-پایههای اسلام
قال الباقر علیه السلام:
بنی الاسلام علی خمسة اشیاء علی الصلوة و الزکاة و الحج و الصوم و الولایه.
امام باقر علیه السلام فرمود:
اسلام بر پنج چیز استوار است برنماز و زکات حج و روزه و ولایت.
فروع کافی ج ۴ ص ۶۲ ح ۱
۲-فلسفه روزه
قال الصادق علیه السلام:
انما فرض الله الصیام لیستوی به الغنی و الفقیر.
امام صادق علیه السلام فرمود:
خداوند روزه را واجب کرده تا بدین وسیله دارا و ندار (غنی و فقیر) مساوی گردند.
من لا یحضره الفقیه ج ۲ ص ۴۳ ح ۱
۳-روزه آزمون اخلاص
قال امیرالمومنین علیه السلام:
فرض الله... الصیام ابتلاء لاخلاص الخلقامام علی علیه السلام فرمود:
خداوند روزه را واجب کرد تا به وسیله آن اخلاص خلق را بیازماید.
نهج البلاغه حکمت ۲۵۲
۴-روزه یاد آور قیامت
قال الرضا علیه السلام:
انما امروا بالصوم لکی یعرفوا الم الجوع و العطش فیستدلوا علی فقر الاخر.
امام رضا علیه السلام فرمود:
مردم به انجام روزه امر شدهاند تا درد گرسنگی و تشنگی را بفهمند و به واسطه آن فقر و بیچارگی آخرت را بیابند.
وسایل الشیعه ج ۴ ص ۴ ح ۵ علل الشرایع ص ۱۰
۵-روزه زکات بدن
قال رسول الله صلی الله علیه و آله لکل شییی زکاة و زکاة الابدان الصیام.
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:
برای هر چیزی زکاتی است و زکات بدنها روزه است.
الکافی ج ۴ ص ۶۲ ح ۳
۶-روزه سپر آتش
قال رسول الله صلی الله علیه و آله:
الصوم جنة من النار.
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:
روزه سپر آتش (جهنم) است. «یعنی بواسطه روزه گرفتن انسان از آتش جهنم در امان خواهد بود.»
الکافی ج ۴ ص ۱۶۲
۷-اهمیت روزه
الصوم فی الحر جهاد.
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:
روزه گرفتن در گرما جهاد است.
بحار الانوار ج ۹۶ ص ۲۵۷
۸-روزه نفس
قال امیرالمومنین علیه السلام
صوم النفس عن لذات الدنیا انفع الصیام.
امیرالمومنان علی علیه السلام فرمود:
روزه نفس از لذتهای دنیوی سودمندترین روزههاست.
غرر الحکم ج ۱ ص ۴۱۶ ح ۶۴
۹-روزه واقعی
قال امیرالمومنین علیه السلام
الصیام اجتناب المحارم کما یمتنع الرجل من الطعام و الشراب.
امام علی علیه السلام فرمود:
روزه پرهیز از حرامها است همچنانکه شخص از خوردنی و نوشیدنی پرهیز میکند.
بحار ج ۹۳ ص ۲۴۹
۱۰-برترین روزه
قال امیرالمومنین علیه السلام
صوم القلب خیر من صیام اللسان و صوم اللسان خیر من صیام البطن.
امام علی علیه السلام فرمود:
روزه قلب بهتر از روزه زبان است و روزه زبان بهتر از روزه شکم است.
غرر الحکم ج ۱ ص ۴۱۷ ح ۸۰
۱۱-روزه چشم و گوش
قال الصادق علیه السلام
اذا صمت فلیصم سمعک و بصرک و شعرک و جلدک.
امام صادق علیه السلام فرمود:
آنگاه که روزه میگیری باید چشم و گوش و مو و پوست تو هم روزهدار باشند.«یعنی از گناهان پرهیز کند.»
الکافی ج ۴ ص ۸۷ ح ۱
۱۲-روزه اعضا و جوارح
عن فاطمه الزهرا سلام الله علیها
ما یصنع الصایم بصیامه اذا لم یصن لسانه و سمعه و بصره و جوارحه.
حضرت زهرا علیها السلام فرمود:
روزهداری که زبان و گوش و چشم و جوارح خود را حفظ نکرده روزهاش به چه کارش خواهد آمد.
