیان همکاری داشته است (۱) یا اینکه با سکوت خود به نحوی کار آنها را تایید کرده است و شریک جرم آنان است.
آنها خلافت علی بن ابیطالب (علیه السلام) را نیز به بهانه مخالفت گروههایی در شام و بصره فاقد مقبولیت میدانند که امام علیه السلام در نامه خود به معاویه پاسخ مفصلی به این بهانهها دادهاند که آن را به سرفصل دیگری موکول می‌کنیم. (۲)
این تفکر منجر به شکل گیری جریان شیعیان عثمان یا عثمانی‌ها گردید. اولین اقدام آنان را میتوان با عنوان جنگ جمل به رهبری عایشه و طلحه و زبیر ملاحظه کرد. آنان در این جنگ شکست خوردند اما جریانشان پابرجا ماند و پایگاه آنها در بصره شکل گرفت. (۳) اقدام بعدی نیز در جنگ صفین رخ داد و به ماجریا حکمیت ختم گردید.
به عنوان جمعبندی باید گفت: تفکر عثمانی، یک تفکر سیاسی است. صاحبان این تفکر که قاتلان عثمان بودند تلاش کردند ضمن مبرا کردن دامن خود از قتل عثمان، تمام تقصیر را متوجه امیرالمؤمنین علیه السلام کنند تا به این وسیله برای ابراز دشمنیهای دیرینه راهی یافته باشند.
تفکر عثمانی در کوفه
تفکر عثمانی متوقف در بصره نماند و معاویه تلاش کرد مردم کوفه را بر برائت از امیرالمؤمنین (علیه السلام) تشویق کند و در این باره با آنها بیعت کند. او افرادی عثمانیهایی مانند چون عبدالله بن عمرو بن عاص، مغیرة بن شعبه، زیاد بن ابیه، ضحاک بن قیس، حبیب بن مسلمه فهری، نعمان بن بشیر انصاری، عبیدالله بن زیاد و بشر بن مروان را بر کوفه حاکم کرد. در زمان حکومت تفکر عثمانی در کوفه شاهد فشار بر شیعیان و قتل و شکنجه آنها هستیم. (۴)
عثمانی ها با امیرالمؤمنین علیه السلام بیعت نکردند و خلافت ایشان را دوران فتنه نام گذاری کردند و با ایشان مقابله کردند. حتی در جنگ صفین به همراه معاویه ، هنوز بر طبل خون خواهی عثمان میکوبیدند. آنها حتی امام را سب و لعن میکردند. (۵)
نقش عثمانی‌ها در ریختن خون جناب مسلم
وقتی مسلم وارد کوفه شد، عثمانی مذهبها با ارئه گزارش هایی به یزید، نسبت به تسامح نعمان (حاکم کوفه) هشدار دادند. آنها بسیار با انگیزه و سرشار از تنفر نسبت به آل علی (علیه السلام) بودند.
از جمله افرادی که به یزد چنین نامهای نوشتند میتوان به این اسامی اشاره کرد: عمارة بن عقبة بن ابی معیط اموی برادر ولید و عمر بن سعد و عبدالله بن مسلم بن سعید حضرمی، حلیف بنی امیه (۶)
نهایتا و در پی این نامه، یزید عبیدالله بن زیاد را به حکومت کوفه گماشت.
شعار یا لثارات العثمان
در ماجرای قیام مختار، که او شعار یا لثارات الحسین سر میداد، افرادی در مقابل او بودند که یا لثارات العثمان شعارشان بود. شعار یا لثارات العثمان یک ویژگی بسیار مهم و چیزی شبیه به کد شناسایی تاریخی، این مبحث را روشنتر میکند. مختار که با پرچم امام حسین علیه السلام قیام کرده بود، در برابر خود کسانی را میدید که پرچم عثمان را بلند کردهاند. این مهم حاکی از عمیق بودن بعد فرهنگی و اعتقادی تقابل عثمانی‌ها و حسینیها بود .