بحار ج ۹۳ ص ۲۹۵
۱۳-روزه ناقص
قال الباقر علیه السلام
لا صیام لمن عصی الامام و لا صیام لعبد ابق حتی یرجع و لا صیام لامراة ناشزة حتی تتوب و لاصیام لولد عاق حتی یبر.
امام باقر علیه السلام فرمود:
روزه این افراد کامل نیست:
۱ - کسی که امام (رهبر) را نافرمانی کند.
۲ - بنده فراری تا زمانی که برگردد.
۳ - زنی که اطاعتشوهر نکرده تا اینکه توبه کند.
۴ - فرزندی که نافرمان شده تا اینکه فرمانبردار شود.
بحار الانوار ج ۹۳ ص ۲۹۵.
۱۴-روزه بی ارزش
قال امیرالمومنین علیه السلام
کم من صایم لیس له من صیامه الا الجوع و الظما و کم من قایم لیس له من قیامه الا السهر و العناء.
امام علی علیه السلام فرمود:
چه بسا روزهداری که از روزهاش جز گرسنگی و تشنگی بهرهای ندارد و چه بسا شب زندهداری که از نمازش جز بیخوابی و سختی سودی نمیبرد.
نهج البلاغه حکمت ۱۴۵
۱۵-روزه و صبر
عن الصادق علیه السلام فی قول الله عزوجل
«واستعینوا بالصبر و الصلوة»
قال: الصبر الصوم.
امام صادق علیه السلام فرمود: خداوند عزو جل که فرموده است: از صبر و نماز کمک بگیرید صبر روزه است.
وسایل الشیعه ج ۷ ص ۲۹۸ ح ۳
۱۶-روزه و صدقه
قال الصادق علیه السلام
صدقه درهم افضل من صیام یوم.
امام صادق علیه السلام فرمود
یک درهم صدقه دادن از یک روز روزه مستحبی برتر و والاتر است.
وسایل الشیعه ج ۷ ص ۲۱۸ ح ۶
۱۷-پاداش روزه
قال رسول الله صلی الله علیه و آله: قال الله تعالی
الصوم لی و انا اجزی به
رسول خدا فرمود خدای تعالی فرموده است:
روزه برای من است و من پاداش آن را میدهم.
وسایل الشیعه ج ۷ ص ۲۹۴ ح ۱۵ و ۱۶; ۲۷ و ۳۰
۱۸-جرعه نوشان بهشت
قال رسول الله صلی الله علیه و آله
من منعه الصوم من طعام یشتهیه کان حقا علی الله ان یطعمه من طعام الجنة و یسقیه من شرابها.
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:
کسی که روزه او را از غذاهای مورد علاقهاش باز دارد برخداست که به او از غذاهای بهشتی بخورانند و از شرابهای بهشتی به او بنوشاند.
بحار الانوار ج ۹۳ ص ۳۳۱
۱۹-خوشا بحال روزه داران
قال رسول الله صلی الله علیه و آله
طوبی لمن ظما او جاع لله اولیک الذین یشبعون یوم القیامة
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:
خوشا بحال کسانی که برای خدا گرسنه و تشنه شدهاند اینان در روز قیامتسیر میشوند.
وسایل الشیعه ج ۷ ص ۲۹۹ ح۲.
۲۰-مژده به روزهداران
قال الصادق علیه السلام
من صام لله عزوجل یوما فی شدة الحر فاصابه ظما و کل الله به الف ملک یمسحون وجهه و یبشرونه حتی اذا افطر.
امام صادق علیه السلام فرمود:
هر کس که در روز بسیار گرم برای خدا روزه بگیرد و تشنه شود خداوند هزار فرشته را میگمارد تا دستبه چهره او بکشند و او را بشارت دهند تا هنگامی که افطار کند.
الکافی ج ۴ ص ۶۴ ح ۸; بحار الانوار ج ۹۳ ص ۲۴۷
۲۱-شادی روزه دار
قال الصادق علیه السلام
للصایم فرحتان فرحة عند افطاره و فرحة عند لقاء ربه
امام صادق علیه السلام فرمود:
برای روزه دار دو سرور و خوشحالی است:
۱ - هنگام افطار ۲ - هنگام لقاء پروردگار (وقت مردن و در قیامت)
وسایل الشیعه ج ۷ ص ۲۹۰ و ۲۹۴ ح۶ و ۲۶.