در میان افرادی که به مصعب پیوستند، عده ای شعار «یا لثارات عثمان» سر میدادند. این موضوع به قدری واضح، و غالب بود که وقتی رفاعة بن شداد، که فردی شاخص و معتبر در میان آنان بود، گفت: من را با عثمان چه کار؟ ! من با کسانی که معتقد به عثمان هستند نخواهم بود .این فرد نهایتا به سپاه مختار پیوست (۷)
ریشه یابی منع آب در کربلا
شورشیانی که علیه عثمان شوریده بودند، آب را بر او بستند. امیرالمؤمنین تلاش کردند تا شورشیان را از این کار نهی کنند اما آنان نپذیرفتند. (۸) نهایتا ایشان خود دست به کار شدند که نهایتا این تلاشها منجر به رسیدن آب به عثمان شد. (۹)
اما وقتی کار عثمان توسط شورشیان تمام شد و امیرالمؤمنین خلیفه شدند، قاتلان عثمان نیرنگ کردند و با بهانههای مختلف، تقصیر را متوجه امام کردند! این تغییر روند در همان زمان، صدای تعجبها و اعتراضات را بلند کرد (قبلا در سایت فطرت به این موضوع پرداخته ایم) اما این فرآیند دروغین باید تکمیل میشد تا جایی که مقصر نرسیدن آب به عثمان هم، به حضرت علی (علیه السلام) نسبت داده میشد و تا پرونده، بدون نقص باشد.
حالا روزهای منتهی به عاشورا فرارسیده است و این بهترین بهانه برای عثمانیهایی است که مقابل امام ایستاده‌اند تا به دروغ بگویند آب بر عثمان بستید و ما نیز آب بر شما میبندیم.
بستن آب بر روی امام حسین علیه السلام، در راستای همان انتقام تشنگی عثمان بود. انتقامی که بر پایه خیال و دروغ و نیرنگ شکل گرفته بود. نمونه این رفتار در جنگ صفین نیز دیده شده بود. آنها آب را بر سپاه امیرالمؤمنین بستند به این بهانه که ایشان، آب را بر عثمان بسته بود! (۱۰)
در نامهی مشهور ابن زیاد به عمر بن سعد رسید نیز چنین دستور داده شده است که آب را بر حسین و یارانش ببند، چنان که اب را عثمان بستند.(۱۱)
دروغی شکل گرفت، علی بن ابیطالب را بر اساس آن دروغ و تهمت قاتل عثمان و عامل بسته شدن آب معرفی کردند و نهایتا در روز عاشورا، به زعم خود انتقام‌شان را گرفتند.
منابع:
۱: طبری، الف، ج ۳، ص ۴۴۹; شیخ مفید، ج، ص ۲۱۰- ۲۱۱ و ۲۱۸
۲: ر.ک: عجلی، ج ۱، ص ۱۰۸; شیخ مفید، ص ۸۵ و ص ۲۰۷- ۲۱۱; ابن حجر، ب، ج ۶، ص ۱۳۲ و ج ۱۲، ص ۲۷۱
۳: صنعانی، ج ۴، ص ۵۰; ابن سعد، ج ۶، ص ۳۳۳; المالکی، ص ۱۶۵
۴: بغدادی، ص ۴۷۹; ابن عساکر، ج ۸، ص ۲۶) (ابن حجر، ج ۷، ص ۲۰۱) (بلاذری، ج ۲، ص ۲۵۲
۵: منقری، ص ۵۵۵- ۵۵۶) (ابن هلال ثقفی، ج ۲، ص ۵۵۸
۶: خوارزمی، ج ۱، ص ۲۸۷
۷: طبری، ج ۴، ص ۵۲۴; بلاذری، ج ۵، ص ۲۳۲
۸: طبری، ج ۳، ص ۴۱۶- ۴۱۷
۹: بلاذری، ج ۵، ص ۷۱; ابن شبه، ج ۴، ص ۱۳۰۳
۱۰: منقری، ص ۱۶۱- ۱۶۲
۱۱: طبری، ج ۴، ص ۳۱۱
//
تحریریه سایت فطرت