۲۲-بهشت و باب روزهدارن
قال رسول الله صلی الله علیه و آله
ان للجنة بابا یدعی الریان لا یدخل منه الا الصایمون.
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:
برای بهشت دری استبنام (ریان) که از آن فقط روزه داران وارد میشوند.
وسایل الشیعه ج ۷ ص ۲۹۵ ح۳۱ _ معانی الاخبار ص ۱۱۶
۲۳-دعای روزهداران
قال الکاظم (علیه السلام)
دعوة الصایم تستجاب عند افطاره
امام کاظم (علیه السلام) فرمود:
دعای شخص روزهدار هنگام افطار مستجاب میشود.
بحار الانوار ج ۹۲ ص ۲۵۵ ح ۳۳.
۲۴-بهار مومنان
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله)
الشتاء ربیع المومن یطول فیه لیله فیستعین به علی قیامه و یقصر فیه نهاره فیستعین به علی صیامه.
رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود:
زمستان بهار مومن است از شبهای طولانیاش برای شب زندهداری واز روزهای کوتاهش برای روزه داری بهره میگیرد.
وسایل الشیعه ج ۷ ص ۳۰۲ ح ۳.
۲۵-روزه مستحبی
قال الصادق (علیه السلام)
من جاء بالحسنة فله عشر امثالها من ذلک صیام ثلاثة ایام من کل شهر.
امام صادق علیه السلام فرمود:
هر کس کار نیکی انجام دهد ده برابر آن پاداش دارد و از جمله آنها سه روز روزه در هر ماه است.
وسایل الشیعه ج ۷ ص ۳۱۳ ح ۳۳
۲۶-روزه ماه رجب
قال الکاظم (علیه السلام)
رجب نهر فی الجنه اشد بیاضا من اللبن و احلی من العسل فمن صام یوما من رجب سقاه الله من ذلک النهر.
امام کاظم (علیه السلام) فرمود:
رجب نام نهری است در بهشت از شیر سفیدتر و از عسل شیرینتر هرکس یک روز از ماه رجب را روزه بگیرد خداوند از آن نهر به او مینوشاند.
من لا یحضره الفقیه ج ۲ ص ۵۶ ح ۲ _ وسایل الشیعه ج ۷ ص ۳۵۰ ح ۳
۲۷-روزه ماه شعبان
من صام ثلاثة ایام من اخر شعبان و وصلها بشهر رمضان کتب الله له صوم شهرین متتابعین.
امام صادق (علیه السلام) فرمود:
هر کس سه روز آخر ماه شعبان را روزه بگیرد و به روزه ماه رمضان وصل کند خداوند ثواب روزه دو ماه پی در پی را برایش محسوب میکند.
وسایل الشیعه ج ۷ ص ۳۷۵ح ۲۲
۲۸-افطاری دادن(۱)
قال الصادق (علیه السلام)
من فطر صایما فله مثل اجره
امام صادق (علیه السلام) فرمود:
هر کس روزه داری را افطار دهد برای او هم مثل اجر روزه دار است.
الکافی ج ۴ ص ۶۸ ح ۱
۲۹-افطاری دادن (۲)
قال الکاظم (علیه السلام)
فطرک اخاک الصایم خیر من صیامک.
امام کاظم (علیه السلام) فرمود:
افطاری دادن به برادر روزه دارت از گرفتن روزه (مستحبی) بهتر است.
الکافی ج ۴ ص ۶۸ ح ۲
۳۰-روزه خواری
قال الصادق (علیه السلام)
من افطر یوما من شهر رمضان خرج روح الایمان منه
امام صادق (علیه السلام)فرمود:
هر کس یک روز ماه رمضان را (بدون عذر) بخورد - روح ایمان از او جدا میشود
وسایل الشیعه ج ۷ ص ۱۸۱ ح ۴ و ۵ _ من لا یحضره الفقیه ج ۲ ص ۷۳ ح ۹
۳۱-رمضان ماه خدا
قال امیرالمومنین
شهر رمضان شهر الله و شعبان شهر رسول الله و رجب شهری
امام علی (علیه السلام) فرمود:
رمضان ماه خدا و شعبان ماه رسول خدا و رجب ماه من است.
وسایل الشیعه ج ۷ ص ۲۶۶ ح ۲۳.
۳۲-رمضان ماه رحمت
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله)
... و هو شهر اوله رحمة و اوسطه مغفرة و اخره عتق من النار.
رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود:
رمضان ماهی است که ابتدایش رحمت است و میانهاش مغفرت و پایانش آزادی از آتش جهنم.
بحار الانوار ج ۹۳ ص ۳۴۲
۳۳-فضیلت ماه رمضان
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله)
ان ابواب السماء تفتح فی اول لیلة من شهر رمضان و لا تغلق الی اخر لیلة منه
رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود:
درهای آسمان در اولین شب ماه رمضان گشوده میشود و تا آخرین شب آن بسته نخواهد شد.
بحار الانوار ج ۹۳ ص ۳۴۴
۳۴-اهمیت ماه رمضان
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله)
لو یعلم العبد ما فی رمضان لود ان یکون رمضان السنة
رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود:
اگر بنده «خدا» میدانست که در ماه رمضان چیست [چه برکتی وجود دارد] دوست میداشت که تمام سال رمضان باشد.
بحار الانوار ج ۹۳ ص ۳۴۶
۳۵-قرآن و ماه رمضان
قال الرضا (علیه السلام)
من قرا فی شهر رمضان ایة من کتاب الله کان کمن ختم القران فی غیره من الشهور.
امام رضا (علیه السلام) فرمود:
هر کس ماه رمضان یک آیه از کتاب خدا را قرایت کند مثل اینست که درماههای دیگر تمام قرآن را بخواند.
بحار الانوار ج ۹۳ ص ۳۴۶
۳۶-شب سرنوشتساز
قال الصادق (علیه السلام)
راس السنة لیلة القدر یکتب فیها ما یکون من السنة الی السنة.
امام صادق (علیه السلام) فرمود:
آغاز سال (حساب اعمال) شب قدر است. در آن شب برنامه سال آینده نوشته میشود.
وسایل الشیعه ج ۷ ص ۲۵۸ ح ۸
۳۷-برتری شب قدر
قیل لابی عبد الله (علیه السلام)
کیف تکون لیلة القدر خیرا من الف شهر قال: العمل الصالح فیها خیر من العمل فی الف شهر لیس فیها لیلة القدر.
از امام صادق (علیه السلام) سوال شد:
چگونه شب قدر از هزار ماه بهتر است
حضرت فرمود: کار نیک در آن شب از کار در هزار ماه که در آنها شب قدر نباشد بهتر است.
وسایل الشیعه ج ۷ ص ۲۵۶ ح ۲
۳۸-تقدیر اعمال
قال الصادق (علیه السلام)
التقدیر فی لیلة تسعة عشر و الابرام فی لیلة احدی و عشرین و الامضاء فی لیلة ثلاث و عشرین.
امام صادق (علیه السلام) فرمود:
برآورد اعمال در شب نوزدهم انجام میگیرد و تصویب آن در شب بیست ویکم و تنفیذ آن در شب بیستسوم.
وسایل الشیعه ج ۷ ص ۲۵۹
۳۹-احیاء شب قدر
عن فضیل بن یسار قال:
کان ابو جعفر (علیه السلام) اذا کان لیلة احدی و عشرین و لیلة ثلاث و عشرین اخذ فی الدعا حتی یزول اللیل فاذا زال اللیل صلی.
فضیل بن یسار گوید:
امام باقر (علیه السلام) در شب بیست و یکم و بیستسوم ماه رمضان مشغول دعا میشد تا شب بسر آید و آنگاه که شب به پایان میرسید نماز صبح را میخواند.
وسایل الشیعه ج ۷ ص ۲۶۰ ح ۴
۴۰-زکات فطره
قال الصادق (علیه السلام)
ان من تمام الصوم اعطاء الزکاة یعنی الفطرة کما ان الصلوة علی النبی (صلی الله علیه و آله) من تمام الصلوة.
امام صادق (علیه السلام) فرمود:
تکمیل روزه به پرداخت زکاة یعنی فطره است همچنان که صلوات بر پیامبر (صلی الله علیه و آله) کمال نماز است.
وسایل الشیعه ج ۶ ص ۲۲۱ ح ۵
//
